25 มี.ค. 2019 เวลา 09:31 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
วิทยาศาสตร์และภูมิปัญญา
ที่อยู่ในเรือนไทย
"สถาปัตยกรรมเปรียบเสมือนสิ่งมีชีวิต”
คำกล่าวนี้เป็นปรัชญาการออกแบบของสถาปนิกระดับโลกกลุ่มหนึ่ง เพราะบ้านมีการเกิด เปลี่ยนแปลง เติบโต แก่ชราผุพังลงได้
อีกทั้งที่อยู่อาศัยทั้งหลายยังวิวัฒนาการจนมีลักษณะแตกต่างกันออกไปตามสภาพแวดล้อมบนโลก
ถ้ามองแบบนั้นเรือนไทยก็นับเป็นสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งที่วิวัฒนาการจนมีลักษณะเข้ากับภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ตลอดจนวิถีชีวิตของคนไทยในแต่ละภาคได้อย่างกลมกลืน
ภาพเรือนไทยที่เรามักพบเห็นจนชินตา (ตามหนังตามละครหลังข่าว จนถึงเรือนไทยย่อส่วนที่เป็นสินค้าโอท็อป) ก็คือเรือนไทยภาคกลาง
และ เอกลักษณ์อย่างหนึ่งที่โดดเด่นที่สุดของเรือนไทยภาคกลางคือหลังคา
ที่มารูป.https://pantip.com/topic/34815428
การที่หลังคาเรือนไทยเป็นทรงสูงและชันมากนั้นไม่ใช่การออกแบบเพื่อความสวยงามเพียงอย่างเดียว แต่เพื่อให้น้ำฝนไหลระบายออกได้เร็ว (น้ำฝนไม่ค้างอยู่นานจนเล็ดลอดรั่วซึม)
อีกทั้งหลังคาเรือนไทยยังเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยทำให้ตัวเรือนเย็นอีกด้วย!
เนื่องจากอากาศร้อนจะลอยตัวหนีสูงขึ้นไปยังช่องว่างใต้หลังคาที่เป็นทรงสูงและจะค่อยๆไหลถ่ายเทออกตามซอกของวัสดุมุง (ทำให้ตัวเรือนไม่สะสมความร้อนไว้) ประกอบกับ และยังทำให้อากาศเย็นขึ้นมาแทนที่ผ่านพื้นเรือนไทยที่มีลักษณะเป็นร่องๆ ลมจึงไหลต่อเนื่องขึ้นจากใต้ถุน และหน้าต่างทำให้ผู้อยู่อาศัยรู้สึกสบายตัวอีกทางหนึ่ง
ที่มารูป.www.laksanathai.com/book2/p396.aspx
การเลื่อนไหลของอากาศร้อนนี้เรียกว่า stack effect ซึ่งถูกคำนึงถึงอย่างยิ่งในระบบระบายอากาศในงานสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ทั้งในแง่ของการระบายความร้อนและการระบายอากาศเสีย
ชายคาของเรือนไทยก็ยื่นยาวออกไปมากกว่าชายคาบ้านของยุโรปเพื่อกันแดด กันฝนสาด แถมน้ำฝนที่ไหลลงมาจากหลังคายังไม่กระเซ็นเข้าสู่เรือนด้วย
การปลูกต้นไม้ไว้บริเวณชานเรือนนั้นก็ไม่ได้ส่งผลดีต่อระนิเวศน์เพียงอย่างเดียว แต่เป็นการช่วยป้องกันไม่ให้ชานเรือนสัมผัสกับแสงแดดร้อนๆอย่างทั่วถึงจนอาจเก็บร้อนไว้ ซึ่งเวลาลมพัดอาจกระจายความร้อนจากชานเรือนเข้าสู่เรือนได้
ที่มารูปwww.se-ed.com/product
เห็นชัดว่าส่วนประกอบต่างๆในเรือนไทยนั้นทำงานประสานกันเหมือนระบบอวัยวะที่ทำให้ผู้อาศัยอยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข
 
ยิ่งหากมองลึกๆจะพบว่าเรือนไทยเป็นงาน
ออกแบบที่ละเอียดอ่อน สังเกตได้จากโครงสร้างเล็กๆน้อยๆยิบย่อยมากมายของเรือนไทยที่ช่วยเต็มเติมหน้าที่ของส่วนประกอบหลักๆให้สมบูรณ์แบบ เช่น ตะพานหนู ไม้รองส่วนปลายของหลังคาให้ปลายหลังคากระดกขึ้นเล็กน้อย เพื่อชะลอความเร็วของน้ำฝนไม่ให้พัดกระเบื้องแนวสุดท้ายจนหลุดออกไป ฯลฯ
ที่มารูป.http://oknation.nationtv.tv/blog/voranai/2011/12/19/entry-2/comment
เรียกได้ว่าไม้แทบทุกชิ้นที่ประกอบขึ้นเป็นเรือนไทยนั้นมีชื่อเรียกและมีความสำคัญทั้งหมด
หากเรือนไทยเปรียบเสมือนสิ่งมีชีวิต มันก็อาจสูญพันธ์ุได้สักวัน และคงน่าเสียดาย เพราะเมื่อถึงวันนั้นแหล่งภูมิปัญญาในงานออกแบบไทยๆคงหายไปจากโลกอีกอย่างหนึ่ง
ที่มารูป.http://rkresortandspa.com/rk_resort/rooms/reonthai11/
โฆษณา