เปิดทำเนียบงานวิจัยลวงโลก
ตอนที่ 5 เลือดหยดเดียว (บทที่ 1 จาก 2) (ค.ศ. 2003-2016)
งานวิจัยลวงโลกหลายงานถูกแฉเมื่อยังอยู่บนหิ้ง แต่เรื่องราวที่แอดจะมาเล่าในวันนี้ คืองานวิจัยขึ้นห้างที่ฉาวโฉ่ที่สุดในทศวรรษนี้
เรื่องราวทั้งหมดเริ่มขึ้นจากสาวน้อย Elizabeth Holmes นักศึกษาปีหนึ่งภาควิศวเคมีแห่งมหาวิทยาลัย Stanford ณ มลรัฐแคลิฟอร์เนีย Elizabeth เป็นลูกสาวคนโตจากตระกูลผู้ดี เธอมีเกรดระดับท็อป พูดภาษาจีนได้ดีเลิศ และยังมีประสบการณ์การเป็นผู้ประกอบการตั้งแต่สมัยมัธยม ด้วยคุณสมบัติของนักเรียนตัวอย่างทำให้เธอก็กลายเป็นศิษย์โปรดของคณบดี Channing Robertson จนได้ตำแหน่งผู้ช่วยวิจัยที่แล็บของอาจารย์
เมื่อจบปีหนึ่ง Elizabeth เลือกไปฝึกงานที่สถาบันจีโนมแห่งสิงคโปร์ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่โรค SARS กำลังระบาดหนักในเอเชีย หน้าที่ของเธอคือการเก็บตัวอย่างเลือดของผู้ป่วยจำนวนมาก ประสบการณ์ในซัมเมอร์นั้นประกอบกับโรคกลัวเข็มอันเป็นทุนเดิม เป็นแรงบันดาลใจให้ Elizabeth ร่างสิทธิบัตรแรกในชีวิตของเธอขึ้นมา
สิ่งประดิษฐ์ในจินตนาการของเธอคือแผ่นแปะที่ทำจากเข็ม microneedles ที่สามารถแทงผ่านชั้นผิวหนังเพื่อวินิจฉัยโรคจากค่าต่างๆในเลือดและส่งโดสยาที่เหมาะสมเพื่อรักษาผู้ป่วย ความคิดสร้างสรรค์และความมุ่งมั่นของ Elizabeth สร้างความประทับใจให้ Channing Robertson อย่างมาก เขาแนะนำให้เธอออกล่าตามความฝัน
ในปี 2003 หลังจากเรียนที่ Stanford ไปได้เพียงปีกว่า สาวน้อย Elizabeth ในวัย 19 ปี ตัดสินใจลาออกจากมหาลัย และใช้ทุนที่พ่อแม่เก็บไว้จ่ายค่าเทอมมาก่อตั้งบริษัทของตัวเอง ด้วยเน็ตเวิร์คที่กว้างขวางของครอบครัวและเพื่อนฝูงไฮโซที่เธอพบที่ Stanford Elizabeth สามารถหาเงินลงทุนงวดแรกได้ถึง 6 ล้านดอลลาร์ บริษัท Theranos ซึ่งสร้างมาจากคำว่า Therapy + Diagnosis จึงถูกก่อตั้งขึ้น
ทีม Theranos เลือกที่จะมุ่งเป้าพัฒนาเฉพาะเครื่องมือวินิจฉัยโรคจากเลือดโดยผสมผสานเทคนิคเชิง microfluidic และชีวเคมี เข้าด้วยกัน Elizabeth วาดภาพไว้ว่า คนไข้เพียงแค่เจาะเลือดจากปลายนิ้วใส่ลงในเครื่องอ่าน ซึ่งจะแยกพลาสมาส่งไปทำปฏิกิริยากับ antibody ที่มีความจำเพาะกับสารเคมีต่างๆในเลือด หลังจากทำปฏิกิริยาเสร็จแล้ว เครื่องมือก็จะส่งข้อมูลออนไลน์ไปให้หมอ Elizabeth ตั้งใจว่าเครื่องมือของเธอจะสามารถวัดสารได้เกือบทุกชนิด มีขนาดเล็ก และสามารถซื้อไปใช้ในครัวเรือน เธอเชื่อมั่นว่าบริษัทของเธอจะพลิกโฉมอุตสาหกรรมการแพทย์ให้ดีขึ้นสำหรับทุกคน
