นิทานเศรษฐศาสตร์ : สงครามส้ม EP.2
ความเดิมตอนที่ 1
แต่เมื่อเจ้าของร้านทั้งสองตระกูลเริ่มสอดสายตาไป ก็เริ่มสังเกตเห็นว่าเจ้าร้านส้มใหม่ ใช้วิธีแยกส้มออกเป็นกองๆ ที่แตกต่างกัน
มาลุ้นกันต่อ ว่าเค้าขายต่ำกว่าทุนได้อย่างไร
ระหว่างที่ทั้งสองร้านตระกูลส้มเก่าอ้าปากค้างกับกลยุทธ์อยู่นั้น เจ้าของร้านส้มใหม่ก็เดินออกมาต้อนรับ
เจ้าของร้านเก่าทั้งสองยิ่งอ้าปากค้างขึ้นไปอีก เพราะต่างเป็นลูกชายและลูกสาวของตัวเอง ! แถมเดินจูงมือกันมาอีกด้วย !! (ละครหลังข่าวชัดๆ)
ทั้งๆที่พ่อแม่ของทั้งสองฝ่ายสั่งห้ามไม่ให้ยุ่งเกี่ยวกัน เรื่องคบยิ่งไม่ต้องพูดถึง
ความจริงแล้ว ลูกชายและลูกสาวของทั้งคู่แอบชอบพอกันมานานแล้ว
แต่ด้วยความที่ทั้งสองตระกูลเป็นคู่แข่งกันทางการค้า แถมยังเป็นหัวเก่าทั้งคู่
ลูกๆพูดอะไรก็ไม่เคยฟัง บอกอยู่เสมอว่า คนเป็นพ่อเป็นแม่อาบน้ำร้อนมาก่อน เป็นเด็กจะมารู้ดีกว่าได้ยังไง
ผู้เป็นพ่อเป็นแม่ได้ฟัง ก็หันมามองหน้ากันเหมือนจะสำนึกผิดที่มองลูกยังเป็นเด็กอยู่ตลอดเวลาหลังจากที่ได้ปรับความเข้าใจกับลูกๆแล้ว ลูกๆก็ได้อธิบายถึงสาเหตุที่แบ่งส้มเป็นกองๆว่า
ส้มกองแรกเป็นส้มลูกเล็ก ที่ผิวไม่สวยแล้ว อาจมีช้ำๆบ้าง แล้วก็ชี้ไปที่ป้ายข้างๆว่า “เอาไปทำน้ำส้มคั้นได้”
คนที่ซื้อกินน้ำส้มเป็นหลัก ไม่ได้สนใจว่าส้มจะสวยหรือเปล่า จะเลือกซื้อส้มกองนี้ไป กองนี้แหละขายกิโลละ 10 บาท
ถึงแม้นจะดูเหมือนขาดทุน แต่ก็ยังดีกว่าปล่อยให้เน่าไปเสียเปล่า เพราะยังไงลูกค้าก็ไม่ค่อยเลือกอยู่แล้ว
แต่ถ้าขี้เกียจเอาไปคั้นเองที่บ้าน เราก็มีเครื่องให้คั้นเองที่ร้าน ก็เป็นกิจกรรมที่ช่วยกันทำในครอบครัว สนุกด้วย
มีขวดสวยๆ แปลกๆ ขายแยกต่างหาก ถ้าอยากจะตกแต่งเพิ่ม เราก็มีสีให้เขียนตกแต่งด้วย
หรือถ้าขี้เกียจ แบบขวดสำเร็จ เราก็มีขายนะ โดยคนที่ช่วยคั้นส้มให้ ก็เป็นคนในพื้นที่
เป็นเด็กๆที่มาช่วยงานช่วงปิดเทอมนี่แหละครับ ก็เป็นการสร้างงานให้คนในชุมชนด้วย
อ้อ แยมส้ม ขนมที่ทำจากไส้ส้ม เราก็มีขายหลายแบบด้วยนะครับ แล้วก็เหมือนเดิม มีกล่องให้เลือกหลายแบบ หลายขนาด จะตกแต่งไว้เป็นของฝากที่ไม่เหมือนคนอื่นได้ด้วย
จากที่ดูเหมือนขาดทุน ก็กลับกลายเป็นกำไร แถมยังไม่มีของเหลือทิ้ง และสร้างมูลค่าเพิ่ม สร้างงานให้คนในชุมชนด้วย
กองที่สาม ลูกใหญ่ขึ้นมาอีกขั้น แกะเปลือกท้าให้ลองชิม ปักป้ายว่า “หวาน ใหญ่” กิโลละ 70 บาทกองนี้ผมก็เลือกจากร้านส้มหวานมา แล้วคัดเฉพาะลูกใหญ่ๆ เจ้าของร้านส้มใหญ่กลืนน้ำลาย เพราะเป็นส้มของร้านตัวเองแท้ๆ
