"จริยธรรม" กรอบของการวิจัยหรือตัวถ่วงความเจริญของวิทยาศาสตร์
หลายวันก่อนทุกคนน่าจะได้ยินข่าวเรื่องนักวิทยาศาสตร์จีนทำการวิจัยด้านพันธุวิศวกรรมในเด็กทารกแฝดเป็นครั้งแรกของโลก ในขณะเดียวกันก็มีกระแสวิจารณ์ด้านลบเกี่ยวกับจรรยาบรรณนักวิทยาศาสตร์จากคนจำนวนมาก หลังจากนั้นจึงมีการตรวจสอบพบว่านักวิจัยกลุ่มนี้ทำการวิจัยโดยไม่ได้ขึ้นกับทางมหาวิทยาลัย ทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์เป็นวงกว้าง รวมถึงในประเทศไทยด้วย
ในวันที่ 28 พย. ที่ผ่านมา Jiankui He หัวหน้าทีมวิจัยได้นำเสนอและให้สัมภาษณ์ในงาน 2nd International Summit on human Genome Editing ที่มหาวิทยาลัยฮ่องกง
จากการนำเสนอของคุณ Jiankui He สามารถสรุปคร่าวๆได้ว่า ทางผู้วิจัยได้ขออนุญาตบิดาและมารดาของทารกอย่างถูกต้อง และบิดามารดาของทารกเป็นผู้มีการศึกษา สามารถรับรู้ขั้นตอน ความผิดพลาด และผลกระทบของการทดลองทุกอย่างได้ อีกทั้งเมื่อมีความผิดพลาดเกิดขึ้นแล้ว บิดามารดาของทารกนั้นต้องการให้การทดลองดำเนินต่อไป สุดท้ายทีมวิจัยวางแผนติดตามศึกษาเด็กทั้งคู่จนบรรลุนิติภาวะ และหวังว่าหลังจากนั้นเด็กทั้งสองจะให้ความร่วมมือกับทีมวิจัยต่อไปในอนาคต
เมื่อคุณ Jiankui He นำเสนอแบบนี้ ทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์(อีกแล้ว?)จากนักวิชาการท่านอื่นๆ รวมถึงมีการตั้งคำถามเกี่ยวกับมหาวิทยาลัย หรือทำไมต้องแอบทำการทดลองด้วย และคำถามที่ว่า "ถ้าเป็นลูกของคุณ คุณจะยังทำการทดลองแบบนี้อยู่หรือไม่" ซึ่งคุณHe ก็สามารถตอบทุกคำถามอย่างมีเหตุผล
หลังจากงานวิชาการครั้งนี้ ทำให้เกิดเป็นประเด็นในโซเชียลอีกครั้ง หลายคนคิดว่าการทดลองในมนุษย์เป็นสิ่งไม่ถูกต้องและผิดจรรยาบรรณ แต่อีกหลายๆคนคิดว่าถ้าไม่มีคนริเริ่มการทดลองเช่นนี้ โลกของเราก็จะไม่มีการพัฒนา ซึ่งเรื่องจริยธรรมนั้นเป็นประเด็นถกเถียงกันอย่างยาวนานทั้งในห้องเรียนจนถึงในวงการวิทยาศาสตร์ระดับโลกอย่างข่าวข้างต้น(รวมถึงในห้องเรียนและแลปของผู้เขียนด้วยค่ะ)
ส่วนตัวเราว่าการตัดสินเรื่องนี้ต้องใช้วิจารณญานและความรู้เรื่องจรรยาบรรณของนักวิทยาศาสตร์ซึ่งวันนี้เราขอนำเสนอเกี่ยวกับวิชาจริยธรรมที่ได้เรียนไปเมื่อก่อนมิดเทอม(และกำลังอ่านอยู่เพื่อสอบไฟนอล) เราคิดว่าเป็นวิชาที่น่าสนใจมากวิชาหนึ่งนะคะ
เริ่มจากคำว่าจริยธรรม(morallity) หมายถึงการตัดสินคุณค่าของบุคคลในทางวิชาการ ซึ่งเป็นคนละเรื่องกับศีลธรรมหรือคุณธรรมนะคะ อันนั้นจะเป็นการตัดสินในทางศาสนาค่ะ
ในส่วนของจรรยาบรรณวิชาชีพ หรือ code of ethics คือจริยธรรมของกลุ่มวิชาชีพ ที่มีการบรรญัติเป็นลายลักษณ์อักษรให้เราได้เรียนรู้กันจนถึงปัจจุบัน