วิสัยทัศน์อันยิ่งใหญ่และสายสัมพันธ์อันกว้างขวางของ Elizabeth ทำให้ Theranos ได้ผู้บริหารมือดีและนักลงทุน Venture capital มาร่วมเป็นกรรมการได้หลายคน ด้วยอายุที่น้อยแสนน้อย ภาพลักษณ์ดูดีชาญฉลาด ความสามารถในการตรึงผู้ฟังให้หลงใหลในเสียงทุ้มต่ำผิดหญิงและดวงตาสีฟ้ากลมโตที่แทบไม่กระพริบ รวมถึงการแต่งตัวด้วยเสื้อคอเต่าสีดำเลียนแบบศาสดา Jobs ทำให้ Elizabeth เป็น CEO รุ่นใหม่ที่ทุกคนจับตามอง ขนานนามว่านางคือ Steve Jobs ภาคสตรีที่จะทำให้แผ่นดิน Silicon Valley ต้องสั่นสะเทือนด้วยเทคโนโลยีที่จะปฏิวัติวงการแพทย์
ดวงตาสะกดจิตของ Elizabeth
แต่ภายใต้วิสัยทัศน์อันยิ่งใหญ่คือเทคโนโลยีที่ไร้ประโยชน์ เครื่อง microfluidic ที่มีนามว่า Theranos 1.0 นั้นประสบปัญหามากมายจากขั้นตอนการแยกพลาสมาที่ไร้ประสิทธิภาพและผลการตรวจเลือดที่ไร้ความเที่ยงตรง กระนั้น Elizabeth ก็ยังยืนยันจะนำเครื่องมือต้นแบบนี้ไปแสดงให้นักลงทุนต่างๆดู โดยใช้วิธีเตรียมผลเลือดปลอมไว้ก่อนในกรณีที่เครื่องมือมีปัญหา
วิธีนี้ทำให้ Theranos ได้ทำสัญญากับบริษัทยายักษ์ใหญ่ Pfizer ให้นำเจ้ากล่อง Theranos 1.0 ไปใช้ใน clinical trial กับผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายเพื่อตรวจประสิทธิภาพของยามะเร็ง กลโกงอันอุกอาจของ Elizabeth นั้นถูกปิดเป็นความลับอยู่ได้เพราะ Elizabeth ไม่อนุญาตให้พนักงานต่างฝ่ายแลกเปลี่ยนข้อมูลกัน เธอจึงเป็นเพียงคนเดียวที่ทราบข้อมูลทั้งหมดในบริษัท และใครก็ตามที่ทักท้วงการกระทำอันไร้จริยธรรมของเธอเป็นอันถูกไล่ออกทันที แม้แต่ผู้อำนวยการฝ่ายการเงินของเธอเองก็ไม่เว้น
เพื่อแก้ปัญหา Theranos 1.0 ในปี 2007 ทีมวิศวกรเสนอวิธีขายผ้าเอาหน้ารอดด้วยการซื้อหุ่นยนต์จากโรงงานกาวมาใช้เป็นแขนกลเลียนแบบมนุษย์ ว่าง่ายๆมันคือหุ่นยนต์ถือ pipette นั่นเอง Elizabeth ตั้งชื่อเจ้าหุ่นยนต์หยอดกาวนี้ว่า Edison แล้วจ้างให้ดีไซเนอร์ชื่อดังจาก Apple ให้ออกแบบกล่องเก๋ๆมาครอบไว้ เจ้าหุ่น Edison นี้ทำงานได้ดีกว่า Theranos 1.0 แค่เพียงเล็กน้อย เพราะข้อบังคับเชิงดีไซน์ของ Elizabeth ที่กำหนดให้ใช้เลือดแค่หยดเดียวทำให้วิศวกรจำต้องเพิ่มปริมาตรเลือดด้วยการเจือจาง ซึ่งเพิ่มความคลาดเคลื่อนของการตรวจวัดอย่างมหันต์
