ความดันเลือดสูง โรคเงียบถึงตาย
ทำไมหมอชอบบ่นจังแค่ความดันสูง ไม่เห็นเป็นไร ขอกินของอร่อยหน่อยไม่ได้หรือไง ทำไมหมอขี้บ่น จะเล่าความในใจให้ฟังครับ
ต้อนรับวันทำงาน เมื่อวันก่อนเกริ่นกันไปเล็กน้อยแล้ว เรื่องของค่าความดันทั้งหลาย วันนี้เราเอาตัวเลขที่เราได้มาใช้งานจริงกัน
ใครยังไม่ได้อ่าน ตอน 1 ลองอ่านก่อนนะครับ จะปูเนื้อเรื่องเกี่ยวกับความดันก่อน
ความดันสูง เมื่อไหร่ถึงจะสูง ตอนนี้ประเทศไทยใช้มาตรฐานอยู่ที่ 140/90 แต่เพิ่งมี guideline ใหม่ๆให้น้อยกว่านี้เหมือนกัน จริงๆพวกนี้เป็นแผนของบริษัทยา เดะมาแอบเล่า อิอิ
ในตอนนี้ต้องบอกก่อนว่าจะพูดถึงความดันสูงแบบไม่มีสาเหตุชัดเจน คือส่วนมากก็จะเป็นแบบนี้แหละครับ แต่ส่วนน้อยบางคนอวัยวะบางส่วนทำงานไม่ปกติ เลยทำให้ความดันสูงไปเลย ไม่เกี่ยวกับการกิน การใช้ชีวิต เรียกง่ายๆว่าซวยน่ะเอง เกิดมาก็ความดันสูงซะแล้ว
การที่ความดันสูงเนี่ย แม้จะไม่มีอาการตรงๆเหมือนเป็นหวัด แต่มันส่งผลหลายอย่างนะครับ
ลองคิดภาพแบบง่ายๆ เอาแบบบ้านๆก่อนเลย เช่น ในบ้านเรามีท่อ PVC ส่งน้ำจากปั้มมาอยู่ ท่อนี้ใช้งานทุกวัน กลางวันกลางคืน ใช้ตลอด ทีนี้วันดีคืนดี เกิดมีคราบอะไรซักอย่างไปเกาะตามผนังท่อ ขนาดท่อที่น้ำผ่านได้ก็กลายเป็นคอขวด น้ำมาค้างกันอยู่ตรงที่ท่อตีบ
น้ำก็พยายามจะผ่าน คราบก็เหนียวไม่หลุดไปซะที สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือความดันในท่อจะเพิ่มขึ้น เพื่อพยายามจะให้น้ำไหลได้เท่าเดิม แต่ท่อมันก็มีข้อจำกัดของมันอยู่
เดิมจากที่ใช้ได้ 50 ปี ไม่รั่ว ไม่ซึม อาเฮียรับเหมาเค้าการันตีมา พอความดันสูงขึ้น ตอนแรกๆก็ยังไม่มีปัญหา แต่พอท่อยิ่งเก่าก็เริ่มเสื่อม แล้วเจอความดันที่สูงเกินปกติอีก ทำให้เกิดปัญหาท่อรั่ว ท่อซึมขึ้นมา ป่านนั้นเฮียรับเหมาคงตายไปแล้ว
อันนี้เปรียบเทียบแบบง่ายๆนะครับ ในร่างกายจะซับซ้อนกว่านี้หน่อย มาดูของจริง เมื่อกี้ท่อ PVC อันนี้เส้นเลือด หลักการใกล้เคียงกัน
ในร่างกายเนี่ยมีอยู่ 3 ส่วนหลักๆที่เกี่ยวกับความดัน
1.ตัวปั้ม หรือหัวใจ
2.ท่อ หรือ หลอดเลือด
3.น้ำในท่อ คือ ปริมาณเลือด
แต่เราปรับได้แค่ส่วนของหลอดเลือดและปริมาณเลือดเท่านั้น เอาหลอดเลือดก่อน หลอดเลือดในร่างกายไม่เหมือนท่อ PVC นะครับ ท่อ PVC เป็นท่อแข็ง แต่หลอดเลือดมันเป็นเนื้อเยื่อที่ยืดขยายได้
นึกภาพเหมือนตอนเป่าลูกโป่งยาวๆ พอมีเลือดเข้ามาในท่อเยอะ หลอดเลือดก็จะขยายตัว (vasodilation) เป็นกลไกนึงในการควบคุมความดันของหลอดเลือด เพราะเมื่อปริมาณเลือดมาก แล้วไม่ขยายตัวออกความดันจะพุ่งสูงเกินไป การขยายตัวจะช่วยลดความดันลง
