ท่องเทือกเขาขุนตาล ตอน..เจ้าพ่อขุนตาน
💢ลำปาง "เมืองที่ไม่หมุนไปตามกาลเวลา" จังหวัดลำปางถือได้ว่าเป็นจังหวัดหนึ่งที่มีความเป็นเอกลักษณ์ที่มีความโดดเด่นมากมายทั้ง วัฒนธรรมประเพณี วิถีชีวิตท้องถิ่นที่เรียบง่าย แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม รวมถึงเรื่องราวในประวัติศาสตร์ก่อนจะมาเป็นจังหวัดลำปางในปัจจุบัน
💢ครับ..ตอนนี้ผมพาทุกท่านเดินทางกลับจากอมก๋อย เชียงใหม่ ข้ามเทือกเขาขุนตาลมาที่อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง เพื่อมาแนะนำให้รู้จักกับสถานที่ที่น่าสนใจอีกแห่งหนึ่งซึ่งอยู่ไม่ไกลจากเมืองลำปางมากนัก
💢ถ้าไปเชียงใหม่ ห้างฉัตรจะเป็นอำเภอสุดท้ายก่อนที่จะขึ้นดอยขุนตาล
🚩 หากจะพูดถึงสถานที่แห่งนี้บางทีคนลำปางเองก็อาจจะยังไม่คุ้นหูหรือบางคนอาจจะยังไม่รู้จักด้วยซ้ำ
💢สำหรับตอนนี้ผมอยากจะแนะนำให้รู้จัก"อุทยานประวัติศาสตร์เจ้าพ่อขุนตาน" ซึ่งตั้งอยู่ในตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง
💢 เจ้าพ่อขุนตาน มีพระนามว่า " พญาเบิก" เป็นเจ้าเมืองเขลางค์นคร (ลำปาง) และเจ้าเมืองเวียงตานในอำเภอห้างฉัตรเป็นราชบุตรของพญายีบาเจ้านครหริภุญชัย (ลำพูน)ในราชวงศ์แห่งจามเทวี
💢เป็นธรรมเนียมและราชประเพณีแห่งราชวงศ์จามเทวี ราชบุตรใดจะครองนครหริภุญชัย (ลำพูน) สืบต่อในราชวงศ์จามเทวี จะต้องแต่งตั้งเป็นยุพราชให้ไปครองเมืองเขลางค์นคร(ลำปาง)เสียก่อน
💢ในปี พ.ศ.1814 พญายีบาเป็นเจ้าครองนครหริภุญชัย (ลำพูน) ก็ได้ให้พญาเบิกราชบุตรในฐานะยุพราช ไปครองเมือง เขลางค์นคร(ลำปาง) เช่นกัน
💢จนกระทั่งปี พ.ศ.1838 กองทัพพญาเม็งราย เจ้าเมืองเชียงรายและเจ้าเมืองฝางได้ยกไพร่พลมาตีเมืองหริภุญชัย(ลำพูน) และยึดเมืองหริภุญชัยไว้ได้ พญายีบาจึงเสด็จหนีไปพึ่งพญาเบิกผู้เป็นราชบุตรที่เมืองเขลางค์นคร
💢 ต่อมาเพื่อความมั่นคงของเมืองเขลางค์นคร พญาเบิกได้ไปสร้างเมืองต้านศึก ในบริเวณพื้นที่แห่งหนึ่งในเขตอำเภอห้างฉัตรใกล้กับทิวเขาใหญ่ เมืองนั้นต่อมามีนามว่า "เวียงต้าน" (เวียงตาลซึ่งเป็นเมืองร้างในปัจจุบัน) ส่วนทิวเขาสูงยาวเหยียดระหว่างลำปางและลำพูนนั้น พญาเบิกและพญายีบาใช้เป็นแนววางกำลังไพร่พลคอยตีสกัดทัพพญาเม็งราย ซึ่งต่อมาเรียกทิวเขานั้นว่า ดอยขุนต้าน (ดอยขุนตาลในปัจจุบัน)
💢การสู้รบที่เมืองต้านศึก และตามแนวทิวเขาขุนต้านเป็นการสู้รบอย่างหนัก ทัพของพญาเบิกและพญายีบาไม่สามารถต้านทัพของพญาเม็งรายได้ จึงถอยร่นมาจนติดหล่มหนองใหญ่แห่งหนึ่ง ปัจจุบันคือบ้านหนองหล่ม และในที่สุดทัพของพญาเบิกก็แพ้อย่างสิ้นเชิงที่ตำบลเนินทุ่งแห่งหนึ่ง ปัจจุบันก็คือ บ้านหลิ่งก้าน (ก้านภาษาเหนือแปลว่าแพ้) ในตำบลหนองหล่ม อำเภอห้างฉัตรนั่นเอง
💢ร่องรอยการเดินทัพของพญายีบา พญาเบิก และพญาเม็งรายในการรบกันในครั้งนั้น ยังมีอยู่ บนทิวเขาดอยขุนตาน จนกระทั่งปัจจุบัน เช่นที่แนวขุนห้วยสานต่อแนวที่จะลงเขาในเขตอำเภอแม่ทาและตอนใกล้ วิทยาลัยการเกษตรลำพูนในปัจจุบัน บนสันเขายังมีทางเดินเชื่อมกันบนยอดเขาตอนกลางจะราบเรียบกว้างประมาณ 6 เมตร มีก้อนหินวางเรียงสองฟากติดต่อกันตลอดแนวดุจถนนบนภูเขา จนถึงดอนกู่พญายีบาดอยบาไห้(พญาร้องไห้ด้วยความเสียใจ ในขณะที่หนีขึ้นเดินอยู่ดอย เหลียวไปดูเมืองหริภุญชัย เห็นไฟลุกโชติช่วง)เนื่องจากพญาเม็งรายยึดเมืองได้จึงเอาไฟเผาเมือง
💢พญาเบิกเป็นยอดนักรบคงกระพันชาตรี มีกุศโลบายในการวางผังรบอย่างลึกซึ้งและฉกาจฉกรรจ์ เช่น การตั้งทำเลเวียงต้าน การซุ่มรี้พลตามแนวเขาราบแบบกองโจร รบกวนทัพพญาเม็งรายที่จะเข้าตีถึงเมืองเขลางค์ นับว่าเป็นอัจฉริยะในการรบอย่างยิ่ง
💢ขณะที่พญาเบิกเสียทัพอย่างสิ้นเชิงจนถึงถูกจับได้ ทหารของพญาเม็งรายก็ไม่อาจปลงพระชนม์ได้เนื่องจากคงกระพันชาตรีเป็นที่ยิ่ง พญาเม็งรายจึงได้ให้นำตัวพญาเบิก ไปฝังในหลุมที่ขุดไว้จนสิ้นพระชนม์ ณ ยอดดอยแห่งหนึ่งในทิวเขาขุนตานปัจจุบันเรียกว่า "ดอยพญาลำปาง"ในเขตบ้านทุ่งเกวียน ตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร ต่อเขตอำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน
💢เพื่อเทิดทูนอัจฉริยะประวัติพญาเบิก ทั้งช้างเผือกคู่บารมี หรือเจ้าพ่อขุนตานเป็นมิ่งขวัญของชาวอำเภอห้างฉัตร และเป็นปูชนียบุคคล ชาวอำเภอห้างฉัตรจึงพร้อมใจกันก่อสร้างอนุสาวรีย์เจ้าพ่อขุนตาน เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2528 เพื่อเป็นเกียรติประวัตินักรบชื่อก้องของอำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง และจังหวัดลำพูนสืบมา
💢..จากนั้นมาทุกวันที่ 12 พฤษภาคม ของทุกปี จังหวัดลำปางโดยสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดลำปาง ร่วมกับ องค์การบริหารส่วนตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร และชาวตำบลเวียงตาล ได้พร้อมใจกันจัดพิธีบวงสรวงอนุสาวรีย์เจ้าพ่อขุนตาน (พญาเบิก)
💢ซึ่งภายในงาน จะมีขบวนมีการเครื่องสักการะ 11 หมู่บ้าน พิธีกล่าวสดุดีวีกรรมเจ้าพ่อขุนตาน (พญาเบิก) พิธีกรรมบวงสรวงแบบล้านนา และพิธีพราหมณ์การแสดงถวายเจ้าพ่อขุนตาน (พญาเบิก) การแสดงวัฒนธรรม ชุด "น้อมไหว้สาพญาเบิก” การแสดงตีก๋องปู่จา ฟ้อนก๋องปู่จา และศาสตราคู่แผ่นดิน
💢 ฉบับนี้ผมพาหยุดไว้ที่อนุสาวรีย์เจ้าพ่อขุนตาน ฉบับหน้าจะพาทุกท่านเดินทางต่อส่วนจะไปเจออะไรที่ไหนนั้นโปรดกดติดตามไว้จะได้ไม่พลาดสาระดีๆ ครับ...
ขอบคุณข้อมูลและภาพถ่ายบางส่วนจาก Google ^_^
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