ลูกพาเดินมา มุมถัดมามีป้าย “ส้มเซียมซี” ลูกชายอธิบายว่า “มุมนี้เป็นส้มหลายขนาดคละๆกัน ผิวอาจไม่สวยมาก ขายกิโลละ 25 บาท แต่ถ้าขายปลีกไม่กี่ลูก เราก็ขายนะครับ ส้มแบบนี้เหมาะกับซื้อกินเอง หวานบ้าง เปรี้ยวหน่อย ซื้อกินเองก็พอรับได้
แล้วเราก็จะมีใบเซียมซี ตามน้ำหนักเลขท้ายทศนิยม 1-10 ไว้ให้อ่านขำๆทำนอง
“รสส้มก็เหมือรสชาติชีวิต บางครั้งก็ต้องอาศัยโชคบ้าง” ระหว่างอ่าน บางคนก็เจอลูกที่เปรี้ยวน้อย เปรี้ยวมาก แต่ก็กลายเป็นเรื่องสนุกไป
“อ้อ เรายังมีกิจกรรมมาปลูกต้นส้ม แล้วก็คอร์สสอนทำแยมส้ม แล้วก็ขนมทุกอย่างที่เรามีขายที่นี่ด้วยนะครับ
ฝั่งลูกสาวไม่น้อยหน้าพูดขึ้นบ้างว่า “ร้านเรามีขาย E-Voucher ด้วยนะคะ อย่างบัตร 500 บาท ซื้อของได้ 550 บาท คุ้มกว่า ถ้าใช้ไม่หมด กลับมาใช้ครั้งหน้าได้ บัตรมีอายุ 1 ปีค่ะ
ซื้อของได้ส่วนลด แถมได้สะสมแต้มเอาไว้แลก ของที่ระลึก พวกเสื้อ หมวก ลายน่ารักที่มีจำนวนจำกัดด้วยนะคะ”
มุมสุดท้าย เป็นที่จัดแต่งอย่างดี มีกล่องไม้วางซ้อนกัน แกะสลักชื่อของลูกค้า ภายในกล่องบุด้วย กำมะหยี่ มีส้มลูกใหญ่มาก มีกันกระแทกห่ออย่างดี มีสติ๊กเกอร์แปะอีกต่างหาก ลูกบอกว่าเราขายกล่องละ 500 บาท ครับ
พ่อเจ้าของร้านทั้งสองยิ่งตกตะลึงว่า ทำไมถึงกล้าขายราคาสูงขนาดนี้ ลูกๆตอบว่า “พวกเราคัดเลือกส้ม ลูกที่ใหญ่ที่สุด ผิวสวยที่สุด แล้วก็วัดความหวานทีละลูก”
“วัดความหวานทีละลูก !!” พ่อแม่ของทั้งสอง พูดจะเกือบจะเป็นตะโกนแทบจะพร้อมกัน
ลูกๆอธิบายต่อว่า “ส้มกองนี้จะมีจำนวนน้อยมาก เพราะต้องคัดแล้วคัดอีก
แต่คนที่ซื้อส้มกองนี้ไป มักจะไม่ได้กินเอง แต่จะซื้อไปฝากผู้หลักผู้ใหญ่
พอผู้หลักผู้ใหญ่ได้กิน ก็ติดตา ติดใจ จนถามหาว่าซื้อที่ไหน แล้วก็ไม่กินส้มพันธุ์อื่นอีกเลย
ยิ่งมีการสลักชื่อ ยิ่งสะท้อนถึงความตั้งใจของผู้ให้ เทียบกับเงิน 500 บาท ถ้าเอาไปให้ตรงๆเลย ก็ยังดูไม่ประทับใจเท่า
มูลค่ามันมากกว่านั้นมาก มันเป็นประสบการณ์ใหม่ ที่เค้าไม่เคยได้รับ แล้วเราก็ได้สร้างมาตรฐานใหม่ขึ้นมาแล้ว เค้าก็ไม่ยอมกลับไปกินส้มแบบเดิมๆ อีกแล้ว คนเราพอได้ลองของที่ดีกว่าแล้ว ก็ยากที่จะกลับไปหาของที่ดีน้อยกว่าแล้ว
“ผมวางแผนว่าผมจะขยับราคาไปที่กิโลละ 1,000 บาทแล้วล่ะ ครับ เพราะตอนนี้มียอดจองล่วงหน้าทางออนไลน์กันไปหลายเดือนเลยครับ
“ผมล้อเล่นนะพ่อ” ลูกชายหัวเราะ แล้วบอกว่า “ผมไม่ได้ตั้งใจจะมาขายส้มแข่งหรอกครับ
