8 ก.ค. 2019 เวลา 05:01 • ประวัติศาสตร์
"ถ้าไม่มีท้าวสหัมบดีพรหม เราก็คงไม่ได้ฟังคำสอน"
“พฺรหฺมา จ โลกาธิปตี สหมฺปติ” ประโยคขึ้นต้นบทอาราธนาธรรมก่อนพระสงฆ์จะแสดงพระธรรมเทศนาที่หลายคนคุ้นหู ยามที่ได้ร่วมงานบุญในแต่ละโอกาสๆ เคยสงสัยหรือไม่ว่า บทสวดนี้มีความเป็นมาอย่างไร
ย้อนไปในสมัยพุทธกาล เมื่อคราวที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมใหม่ๆ ขณะที่พระองค์ประทับอยู่ใต้ต้นอชปาลนิโครธ ทรงพิจารณาธรรมทั้งหลายที่ตรัสรู้แล้วมีพระปริวิตกว่า ธรรมเหล่านั้นมีความละเอียดลึกซึ้ง ยากเหลือเกินที่เหล่าสัตว์ซึ่งถูกกิเลสครอบงำแผดเผาอยู่ตลอดเวลาจะเข้าใจได้ หากจะเปรียบเปรยให้เข้าใจ ก็ดุจดังเมล็ดผักกาดที่ถูกภูเขาบดบังอยู่ ย่อมยากเกินกว่าที่จะมองเห็น เหตุนี้เองจึงทำให้พระองค์น้อมพระทัยไปในความขวนขวายน้อยไม่มีพระประสงค์จะแสดงธรรม
ร้อนถึงท้าวสหัมบดีพรหมซึ่งสถิตอยู่ ณ พรหมโลก เมื่อทราบความในพระหทัยเช่นนั้น ถึงกับคิดในใจว่า ฉิบหายเสียแล้ว ครานี้ โลกจะถึงคราวพินาศหากพระบรมศาสดาไม่ทรงแสดงธรรม จากนั้นจึงหายจากพรหมโลก ไปปรากฏตัวอยู่เบื้องหน้าของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คุกเข่า ประนมมือ แล้วได้ทูลวิงวอนพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยเหตุผลนานัปการ เป็นต้นว่า ยามเมื่อพระองค์ยังไม่ตรัสรู้ ความเชื่อที่ไม่ถูกต้องได้ปรากฏขึ้นแล้วในหมู่ชนเป็นอันมาก ฉะนั้นขอให้พระองค์ทรงแสดงธรรมอันถูกต้องแก่เวไนยสัตว์ทั้งหลายเถิด เหล่าสัตว์ที่มีกิเลสน้อยยังมีอยู่ เขาเหล่านั้นจักรู้ตามธรรมที่ทรงสั่งสอนได้
ครั้นพระพุทธองค์สดับคำอาราธนาของท้าวสหัมบดีพรหม กอปรกับพระมหากรุณาอันไม่มีประมาณ จึงทรงพิจารณาถึงเหล่าเวไนยสัตว์ ว่ามีอุปมาเหมือนบัวสี่เหล่า บัวที่พ้นโคลนตมและบัวที่พ้นน้ำแล้ว เมื่อถึงเวลาที่เหมาะสมต้องแสงพระอาทิตย์ย่อมผลิบานได้ ฉันใด เหล่าสัตว์บางประเภทก็ฉันนั้น เมื่อได้รับรู้พระธรรมคำสอนแล้วก็จะรู้ธรรมตามได้เร็วช้าตามแต่ความยิ่งหย่อนแห่งปัญญา ส่วนสัตว์เหล่าใดที่โง่เขลาประหนึ่งบัวใต้โคลนตม แม้ไม่อาจสอนให้รู้ธรรมตามได้ในชาตินี้แต่หากได้รับฟังคำสอนอย่างน้อยก็จะเป็นอุปนิสัยต่อการบรรลุธรรมในภพชาติถัดไปได้ เมื่อทรงพิจารณาดังนั้นแล้ว จึงรับอาราธนาที่จะแสดงธรรมโปรดสัตว์ตามคำทูลวิงวอนของท้าวสหัมบดีพรหม โดยตรัสว่า “ดูกรพรหม เราเปิดประตูอมตะธรรมแก่ท่านแล้ว สัตว์เหล่าใดประสงค์จะฟังธรรม จงปล่อยศรัทธามาเถิด”
1
การอาราธนาของท้าวสหัมบดีพรหมในครั้งนั้นเอง จึงทำให้พระพุทธองค์ทรงเฟ้นหาบุคคลที่จะสามารถบรรลุธรรมได้ จนนำมาสู่การแสดงปฐมเทศนาธัมมจักกัปปวัตนสูตรแก่เหล่าปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ ในที่สุด
เรื่องราวในครั้งนั้น จึงกลายมาเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่จะใช้บทอาราธนาธรรมก่อนพระสงฆ์จะได้แสดงพระธรรมเทศนา ดังที่เราได้รับฟังกันจวบจนปัจจุบัน
.
#พุทธประวัติ #ท้าวสหัมบดีพรหม #ยุวพุทธฯบ้านแห่งธรรม #สร้างคนสร้างที่ใจ
#ศูนย์ปฏิบัติธรรมเพื่อทุกวัยของชีวิต #YUWAPUT #MEDITATION
1
โฆษณา