อิทธิฤทธิ์ของพระมหาโมคคัลลานะ
แรม 15 ค่ำ เดือน 12 เป็นวันสำคัญวันหนึ่งในทางพุทธศาสนา นั่นคือวันปรินิพพานของพระมหาโมคคัลลานะ พระอัครสาวกเบื้องซ้าย ผู้เป็นเอตทัคคะ คือเป็นเลิศด้านมีฤทธิ์มาก
เนื่องในวันสำคัญของพระมหาโมคคัลลานเถระ จึงอยากเล่าถึงเหตุที่ทำให้ท่านได้รับยกย่องว่าเป็นเลิศด้านฤทธิ์เสียหน่อย นั่นคือเมื่อครั้งที่ท่านปราบนันโทปนันทนาคราช ด้วยฤทธิ์อันมหาศาล
ในครั้งนั้น พระพุทธเจ้าทรงตรวจดูสัตว์โลกในช่วงย้ำรุ่ง ก็พบนันโทปนันทนาคราช ที่ทรงพิจารณาแล้วเห็นว่าพระโมคคัลลานะจะสามารถปราบพยศปลดเปลื้องมิจฉาทิฏฐิของพญานาคตนนี้ได้ พระองค์จึงตรัสกับพระอานนท์ว่าจะเสด็จไปยังเทวโลก พร้อมสงฆ์ 500 รูป
ขณะที่พระพุทธองค์และภิกษุ 500 รูปกำลังเหาะไปยังสวรรค์ชั้นดาวดึงส์อยู่นั้น เป็นเวลาเดียวกับที่นันโทปนันทนาคราชกำลังให้บริวารตระเตรียมสุรามาดื่มในวิมานของตนอยู่ ครั้นพญานาคราชเห็นพระพุทธเจ้ากับสาวกเหาะไปทางอากาศ ก็โมโหด้วยคิดว่าสมณะหัวโล้นเหล่านี้เหาะข้ามศีรษะเราไปมา ทำให้ฝุ่งธุลีจากเท้าโปรยลงมาที่ศีรษะ คิดได้ดังนั้นพญานาคก็กลายร่างเป็นพญางูใหญ่ด้วยฤทธิ์ เอาลำตัวพันเขาสิเนรุถึง 7 รอบ และใช้พังพานแผ่บังไว้ไม่ให้พระพุทธเจ้ากับสาวกเห็นเขาสิเนรุและดาวดึงส์ได้เลย
เหล่าสงฆ์สาวกเห็นว่ามีพญานาคแผ่พังพานบังสวรรค์ไว้ก็พากันอาสาปราบนันโทปนันทนาคราช แต่พระพุทธเจ้าทรงห้ามเสียทั้งหมด ยกเว้นพระมหาโมคคัลลานะที่อาสาเป็นคนสุดท้าย พระพุทธเจ้าทราบว่าท่านจะปราบพญานาคได้ จึงอนุญาต
พระเถระจึงแปลงกายเป็นพญานาคใหญ่พันรอบนันโทปนันทนาคราชไว้ถึง 14 รอบ และวางพังพานทับพังพานของพญานาคราชกดไว้กับเขาสิเนรุ ฝ่ายนันโทปนันทนาคราชถูกบีบรัดก็พ่นควันออกมาสู้ แต่พระมหาโมคคัลลานะกล่าวว่า “ใช่ว่าควันนี้จะมีแต่ท่านผู้เดียว แม้เราก็มี” แล้วจึงพ่นควันออกมาเบียดเบียนพญานาคราชได้ แต่ควันของพญานาคกลับทำอะไรพระเถระไม่ได้เลย พญานาคเห็นดังนั้นก็พ่นไฟใส่ พระมหาโมคคัลลานะก็บันดาลไฟจู่โจมกลับไป พญานาคราชจนใจถึงข้อร้องให้พระเถระกลับคืนสู่ร่างมนุษย์เช่นเดิม
พอพระมหาโมคคัลลานะกลับสู่ร่างมนุษย์ ท่านก็ใช้อิทธิฤทธิ์เดินเข้าไปในหูซ้ายของพญานาค แล้วออกมาทางหูขวา เดินเข้าหูขวาแล้วออกมาทางหูซ้าย เดินเข้าออกรูจมูกสองข้างของพญานาคในทำนองเดียวกัน สุดท้ายก็เข้าไปในปากนันโทปนันทนาคราช แล้วเดินจงกรมกลับไปกลับมาในท้องของพญานาค สร้างความทรมานให้นาคราชตนนี้ยิ่งนัก
ท้ายที่สุด พระเถระก็ออกมาจากท้องพญานาค พญานาคเห็นดังนั้นก็พ่นลมออกมาทางจมูกหมายจะทำร้ายพระเถระ แต่พระมหาโมคคัลลานะสังเกตได้และเข้าใมาบัติอย่างรวดเร็วด้วยความชำนาญ ทำให้ลมนั้นทำร้ายอะไรท่านไม่ได้เลย พอออกจากท้องมาได้ พระเถระก็กลายร่างเป็นพญาครุฑซึ่งถือเป็นศัตรูตามธรรมชาติของพญานาค นันโทปนันทนาคราชถูกทรมานดังนี้ก็ละพยศ กลายร่างเป็นมาณพหนุ่ม ลงกราบแทบเท้าพระเถระ ของถึงพระมหาโมคคัลลานะเป็นที่พึ่ง
พระเถระเห็นดังนั้นจึงพาพญานาคราชไปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า ให้ถึงพระองค์เป็นที่พึ่ง พร้อมทั้งไตรสรณคมณ์ กลับมีสัมมาทิฏฐิในที่สุด
และด้วยเหตุการณ์ครั้งนี้เองที่ทำให้พระพุทธเจ้า ทรงยกย่องพระมหาโมคคัลลานเถระไว้ในตำแหน่ง เอตทัคคะผู้เป็นเลิศด้านมีฤทธิ์มาก