ผมแค่คิดว่า ผมยังเป็นเด็ก การที่เด็กคนนึงเพิ่งจบมา อยากลองวิชาบ้าง ครั้นจะเดินอาจหาญไปบอกที่บ้าน ว่าขอลองทำแบบนี้ดู พ่อก็คงไม่อนุญาตเพราะพ่อพูดเสมอว่า “แกยังเด็ก จะไปรู้อะไร”
“ผมเองก็ไม่แน่ใจด้วยว่า ทฤษฏีของผมจะได้ผลดีจริงๆอย่างที่คิดหรือเปล่า ก็เลยลองทำดู ผมเลยจ้างเด็กให้ไปที่ร้านส้มของพ่อก่อน ให้ไปถึงคนแรกเพราะจะได้เลือกส้มก่อนคนอื่น”
พ่อเจ้าของร้านส้มทั้งสองหันมามองหน้ากัน แล้วหันมองมาที่ลูกด้วยหลายความรู้สึก ทั้งชื่นชม ทั้งหมั้นไส้(เล็กๆ) เพราะตัวเองเสียหน้า และลูกก็ขี้คุยได้ตัวเองไม่ใช่น้อย
แต่ก็ยังรู้สึกโล่งใจที่เจ้าของร้านใหม่ ยังเป็นลูกของตัวเอง เพราะถ้าเป็นคนอื่น คงจะเสียหายไปมากกว่านี้
วันนี้เป็นวันที่พ่อแม่กับลูกๆได้คุยกันมากกว่าที่เคย ได้ทลายกำแพงอคติที่มีต่อลูกตัวเอง ส่วนเรื่องที่จะให้ลูกชายกับลูกสาวของตัวเอง คบกันต่อไปมั้ย ก็จะเป็นเรื่องที่ต้องติดตามกันต่อไป
แต่ดูจากท่าทางที่ทั้งคู่คบกัน แล้วต่างส่งเสริมกันไปในทางที่ดี ช่วยกันทำมาหากิน คนเป็นพ่อเป็นแม่ก็สบายใจ
มาพิจารณาปัจจัยที่อยากเล่าเพิ่มเติม นอกเหนือจากกลยุทธ์ย่อยที่ลูกๆได้ทำไปนั้น ในแง่ของหลักการตลาดมีทฤษฎีนึงที่ผมชอบคือ "First , Best, Difference")
"First" การเป็นคนแรก ร้านแรก ย่อมได้เปรียบในแง่ของฐานลูกค้าที่รู้จักกันมานาน ได้รับการจดจำ ว่าเป็นต้นตำรับ
"Best" แต่หากว่าไม่ใช่คนแรกในแวดวงนั้น ทางรอดอีกทางคือ ทำให้ดีกว่าเจ้าแรก ถึงขั้นดีที่สุด เช่น ใช้วัตดุดิบดีสุด ตกแต่งร้านสวยที่สุด หรือ ราคาถูกคุ้มค่าที่ดีสุด แล้วแต่จะตีความคำว่า "Best" ไปในทิศทางไหน
"Difference" หากว่า ไม่ใช่เจ้าแรก และมีข้อจำกัดที่ไม่สารถจะเป็น The Best ได้ ทางออกที่น่าสนใจคือ "ความแตกต่าง" จากที่แวดวงเดิมเค้าทำกันอยู่ เช่น ในเรื่องนี้ เค้าขายเฉพาะส้มกัน ลูกๆก็ไปขาย น้ำส้ม แยมส้ม ขนม กิจกรรม แถมเพิ่มมูลค่าได้มากกว่าอีกด้วย
ทำธุรกิจแบบเดียวกัน แต่ถ้ามีการคิด วางแผน ผลลัพธ์ ก็ต่างไป ทั้งที่ร้านใหม่ ไม่มีสวนส้มเลยด้วยซ้ำ
คนเราแพ้ชนะกันที่ความคิด(แล้วลงมือทำ)
ปัจฉิมลิขิต
เผยแพร่ครั้งแรก 4 กุมภาพันธ์ 2557ในชื่อ “นิทานตระกูลส้ม”ที่ Vihybrid
เขียนเพิ่มเติมกลยุทธ์ 12 มิถุนายน 2562
Shaen.net – มองกรรไกร
{มองกรรไกร} เป็นเพจที่เขียนเกี่ยวกับ สิ่งรอบตัว ในมุมมองเศรษฐศาสตร์ การลงทุน สนใจอ่านย้อนหลัง และติดตามได้ที่
เพจ มองกรรไกร
Youtube มองกรรไกร
- 52
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
