12 มิ.ย. 2019 เวลา 16:05
โง่ ทำไมต้องเหมือนควาย?
คนไทยนอกจากเป็นคนเจ้าบทเจ้ากลอนแล้ว ยังเป็นคนที่มีวิถีชีวิตสัมพันธ์กับธรรมชาติ สองอย่างนี้เอามารวมกันเราเลยมีสำนวนไทยที่เกี่ยวพันหรือมีที่มาจากธรรมชาติมากมาย ซึ่งหลายสำนวนเกิดจากการสังเกตจนเป็นข้อสรุป
สำนวนที่เกี่ยวกับนิสัยของสัตว์ ซึ่งเกิดจากการที่คนไทยสังเกตนิสัยของสัตว์ชนิดนั้น ซึ่งมีทั้งที่เป็นนิสัยจริง ๆ หรืออาจเป็นมุมมองที่คนมองสัตว์ชนิดนั้นก็ได้เช่น โง่เหมือนควาย ดื้อเหมือนลา ซนเหมือนลิง ดุเป็นเสือ ซื่อเป็นแมวนอนหวด ปลาตื่นน้ำ หมาเห่าใบตองแห้ง ฯลฯ
สำนวน โง่เหมือนควาย น่าจะเป็นเพราะเพราะควายยอมที่จะทำตามโดยไม่มีปากมีเสียง ยอมละทิ้งความคิดความต้องการของตนมาทำตามคำสั่งโดยไม่มีเงื่อนไข ซึ่งจริง ๆแล้วควายไม่ได้โง่ แล้วยังฉลาดมากอีกด้วย เพียงแต่มันกตัญญู ซื่อสัตย์ และมอบความไว้วางใจให้มนุษย์มากเกินไป ซึ่งคนกลับมองว่ามันโง่ อย่างนี้เวลาควายมันคุยกันจะมีสำนวนควายมั้ยว่า "ไม่รู้จักบุญคุณอย่างกับคนแน่ะ"
แล้วมันอยู่ในนา ทำงานให้คน ไม่ทำอย่างอื่นนัก แล้วไม่เห็นมีใครเอาควายไปฝึกเหมือนสุนัขเลย เขาเลยไม่เห็นความสามารถของควาย ก็เลยว่ามันโง่ โดยที่คงยังไม่มีใครไปวัดไอคิวมัน...
ความคิดเห็นเกี่ยวกับสำนวน "โง่เหมือนควาย"
... ก็็ควายเป็นสัตว์เดรัจฉาน
... เป็นวลีที่ใช้เปรียบเที่ยบ ควายเป็นสัตว์ป่า แต่เดิมใช้ชีวิตแบบอิสระ แต่มนุษย์ได้เห็นความฉลาดและเป็นมิตรไม่ดุร้าย สามารถนำมาฝึกฝนให้ใช้งานได้ จึงถูกคนจับมันมาใช้งาน ครั้งเมื่อมีแรงก็ใช้งานสารพัด ไถนา ลากเกวียน เหนื่อยหอบก็โดนตี แก่เฒ่าหมดแรงกายก็โดนเชือดแยกร่างเอามาเป็นอาหาร
เวลาควายร้องไห้น่าสงสารมาก ผมเคยตีมันมันไม่หนีแต่มันร้องไห้มีน้ำตาเหมือนคนเรา สงสารมันอย่ากินเนื้อมันนะครับ...
... มันขึ้นอยู่กับว่า คุณจะเป็นแบบควาย หรือเรียนรู้จากควายปกติควาย มันจะกินหญ้าทั้งวัน แล้วพอ ตกกลางคืนมันก็จะสำลอก ออกมา เคี้ยวทั้งคืนสิ่งนี้ทำให้เราเห็นว่า การเรียนรู้อะไรก็ตาม ควรเราจะเอาออกมาคิด ไตร่ตรอง ใคร่ครวญ ว่าสิ่งนี้หรือสิ่งนั้นถูกต้องหรือไม่ ไม่ใช่เรียนรู้แล้วเก็บไว้ทั้งหมด ทั้งสิ่งดีและสิ่งเลว...
... โง่ทำไมต้องเหมือนควาย เพราะควาย คุณจูงมันไปไว้ที่ไหน มันก็อยู่แต่ที่นั้น คือคิดไม่เป็น แดดจะร้อน ขนาดไหน ก็ไม่หนี ฝนจะตก ก็ไม่ถอยเห็นถึง ความโง่ ของมัน และความอดทนของมันแต่อยู่ที่คุณจะเลือกเป็นควาย หรือเรียนรู้จากควาย...
