29 พ.ค. 2019 เวลา 09:11 • การศึกษา
“ที่ดินตาบอด ออกทางไหนดี ?”
Cr. pixabay
ที่ดินตาบอด คือ ที่ดินที่ไม่มีทางออกสู่ทางสาธารณะ (ถนน แม่น้ำ คลอง ทางที่คนใช้สัญจรไปมา)
ปกติแล้ว ที่ดินตาบอดนั้นจะไม่ค่อยเป็นที่ต้องการเท่าไหร่ เพราะเมื่อไม่มีทางออกสู่ทางสาธารณะแล้ว การเดินทางเข้าออกก็คงทำได้ลำบาก มีผลทำให้ราคาของที่ดินแปลงนั้นไม่ดีเท่าที่ควร เวลาซื้อขายก็ไม่มีคนให้ความสนใจมากนัก
แต่ถ้าบังเอิญเราได้เป็นเจ้าของที่ดินตาบอด ไม่ว่าจะมีผู้ยกให้ หรือได้รับมรดก หรือซื้อมาในราคาที่ต่ำมาก ฯลฯ เราจะมีวิธีทำให้ที่ดินตาบอดของเรานั้น มีทางออกสู่ทางสาธารณะได้อย่างไร ลองมาดูกัน
วิธีที่ 1 จดทะเบียนภาระจำยอม
โดยตกลงกับเจ้าของที่ดินแปลงอื่นที่ล้อมอยู่ โดยขอใช้ที่ดินของเขาบางส่วนทำทางออกสู่ทางสาธารณะ ซึ่งจะตกลงราคาค่าใช้ที่ดินกันเท่าไร ทำทางออกอย่างไร กว้างยาวเท่าไหร่ เป็นเวลากี่ปี ก็อยู่ที่การตกลงของทั้งสองฝ่าย
หากตกลงกันเรียบร้อยแล้ว ก็ควรพากันไปจดทะเบียนที่สำนักงานที่ดินซะ เพื่อทำให้ที่ดินแปลงที่ยินยอมให้ใช้ เป็นทางภาระจำยอมของที่ดินตาบอด
เพราะนอกจากจะทำให้เราสามารถใช้ที่ดินแปลงที่ยินยอมใช้เป็นทางออกอย่างถูกต้องแล้ว สิทธิในการเป็นภาระจำยอมยังติดไปกับที่ดินทั้งสองแปลงด้วย ถึงแม้เราจะขายที่ดินตาบอดไปให้คนอื่นก็ตาม คนที่ซื้อที่ดินจากเราก็มีสิทธิใช้ที่ดินภาระจำยอมเป็นทางออกได้เช่นกัน
วิธีที่ 2 ได้ภาระจำยอมมาโดยอายุความ
ถ้าเราใช้ที่ดินแปลงอื่น (ของคนอื่น) เพื่อออกสู่ทางสาธารณะติดต่อกันเป็นเวลา 10 ปี ด้วยความสงบ เปิดเผย และมีเจตนาให้ที่ดินแปลงอื่นนั้นเป็นภาระจำยอมที่ดินของเรา (แต่ถ้าใช้โดยเจ้าของยินยอม หรือใช้ทางโดยวิสาสะตามธรรมเนียมของท้องถิ่น ไม่ถือว่าเป็นการใช้โดยเจตนาเพื่อได้ภาระจำยอม) ตามกฎหมายถือว่าเราได้สิทธิใช้ที่ดินแปลงอื่นนั้นเป็นทางออกสู่ทางสาธารณะแล้ว ที่ดินแปลงนั้นจะกลายเป็นภาระจำยอมของที่ดินของเราโดยผลของกฎหมาย
โดยวิธีนี้ต้องร้องขอให้ศาลสั่ง และถ้าเราเคยใช้ที่ดินเพื่อเป็นทางออกมาอย่างไร (หมายถึงระยะทาง ความกว้าง ยาวของทาง) ศาลก็จะสั่งให้เราได้สิทธิภาระจำยอมโดยอายุความเพียงเท่าที่เคยใช้
วิธีที่ 3 ขอให้ศาลสั่งให้เปิดทางจำเป็น
วิธีนี้จะนำมาใช้ในกรณีที่ดินไม่มีทางออกสู่ทางสาธารณะ หรือมี แต่การออกสู่ทางสาธารณะเป็นไปได้อย่างยากลำบาก เช่น ต้องข้ามสระ บึง ภูเขา ที่คนเค้าไม่ใช้สำหรับสัญจรเพื่อเป็นทางออก หรือทางออกมีความสูงชันมาก หรือเป็นเหวลึกมาก
โดยเจ้าของที่ดินหรือผู้มีสิทธิใช้ที่ดินสามารถร้องต่อศาลขอใช้ที่ดินแปลงที่ล้อมอยู่เป็นทางออกสู่ทางสาธารณะได้
วิธีนี้จะแตกต่างกับวิธีที่ 2 คือ ไม่ต้องรอระยะเวลาจนครบ 10 ปี เราก็สามารถขอต่อศาลให้เปิดทางจำเป็นได้ หากที่ดินของเราเข้าเงื่อนไขข้างต้น
โดยทางออกที่เป็นทางจำเป็นนั้นจะต้องทำพอสมควรโดยให้ที่ดินที่ล้อมอยู่เสียหายน้อยที่สุดและต้องใช้ค่าทดแทนแก่ที่ดินที่ล้อมอยู่ ซึ่งอาจตกลงชำระเป็นรายปีก็ได้
ขอบคุณภาพที่ดินสวยๆ จาก pixabay
ถ้าได้ประโยชน์จากบทความนี้ ช่วยกด Like, Share ด้วยนะครับ 😻

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา