20 เม.ย. 2019 เวลา 11:29 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
เมทามอร์โฟซิส : ทำไมสัตว์หลายชนิดกลายร่างเมื่อเติบโต
(เรียบเรียงโดย มิติ เจียรพันธุ์ )
การเจริญเติบโตที่เปลี่ยนร่างกาย รวมทั้งอาจเปลี่ยนพฤติกรรมและที่อยู่อาศัย เรียกว่ากระบวนการเมทามอร์โฟซิส (Metamorphosis) ซึ่งพบได้ในสัตว์เป็นจำนวนมาก
เช่น กบที่เจริญมาจากลูกอ๊อด หรือ ผีเสื้อที่เริ่มมาจากไข่ที่ฟักอกมาเป็นหนอน กลายเป็นดักแด้ แล้วจึงเปลี่ยนเป็นผีเสื้อสีสวยงาม
นอกจากนี้ยังพบได้ใน แมงกะพรุน ฟองน้ำ หรือหอยเม่นอีกด้วย
ในโลกของสิ่งมีชีวิตกระบวนการเมทามอร์โฟซิสจึงไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรเลย
เมทามอร์โฟซิสแบ่งได้เป็น 2 แบบ โดยดูว่าระหว่างการเจริญนั้นมีการเปลี่ยนแปลงไปแค่ไหน
หากสิ่งมีชีวิตมีรูปร่างแต่ละระยะแตกต่างกันอย่างชัดเจน เช่น การพัฒนาจากหนอนเป็นดักแด้จนเป็นผีเสื้อจะเรียกว่าเมทามอร์โฟซิสสมบูรณ์ (Complete metamorphosis) ส่วนการเจริญของสิ่งมีชีวิตที่รูปร่างหน้าตาของตัวอ่อนไม่แตกต่างจากตัวเต็มวัยมากนัก เช่น ตัวอ่อนอาจไม่มีปีก แต่จะมีปีกเมื่อเข้าสู่ตัวเต็มวัย เรียกว่า เมทามอร์โฟซิสแบบไม่สมบูรณ์ (Incomplete metamorphosis)
ในการเกิดเมทามอร์โฟซิสนั้น ร่างกายสิ่งมีชีวิตจะต้องเผาผลาญพลังงานจำนวนมากเพื่อสลายร่างกายเดิมและสร้างใหม่ขึ้นมาการสร้างร่างกายขึ้นมาใหม่มีความซับซ้อนจึงมีโอกาสผิดพลาดและกระบวนการเมทามอร์โฟซิสยังใช้เวลาในการสร้างร่างกายด้วย แปลว่าระหว่างนั้นอาจจะป้องกันตัวเองจากปรสิตหรือผู้ล่าไม่ได้
ที่มารูป www.oneworldretreats.com/blog/metamorphosis-of-butterfly/
ยกตัวอย่างเมทามอร์โฟซิสของผีเสื้อ
เวลาที่หนอนจะเปลี่ยนรูปร่างเป็นผีเสื้อมันจะเข้าสู่ระยะดักแด้ ร่างกายภายในแทบทั้งหมดถูกย่อยจนเหลวแล้วสร้างร่างกายขึ้นใหม่จนเป็นผีเสื้อตัวเต็มวัย
คำถามคือ ทำไมการคัดเลือกโดยธรรมชาติจึงคัดเลือกให้กระบวนการนี้เกิดขึ้นมาถึงทุกวันนี้ แถมยังพบได้ในสัตว์จำนวนมากล่ะ?
ที่มารูป www.biggestjob.com/2013/the-butterfly/
คำตอบอาจเป็นเพราะสิ่งที่ได้กลับมานั้นคุ้มค่าต่อสิ่งที่เสียไป
เมื่อสิ่งมีชีวิตผ่านการเมทามอร์โฟซิสจนโตเป็นตัวเต็มวัย
มันจะได้รางวัลเป็นแหล่งอาหารใหม่
พูดง่ายๆว่า ในระยะตัวอ่อนจะกินอาหารชนิดหนึ่งส่วนตัวเต็มวัยจะกินอาหารอีกชนิด เช่นหนอนผีเสื้อกินใบไม้แต่เมื่อพัฒนาการต่อไปเป็นผีเสื้อจะเปลี่ยนไปกินน้ำหวาน ทำให้พวกมันไม่ต้องแย่งอาหารกันเอง
ที่มารูป www.wonderopolis.org/wonder/what-goes-on-inside-a-cocoon
นอกจากนี้ สัตว์บางชนิดได้ประโยชน์ด้านการสืบพันธุ์โดยร่างกายใหม่ที่ได้มาช่วยให้มันหาคู่ได้ดีขึ้นครอบคลุมบริเวณกว้างขึ้นกว่าเดิมด้วยนั่นเอง
โฆษณา