ในปี 2009 Elizabeth จ้าง Sunny Balwani อดีตวิศวกรซอฟแวร์ชาวอินเดียที่ร่ำรวยมาจากยุคดอทคอมมาเป็นมือขวา Sunny ได้ตำแหน่งนี้ทั้งๆที่ไม่มีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์การแพทย์เพราะว่าเขาคือแฟนลับๆของ Elizabeth ที่แอบคบกันตั้งแต่ปี 2003 เมื่อ Elizabeth มีอายุเพียง 19 ปี ในขณะที่ Sunny อายุ 38 แถมมีเมียอยู่แล้ว
Elizabeth and sunny
Sunny เป็นเพียงคนเดียวที่รู้ความลับทุกอย่างในบริษัท หน้าที่ของเขาคือกดดันพนักงานในบริษัทให้ทำงานหนัก และกำจัดทุกคนที่ไม่จงรักภักดีออกไป ตั้งแต่ Sunny เข้ามาทำงาน เขาวางอำนาจบาดใหญ่ เล่นพวกพ้อง และไล่พนักงานที่แข็งข้อออก เหลือไว้แต่พนักงานสายประจบและสายสมยอม เขาและ Elizabeth ใช้ความกลัวผลักดันลูกน้อง และพร้อมที่จะดำเนินคดีกับใครก็ตามที่จะเปิดเผยความลับของบริษัท
ถึงแม้เทคโนโลยีจะใช้ไม่ได้ Elizabeth ก็ยังเดินหน้าขายฝันต่อ Theranos สร้างความร่วมมือกับบริษัทยาในยุโรป และได้รับอนุญาตจากรัฐบาลเม็กซิโกให้นำเจ้าเครื่อง Edison เข้าไปตรวจ Swine flu รวมถึงได้รับตัวอย่างเลือดจากผู้ป่วยในประเทศไทยอีกด้วย Elizabeth ยังได้รับความไว้วางใจจากกองทัพให้นำเครื่องมือเข้าไปใช้ตรวจเลือดทหารในสนามรบที่อัฟกานิสถาน ถึงแม้ว่าความร่วมมือทั้งหมดจะประสบความล้มเหลวเพราะเทคโนโลยีไร้ประสิทธิภาพ แต่ Elizabeth ก็สามารถนำความร่วมมือเหล่านี้มาสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้ Theranos จนได้
ภายในปี 2010 Theranos สามารถหาเงินลงทุนรวมได้ถึง 92 ล้านดอลลาร์ โดยดีลที่ใหญ่ที่สุดคือกับร้านขายยาที่มีสาขาทั่วประเทศอย่าง Walgreens ซึ่งเสนอว่าจะสร้าง wellness center รับตรวจเลือดลูกค้าโดยใช้เทคโนโลยีของ Theranos เพราะ Elizabeth อ้างว่าเครื่องมือของเธอสามารถตรวจโรคจากเลือดได้เป็นพันชนิด และสามารถทำได้อย่างรวดเร็วจากเลือดแค่หยดเดียว
เมื่อน้ำที่ปั้นมานานเริ่มตั้งเค้าเป็นประติมากรรม Elizabeth ต้องหาทางสร้างเครื่องมือที่สามารถตรวจโรคจากเลือดได้เป็นพันชนิดอย่างที่เธออ้าง เธอจึงเร่งให้ทีมวิศวกรสร้าง miniLab ซึ่งคือเครื่องมือเวอร์ชั่นใหม่ที่รวบรวมวิธีตรวจเลือดต่างๆเข้าด้วยกันในเครื่องเดียว เพื่อให้สามารถตรวจเลือดได้อย่างอัตโนมัติ แต่ก่อนที่ miniLab จะพร้อมใช้งาน Theranos จึงแก้ปัญหาหน้างานด้วยการใช้ Edison ผสมกับการใช้เครื่องตรวจเลือดมาตรฐานที่ซื้อมาจากบริษัทอื่นแก้ขัดไปก่อน