ดังนั้น จรรยาบรรณของนักวิทยาศาสตร์ก็คือ จริยธรรมที่ใช้ในกลุ่มอาชีพวิทยาศาสตร์เช่น นักวิทยาศาสตร์ หมอ สัตวแพทย์ รวมถึงวิศวกร ซึ่งสมัยก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง อุดมคติของจรรยาบรรณนักวิทยาศาสตร์คือการแสวงหาความจริงและมุ่งมั่นที่จะพบความจริงของธรรมชาติ โดยยังไม่มีการบัญญัติเกี่ยวกับความถูกต้อง
ภายหลังสงครามโลกครั้งที่2 เราได้วิทยาการใหม่ๆเป็นจำนวนมาก แต่ก็แลกมาด้วยความโหดร้ายของสงคราม รวมถึงได้รับรู้ความโหดร้ายของการทดลองในมนุษย์ ทำให้คนเริ่มตระหนักว่าในความจริงนั้นมีความน่ากลัวและความอันตรายซ่อนอยู่เช่นกัน
หลังจากนั้นจึงบัญญัติอุดมคติใหม่ของนักวิทยาศาสตร์ขึ้นมา
คือแสวงหาความจริง'เพื่อประโยชน์ของมวลมนุษย์ตามหลักอัตตานัต และ 3R's
หลักอัตตานัตคือการเห็นประโยชน์ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับการทดลอง ซึ่งในจรรยาบรรณของนักวิทยาศาสตร์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียคือประชาชนทุกคน รวมถึงรักษาความลับ เคารพความเป็นส่วนตัว การมีข้อมูลที่เพียงพอ รวมถึงไม่ก่อให้เกิดความเสียหายและการทดลองนั้นต้องเกิดประโยชน์สูงสุดต่อส่วนรวม
ส่วนหลัก 3R's หมายถึง
- rigour(ความซื่อสัตย์และซื่อตรงต่อหลักการ),
- Respect(ความเคารพในชีวิต กฎหมาย และประโยชน์
สาธารณะ),
- Responsibility(มีความรับผิดชอบในการทดลอง และการให้ข้อมูลการทดลองนั้น)
บางการทดลองนั้นต้องใช้สัตว์ทดลอง ทางวิชาจรรยาบรรณได้กำหนดสิทธิสัตว์ทดลองไว้เช่นกัน โดยนักวิจัยต้องใช้สัตว์ต่อเมื่อไม่มีทางเลือกอื่น ใช้สัตว์จำนวนน้อยที่สุดโดยก่อความทุกข์ให้สัตว์น้อยที่สุดเพื่อประโยชน์ที่มากที่สุด รวมถึงวิธีการเลี้ยงและวิธีกำจัดต้องไม่ทำให้สัตว์มีความทรมานทั้งร่างกายและจิตใจ แต่ก็ยังมีข้อถกเถียงมากมายเกี่ยวกับเรื่องจิตใจของสัตว์ค่ะ
ในการทดลองตัดต่อพันธุกรรมเด็กฝาแฝดข้างต้น ผู้เขียนไม่สามารถตอบได้ว่าผิดจรรยาบรรณหรือไม่ เนื่องจากเด็กยังไม่โตพอที่จะยอมรับหรือปฏิเสธการทดลอง รวมถึงผลการทดลองก็ยังไม่ชัดเจน อาจจะต้องใช้เวลาพอสมควรสำหรับเคสนี้
อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าการทดลองนี้จะผิดจรรยาบรรณหรือไม่ ผู้เขียนมั่นใจว่า การทดลองนี้จะเปลี่ยนแปลงวงการวิทยาศาสตร์และทำให้มีความรู้ใหม่เกิดขึ้น อีกทั้งยังทำให้หลายๆคนเกิดข้อสงสัยในด้านจริยธรรม ซึ่งข้อสงสัยนั้นจะทำให้เกิดองค์ความรู้ที่สามารถต่อยอดหรือเปลี่ยนแปลงวงการวิทยาศาสตร์ในอนาคต
fb page: biology beyond nature:ชีววิทยาเหนือธรรมชาติ
เอกสารคำสอนวิชา ศมมน 125 จรรยาบรรณวิชาชีพสำหรับนักวิทยาศาสตร์
ขอบคุณที่อ่านมาจนถึงตรงนี้นะคะ หากมีจุดไหนที่ผิดพลาดหรือเขียนแล้วอ่านไม่รู้เรื่องสามารถแนะนำติชมได้ทุกเรื่องทั้งเรื่องเนื้อหาและภาษา เพื่อเราจะนำไปปรับปรุงแก้ไขในบทความต่อๆไปค่ะ♥️
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
