7 พ.ค. 2019 เวลา 00:23 • ประวัติศาสตร์
พระปฐมบรมราชโองการ รัชกาลที่1-10
สวัสดีค่ะเพื่อนๆชาว blockdit
จบไปแล้วนะคะสำหรับพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่10 เราได้เห็นพิธีที่สง่างามซึ่งไม่เคยได้เห็นมาก่อน รวมถึงได้เกร็ดความรู้ต่างๆหลายเรื่องค่ะ
ทรงแย้มพระสรวล
พระราชพิธีบรมราชาภิเษก เป็นพระราชพิธีราชาภิเษกที่พระมหากษัตริย์ไทยได้รับการสถาปนาอย่างเป็นทางการด้วยการถวายน้ำอภิเษกค่ะ
ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก หลังจากพราหมณ์ทูลเกล้าฯ ถวาย เครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ และเครื่องราชูปโภคแล้ว พระมหากษัตริย์จะพระราชทานพระปฐมบรมราชโองการแก่ประชาชน เพื่อแสดงถึงพระราชปณิธานในฐานะทรงเป็นผู้รับพระราชภาระแห่งบ้านเมือง
คาดว่าทรงแย้มพระสรวลในช็อตนี้นะคะ ตอนพระองค์หญิงโบกพระหัตถ์
ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก สิ่งที่พสกนิกรทั้งหลายเฝ้ารอคอยก็คือ พระปฐมบรมราชโองการของพระมหากษัตริย์ค่ะ ☺
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวร.10 พระราชทานพระปฐมบรมราชโองการ
"เราจะสืบสานรักษา และต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งอาณาราษฎรตลอดไป"(4 พ.ค.2562)
ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระปฐมบรมราชโองการว่า "เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม" (5 พ.ค.2493)
อย่างไรก็ตาม พระปฐมราชโองการที่เราคุ้นหู้กันในรัชกาลที่9นั้น ไม่ได้เพิ่งมีนะคะ มีมาตั้งแต่รัชกาลที่1แล้วค่ะ ซึ่งจะเป็นกลุ่มคำพูดใกล้เคียงกัน มีการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยตามยุคสมัย เป้ยนำมาฝากตามนี้นะคะ
รัชกาลที่1 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
“พรรณพฤกษ ชลธี แลสิ่งของในแผ่นดิน ทั่วเขตพระนคร ซึ่งหาผู้หวงแหนมิได้นั้น ตามแต่สมณชีพราหมณาจารย์ราษฎรปรารถนาเถิด…”
...
รัชกาลที่2 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
“แต่บรรดาพฤกษาและแม่น้ำใหญ่ น้อย และสิ่งของทั้งปวง ซึ่งมีในแผ่นดินทั่วขอบเขตแดนพระนคร ซึ่งหาเจ้าของหวงแหนมิได้ ให้พระราชทานแก่ สมณะ พราหมณ อณาประชาราษฎร์ทั้งปวง ตามแต่ปรารถนาเถิด”
...
รัชกาลที่3 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชโองการปฏิสันถาร
“เจ้าพระยา และพระยา ของซึ่งถวายทั้งนี้ จงจัดแจงบำรุงไว้ให้ดี จะได้รักษาแผ่นดิน”
** ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ไม่พบหลักฐานพระปฐมบรมราชโองการหลังจากพิธีถวายสิริราชสมบัติและเครื่องสิริราชกกุธภัณฑ์ที่พระที่นั่งภัทรบิฐ พบแต่ “พระราชโองการปฏิสันถาร”
...
รัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
“พรรณพฤกษ ชลธีแลสิ่งของในแผ่นดินทั่วเขตพระนคร ซึ่งหาผู้ห่วงแหนมิได้นั้น ตามแต่สมณชีพราหมณาจารย์ราษฎรจะปรารถนาเถิด”
...