แต่ถ้าเลือดเข้ามาน้อย หลอดเลือดก็จะหดตัวเพิ่มความดัน (vasoconstriction) พยายามบีบไล่ให้เลือดมีความดันมากพอที่จะไปเลี้ยงอวัยวะส่วนปลายๆ ยังมีแบ่งหลอดเลือดแดง หลอดเลือดดำทำงานไม่เหมือนกันอีก แต่ผมว่าแค่นี้เถอะนะ
เมื่ออายุมากขึ้น หลอดเลือดที่ใช้งานมานาน จะมีคราบหินปูนมาฝังในเนื้อหลอดเลือด ทำให้ขยายตัวได้ไม่ค่อยดี เลือดมาเยอะก็ขยายได้แค่นิดหน่อย อันนี้เป็นกันทุกคนไปตามความเสื่อมของอายุ
นอกจากนั้นตัวที่เร่งคือการมีไขมันมาพอกด้านในหลอดเลือด ทำให้ท่อใหญ่ๆ กลายเป็นท่อเล็กไปซะงั้น แล้วพอเลือดเข้ามาเยอะๆก็ผ่านไม่ได้ ติดไขมัน ความดันเลยสูงขึ้น
คนที่จะเจออะไรแบบนี้คือ คนที่ชอบนั่งเฉื่อยๆ slow life ฟิตเนสคืออะไรไม่รู้จัก เดินได้ 500 เมตรบ่นเหนื่อย สูบบุหรี่เป็นชีวิต หรือดมควันบุหรี่ก็พอกัน แต่บางคนเกิดเร็วเกิดช้าก็ซวยกันไปตามพันธุกรรม
ส่วนน้ำในท่อหรือก็คือปริมาณเลือด ร่างกายจะพยายามคุมปริมาณน้ำ และความเข้มข้นเลือดให้เหมาะสม
มันแยกกันนะครับ ระหว่างเม็ดเลือด (Red blood cell) กับ น้ำที่เม็ดเลือดละลายอยู่ (Plasma) นึกไม่ออกให้จินตนาการเป็นน้ำเต้าหู้ใส่เม็ดแมงลัก
ตัวน้ำเนี่ยมันถูกควบคุมด้วยความเข้มข้นของ Sodium (Na) ภาษาง่ายๆเรียกเกลือ เพราะเกลือมีส่วนประกอบคือ Sodium Chloride (NaCl) เมื่อละลายน้ำแล้วมันก็จะแตกตัวให้ Na กะ Cl
ทีนี้ถ้า Sodium เยอะ ปริมาณน้ำก็จะเยอะตาม เพื่อควบคุมให้ความเข้มข้นของเกลือเท่าๆเดิม เหมือนใส่พริกปรุงก๋วยเตี๋ยวแล้วมือลั่น เผ็ดไปเอาน้ำซุปมาเติมอะไรประมาณนั้น
อวัยวะที่ทำหน้าที่นี้ก็คือไต ไตเนี่ยเป็นควบคุมความเข้มข้นเกลือในเลือดให้สมดุล ถ้าเกลือในเลือดมันเข้มข้น ไตก็จะเอาเกลือไปทิ้งทางปัสสาวะ แต่ถ้าเกลือในเลือดมันจางๆ ก็จะพยายามเอาเกลือกลับเข้ามาในเลือด
ทีนี้ในคนที่อายุเยอะๆ ท่อขยายตัวไม่ค่อยดี ไตก็ไม่ค่อยดี แล้วไปกินอาหารเค็มๆ ลำไส้ก็ดูดเกลือเข้ามาให้เลือด เลือดก็ไปดูดน้ำมาเจือจาง เลือดที่มากขึ้นก็ส่งไปตามหลอดเลือดเก่าๆ ทำให้ความดันสูงขึ้นมาแบบงงๆ
เราจะเจอโรคความดันสูงกันบ่อย ในคนที่มีอายุมาก ส่วนนึงมันมาจากความเสื่อมของร่างกายอยู่แล้ว อีกส่วนนึงก็เพราะไขมันที่ไปพอกตามเส้นเลือด มันต้องใช้เวลาสะสม การกิน การออกกำลังกายตอนอายุน้อย เลยมาส่งผลรับกรรมกันตอนแก่
เอาล่ะเกริ่นมานานไปแล้ว ตกลงความดันสูงแล้วไง ไม่เห็นเป็นไรเลย ตอนนี้ยัง แต่เดี๋ยวมีแน่นอน ดูตอนต่อไปนะครับ
- 207
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