ในปี 2012 Theranos ถูกร้องเรียนจากกองทัพว่าเครื่องมือของบริษัทไม่มีการรับรองจากองค์การอาหารและยา ทำให้ FDA เข้าตรวจสอบแล็บ แต่ก็กลับรอดมาได้ด้วยความปลาไหลของทั้ง Elizabeth และ Sunny สถานการณ์ในบริษัทเริ่มตึงเครียดมากขึ้นเรื่อยๆ เมื่อ miniLab ไม่มีทีท่าว่าจะสำเร็จ ส่วนพนักงานก็พากันโดนไล่ออกเป็นว่าเล่น Ian Gibbons หัวหน้าแล็บชีวเคมีของ Theranos ผู้เป็นเจ้าของสิทธิบัตรเทคโนโลยีการตรวจเลือดหลายหลาก ถูกภาวะกดดันถาโถมจนซึมเศร้าและกินยาฆ่าตัวตายในปี 2013 แต่ Theranos ไม่แม้แต่จะจัดงานไว้อาลัยให้ Ian ทำให้ภรรยาของเขาโกรธมาก
ในปี 2013 Theranos เปิดตัว miniLab และ wellness center ที่ Walgreens แปลว่าใครก็ได้สามารถเดินเข้าไปที่ร้านขายยาแล้วขอตรวจเลือดโดยใช้เทคโนโลยีของ Theranos การเปิดตัวครั้งนี้ก่อให้เกิดการทักท้วงอย่างหนาหูจากทีมนักวิทยาศาสตร์และวิศวกรในบริษัท เพราะพวกเขาต่างรู้ดีว่า เครื่องมือของ Theranos นั้นไม่มีความพร้อมใช้งานจริง การวินิจฉัยที่ผิดๆ อาจจะก่ออันตรายถึงชีวิตแก่คนไข้ได้
ไม่ว่าข้างในบริษัทจะปั่นป่วนแค่ไหน แต่ความสุกใสของภาพพจน์บริษัททำให้สื่อทั้งหลายต่างพากันให้ความสนใจ Elizabeth Holmes หนังสือนิตยสารระดับโลก เช่น Forbes Fortune หรือ New York Times เรียงรายมาขอให้เธอขึ้นปก เวทีไหนๆก็อยากให้เธอไปพูด ไม่ว่าจะเป็น TED Talk หรือเวทีอภิปรายกระทบไหล่ Bill Clinton และ Jack Ma
ในปี 2014 Theranos ได้รับการประเมินค่าอยู่ที่ 9 พันล้านดอลลาร์ ซึ่งทำให้ Elizabeth มีมูลค่าทรัพย์สินอยู่ที่ 5 พันล้านดอลลาร์ เธอจึงกลายเป็นเศรษฐีพันล้านหญิงที่อายุน้อยที่สุดที่สร้างทรัพย์สินมาด้วยมือของเธอเอง Elizabeth ทำตัวแบบเซเลป จ้างบอดี้การ์ดชุดดำหลายคนรายล้อม จ้างเชฟส่วนตัวที่ตามเธอไปทุกที่ และเดินทางด้วยเครื่องบินเจ็ตส่วนตัว เธอยังจ้างบริษัทโฆษณายักษ์ใหญ่เจ้าเดียวกับที่ Apple เคยใช้มาทำ PR ให้บริษัท และจ้างทนายมือหนี่งของประเทศ นามว่า David Boies มาเป็นทนายประจำบริษัท
แต่วิมานในอากาศของ Elizabeth นั้นลอยอยู่บนฟ้าได้ไม่นาน
จุดจบของ Theranos จะเป็นอย่างไร ติดตามต่อในตอนถัดไป
#นักวิจัยไส้แห้ง
อ้างอิง
Bad Blood: Secrets and Lies in a Silicon Valley Startup โดย John Carryrou
- 11
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