รัชกาลที่5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว(ครั้งแรก)
“แต่บรรดาที่ไม่มีเจ้าของผลไม้ทั้งน้ำในห้วยละหารตรท่าก็ดีตามแต่สมณพราหมณาจารยอาณาประชาราษฎร จะมาแต่จตุระทิศต่างๆ ตามแต่จะปรารถนา”
(ครั้งหลัง)
“ครั้งนี้ท่านทั้งปวงพร้อมใจกัน ยอมให้เราเปนเจ้าครองราชสมบัติได้รับมุรธาภิเษกเปนใหญ่ในสยามราษฎร์วราณาจักรนี้แล้ว เราอนุญาตยอมให้ โดยธรรมิกราชประเพณี พรรณพฤกษชลธีในสยามราษฎร์วราณาจักรนี้ ซึ่งไม่มีเจ้าของหวงแหนนั้น ตามแต่สมณพราหมณาจารย์ ประชาราษฎรทั้งปวงจะปรารถนาใช้สอยเทอญ ฯ”
รัชกาลที่6 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
“ดูกรพราหมณ์ บัดนี้เราทรงราชภาระครองแผ่นดินโดยธรรมสม่ำเสมอ เพื่อประโยชน์เกื้อกูลและสุขแห่งมหาชน เราแผ่ราชอาณาเหนือท่านทั้งหลายกับโภคสมบัติ เปนที่พึ่งจัดการปกครองรักษาป้องกัน อันเปนธรรมสืบไป ท่านทั้งหลายจงวางใจอยู่ตามสบาย เทอญ ฯ”
...
รัชกาลที่7 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
“ดูกรพราหมณ์ บัดนี้เราทรงราชภาระครองแผ่นดินโดยธรรมสม่ำเสมอ เพื่อประโยชน์เกื้อกูลและสุขแห่งมหาชน เราแผ่ราชอาณาเหนือท่านทั้งหลายกับโภคสมบัติ เปนที่พึ่งจัดการปกครองรักษาป้องกัน อันเปนธรรมสืบไป ท่านทั้งหลายจงวางใจอยู่ตามสบาย เทอญ ฯ”
...
รัชกาลที่8 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ไม่มีพระปฐมบรมราชโองการ
เสด็จสวรรคตก่อนทรงรับพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
...
รัชกาลที่9 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
“เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม”
...
รัชกาลที่10 สมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ
“เราจะสืบสาน รักษา และต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งอาณาราษฎรตลอดไป”
เพิ่มอีกนิดแล้วกันค่ะสั้นๆ
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติฯ สิริวิบูลยราชกุมาร ทรงทอดพระเนตรพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ประทับ ณ สีหบัญชร ท่ามกลางพสกนิกรที่เฝ้าฯ ถวายพระพรจำนวนมาก
ทั้งสามพระองค์เป็นลูกพระมหากษัตริย์เท่าเทียมกัน แต่เห็นว่าจะมีการใช้ทั้งคำว่า"ลูกเธอ" "ลูกยาเธอ"
ทราบไหมคะว่าต่างกันอย่างไร
ทั้งสามคำนี้ได้ยินบ่อยมาก พอไปหาข้อมูลมาแล้ว ง่ายซะจนคิดไม่ถึงค่ะ
ลูกยาเธอ - ลูกชาย
ลูกเธอ - ลูกสาว
นอกจากนี้ยังมีคำที่คุ้นๆอีกบางคำ เช่น
พี่ยาเธอ - พี่ชาย
พี่นางเธอ - พี่สาว
น้องยาเธอ - น้องชาย
น้องนางเธอ - น้องสาว
ดูเหมือนบทความจะไม่ยาว แต่เป้ยเรียบเรียงเกินชม.เลยค่ะ ถ้าเพื่อนๆอ่านจบแล้ว อย่าลืมกดไลก์เป็นกำลังใจให้เป้ยด้วยนะคะ ขอบคุณค่ะ 😊😊
โฆษณา