[ข้อควรระวัง..!] เมื่อจ่ายยาให้กับผู้ป่วยสูงอายุ
1.Acetaminophen
- สำหรับผู้สูงอายุนั้น Acetaminophen หรือยา Paracetamol ยังคงเป็น drug of choice ในการควบคุมความเจ็บปวด หากใช้ต่อเมื่อจำเป็น ไม่ให้เกินวันละ 4 กรัม และไม่ควรใช้ต่อเนื่องกันเป็นเวลานานเพราะเรากลัวตับพัง
- ส่วนที่น่าสนใจคือมีรายงานพบว่าการใช้ยา Acetaminophen เกิน 3 วันนั้นสามารถไปเสริมฤทธิ์ oral anti-coagulation therapy ของ Warfarin ได้ อาจต้องลด dose และ monitor INR ในวันที่ 3-5 ที่ทาน Acetaminophen ติดต่อกัน
2.Amoxicillin
- ยากลุ่ม Penicillins รวมทั้ง Cephalosporins ขับทางไต ให้เช็คให้ดีว่าผู้ป่วยมีปัญหาโรคไตหรือไม่ สูงอายุมากหรือตัวผอมมีน้ำหนักน้อย(frail) การทำงานของไตลดลง ถ้ามีให้คำนวณปรับ dose ยา หรือเปลี่ยนไปใช้ clindamycin แทน การใช้ยา Antibiotics นั้นต้องเช็คให้ดีว่าผู้ป่วยได้รับยาโรคทางระบบอื่นๆตัวใดบ้าง ที่ควรระวัง เช่น
>>Amoxicillin เมื่อใช้ร่วมกับยา Allopurinol อาจทำให้เกิดผื่นคัน(Rash)
>>Metronidazole ไปเพิ่มฤทธิ์ Phenytoin และ Warfarin เป็นต้น
3.NSAIDs
- เช่น Ibuprofen, Diclofenac, Aspirin > 325 mg/d
- แน่นอนว่าสิ่งที่เรากลัวคือการเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดแผลในกระเพาะอาหาร เลือดออกในทางเดินอาหารหรือ perforation โดยเฉพาะใน ”กลุ่มที่มีอายุมากกว่า 75 ปี” หรือผู้สูงอายุที่ได้รับยา Corticosteroids, Anti-coagulants หรือ Antiplatelet agents, Proton-pump inhibitor เพื่อลดปัญหาทางเดินอาหารนั้นสามารถให้ได้ระยะสั้นๆ
- การให้ในระยะยาวเกิน 8 สัปดาห์โดยเฉพาะ “ผู้ป่วยที่ on ยา Proton-pump inhibitor” ผู้ป่วยกลุ่มนี้จะเสี่ยงการติดเชื้อ Clostridium difficile และเสี่ยงต่อภาวะกระดูกพรุนอีกด้วย
- นอกจากนี้ NSAIDs และ COX-2 inhibitors ยัง promote fluid retention ทำให้เพิ่มความเสี่ยงภาวะหัวใจล้มเหลว และยังเพิ่มความเสี่ยงต่อผู้ป่วยโรคไต อาจทำให้ไตถูกทำลายอย่างฉับพลัน โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคไต stage IV หรือมี creatinine clearance<30 mL/min
- ในผู้สูงอายุจะดู Creatinine clearance ซึ่งมีสูตรคำนวณหรือ consult เภสัชช่วยปรับ dose ยาให้ได้ตามต้องการ
- ยา NSAIDs เป็นยาละลายในไขมัน ซึ่งผู้สูงอายุจะมีการกักเก็บ adipose tissue มากขึ้นบวกกับการทำงานของไตที่ลดลง การคำนวณ dose ยาที่จะให้กับผู้ป่วยจึงมีความสำคัญมาก เพราะยาที่เคยเป็น dose ปกติ อาจทำให้เป็นพิษต่อร่างกายได้
>>โดยสรุปแล้วหากจะใช้ NSAIDs ให้เช็คประวัติให้ดีว่าผู้ป่วยมีปัญหาโรคไต โรคหลอดเลือด โรคหัวใจ หอบหืดรุนแรง หรือ on corticosteroids หรือไม่
Reference : อ.ดร.ทญ.มัทนา เกษตระทัต. คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. Elderly series ข้อควรระวังในการสั่งใช้ยาและการจ่ายให้ผู้ป่วยสูงอายุ. Thaidental magazine 2017;issue 44
#ความรู้ย่อยง่ายสไตล์DENTNotes
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