... ถ้าเราไม่รู้ว่า เขาโง่ เราเอง โง่ที่สุด ถ้าเรารู้ว่า เขาโง่ เราจงเรียนรู้ และอย่าทำตามความโง่ของเขา...
... ก็ไม่รู้เหมือนกันนะแต่น่าจะเป็นข้อสังเกตที่ว่า ควายเป็นสัตว์ที่สมัยก่อนเขาใช้ไถนา เทียมเกวียน หรือจูงสิ่งของ แล้วควายก็เป็นสัตว์ที่ใช้ง่าย ใช้ให้ทำอะไรก็ทำ ทั้งที่สนสะพายหรือไม่ ควายที่สนสะพายก็จะดื้อหน่อย ที่ไม่ได้สนสะพายก็ไม่ดื้อ คนโง่เหมือนควายก็คงเพราะคนโง่ สั่งให้ทำอะไรก็ทำ ให้ไปทางไหนก็ไป พูดอะไรก็เชื่อเขาจึงเปรียบคนโง่เหมือนควาย แต่ในความจริงแล้วคนๆ นั้นเป็นคนไม่เรื่องมาก ไม่อยากสร้างปัญหาให้กับตัวเองมากกว่า คนประเภทนี้ต่างหากที่ฉลาด ใช้ชีวิตอย่างควายน่าจะดีกว่าเพราะไม่มีความทุกข์มีแต่ความสุข ควายจึงไม่โง่เสมอไป...
... คนฉลาดมักใช้สมอง คนโง่ ชอบใช้กำลังครับ จึงนำไปเปรียบกับควาย ที่รับใช้สังคมมนุษย์ ทำไร่ไถนา ขวาหัน ซ้ายหัน ตามคำสั่ง(อิอิ อันนี้คนในเครื่องแบบก็ต้องทำ) แต่ตอนเด็กๆ เห็นควายไม่ทำตามคำสั่ง เช่น ประเพณีวิ่งควาย ควายหลายตัวยอมวิ่งแข่ง บางตัวไม่ยอมแข่ง แต่มันวิ่งอยู่กับที่ และเหวี่ยงคนนั่งตกลงมานอนจุก หรือเวลาไม่ชอบใจคนขี่ มันจะพาไปเบียดพุ่มหนาม แบบนี้ควายฉลาด
คนบางคนมักยอมให้คนอื่นกดขี่ โต้ตอบไม่ทัน จึงคิดว่าเหมือนโง่เหมือนควาย ที่ยอมให้คนกดขี่แรงงาน...
... เพราะว่าควายบึกบึน ด่าก็ไม่หนี ตีก็ไม่ไป แล้วนิสัยของควายก็เชื่องช้าดูทึ่มๆก็เลยเปรียบเทียบซะ แต่จริงๆแล้วควายค่อนข้างฉลาดมีนํ้าอดนํ้าทนซื่อสัตย์ต่อเจ้าของมาก เสือที่ว่าเป็นเจ้าป่าเจอควายดุๆก็เคยมีข่าวว่าโดนควายเอาเขาเสียบในขนะที่กระโจนใส่ควายก็เคยครับ...
... เพราะในอดีตไม่มีใครเขาใช้คำนี้กัน นอกจากชาวนาพูดกับ ควายที่กำลังไถนา ต่อมาคนจำใส่ปากเอามาพูดตาม ทั้งๆที่ไม่ได้เป็นชาวนา ไม่เคยไถนา และไม่เคยเห็นควาย อัปยศอยู่เหมือนกันครับเวลาแอบได้ยินเข้า ถ้าเป็นลูกน้องในที่ทำงานก็จะไล่ออกไปเลยไม่ให้เห็นหลังอีก...
ก็ไม่เหมือนหรอกครับ แต่ติดปาก คิดไปเอง ควายฉลาดอยู่แล้ว รู้จักหน้าที่ตามสัญชาตญาณสัตว์ กินเมื่อควรกิน กินเท่าที่ควร ทำกิจกรรมการงานเท่าที่ควร เท่าที่ถูกต้องตามธรรมชาติ ทุกสิ่งที่ควายทำไม่เป็นพิษกับธรรมชาติ เกื้อกูลธรรมชาติ...
... คนอาจโง่กว่า อันตรายกว่า จนไม่รู้จะทำอะไรดี วิ่งวุ่นทั้งวันแต่ไม่ได้ประโยชน์อะไร ทั้งยังอาจเป็นการฆ่าตัวตาย โดยไม่รู้ แล้วก็อาจเป็นอย่างนั้นทั้งชีวิตเลย คนมีสิทธิเลือกมีจะฉลาดสุดๆ หรือสมัครใจโง่สุดๆ เลยก็ได้ เป็นความพิเศษของคน...
ภาพจากกูเกิ้ล
โฆษณา