4 ก.ย. 2019 เวลา 05:13 • ประวัติศาสตร์
อริสโตเติล (Aristotle)
พระอาจารย์ในพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช
และบิดาแห่งปรัชญาตะวันตก
1
https://www.nytimes.com/2016/05/27/world/europe/greece-aristotle-tomb.html
หากจะพูดถึงนักปรัชญาเมธีคนสำคัญของโลก ต้องมีชื่อของอริสโตเติลปรากฏอยู่ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ด้วยงานเขียนของอริสโตเติลครอบคลุมหลายศาสตร์ ทั้งฟิสิกส์ ดาราศาสตร์ ชีววิทยา สัตววิทยา อภิปรัชญา ตรรกศาสตร์ จริยธรรม เทววิทยา สุนทรียศาสตร์ บทกวี ละครเพลง วาทศิลป์ จิตวิทยาภาษาศาสตร์ เศรษฐศาสตร์การเมืองและรัฐบาล
ผลงานเหล่านี้ได้กลายเป็นพื้นฐานองค์ความรู้และทฤษฎีต่างๆ ในช่วงพันปีแรกของคริสตกาล
อริสโตเติล เป็นภาษากรีกโบราณ หมายถึง “เป้าประสงค์ที่ดีที่สุด” เกิดเมื่อประมาณ 384 ปีก่อนคริสตกาลที่เมืองสตากีรา (Stagira) ของกรีก พื้นฐานองค์ความรู้ต่างๆ ในช่วงต้นของชีวิต อริสโตเติลได้รับจากบิดาคือนายแพทย์นิโคมาคัส (Nicomachus) ซึ่งเป็นแพทย์ประจำพระองค์ในพระเจ้าอมินตัสที่ 2 แห่งมาซิโดเนีย การที่อยู่รับใช้ใกล้ชิดกษัตริย์ในราชสำนักทำให้อริสโตเติลมีสายสัมพันธ์แรกเริ่มกับราชวงศ์มาซิโดเนียตั้งแต่วัยเยาว์
1
แต่บิดา มารดาก็เสียชีวิตไปตั้งแต่อริสโตเติลอายุได้เพียง 13 ปีเท่านั้น
ครั้นอายุ 17 ปี อริสโตเติลเดินทางมายังกรุงเอเธนส์ เพื่อเข้าเรียนในสำนักอะคาเดมี (Academy) มหาวิทยาลัยแห่งแรกของกรีก ซึ่งก่อตั้งขึ้นโดยปรัชญาเมธี เพลโต (Plato) อริสโตเติลเป็นคนเฉลียวฉลาด รักการอ่านและใช้เวลาส่วนใหญ่ในการอ่านหนังสือ ทดลอง และจดบันทึก จนกลายเป็นศิษย์เอกของเพลโต
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Aristotle
อริสโตเติลเรียนอยู่ในสำนักอะคาเดมี ราว 20 ปี เพลโตถึงแก่กรรม อริสโตเติลตัดสินใจเดินทางออกจากกรุงเอเธนส์พร้อมกับเพื่อนร่วมสำนัก เพราะรู้สึกผิดหวังกับทิศทางการสอนของสำนักฯ ที่ควบคุมโดยสปิวซิปปุสหลานชายของเพลโต เจ้าสำนักฯ คนใหม่ ที่ให้ความสำคัญกับคณิตศาสตร์มากเกินไป
สำนักอะคาเดมีนี้ตั้งอยู่นานถึง 916 ปี ภายหลังถูกสั่งปิดโดยจักรพรรดิยุสติเนียน
1
หลังออกจากกรุงเอเธนส์ อริสโตเติลพร้อมนักเรียนของเขาเดินทางไปศึกษาค้นคว้าด้านพฤกษศาสตร์และสัตวศาสตร์ที่เกาะเลสบอส (Lesbos) หรือเกาะมีตีลีนี (Mytilini) ซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของทะเลอีเจียน
1
ที่นี่เอง อริสโตเติลได้แต่งงานกับไพเธียส (Pythias) ซึ่งเป็นบุตรสาวบุญธรรมและหลานของเจ้าชายเฮอร์เมียส (Hermias of Atarneus) มีลูกสาวด้วยกัน 1 คน
343 ปีก่อนคริสตศักราช อริสโตเติลได้รับการเชิญจากพระเจ้าฟิลิปที่ 2 แห่งมาซิโดเนียมาเป็นครูให้กับพระโอรสที่ชื่อ อเล็กซานเดอร์
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Alexander_and_Aristotle.jpg
อริสโตเติลได้รับการแต่งตั้งให้เป็นหัวหน้าราชบัณฑิตแห่งมาซีโดเนีย ในช่วงเวลาของอริสโตเติลในราชสำนักมาซิโดเนีย เขาไม่เพียงแต่ถวายการสอนแก่พระเจ้าอเล็กซานเดอร์เท่านั้น แต่ยังมีลูกศิษย์ที่เป็นกษัตริย์ในภายหลังอีก 2 พระองค์คือ ปโตเลมี (Ptolemy) และแคสแทนเดอร์ (Cassander)
อริสโตเติลเป็นผู้สนับสนุนให้อเล็กซานเดอร์พิชิตดินแดนทางตะวันออกของกรีกหรือดินแดนเปอร์เชีย
http://www.ancientpages.com/2018/10/23/why-was-alexander-a-great-military-genius/
เมื่อ 335 ปีก่อนคริสตกาล อริสโตเติลได้กลับไปยังกรุงเอเธนส์โดยจัดตั้งโรงเรียนของตนเองขึ้นโดยใช้ชื่อว่า เลซีอุม (Lyceum) โดยได้รับเงินพระราชทานจากพระเจ้าอเล็กซานเดอร์ สำนักนี้สอนโดยนักปราชญ์ราชบัณฑิตกรีกมากมาย ทั้งเพลโต โสกราตีส โปรทากอรัส ฯลฯ อริสโตเติลสอนที่สำนักเลซีอุมอยู่ราว 12 ปี
https://www.heritage-history.com/books/tappan/greek/zpage194.gif
ในขณะที่อยู่ในเอเธนส์ได้ไม่นาน เพเธียสภรรยาของอริสโตเติลก็เสียชีวิตลง
พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชสวรรคต เมื่อ 323 ปีก่อนคริสตกาล อริสโตเติลก็ประสบปัญหาชีวิต เพราะชาวเอเธนส์ต่อต้านมาเซโดเนียอย่างรุนแรง คนที่เคยเข้าพวกกับมาเซโดเนียเริ่มถูกลงโทษ อริสโตเติลจึงตกเป็นเป้าหมายการปองร้ายจากนักการเมืองแห่งเอเธนส์
อริสโตเติลให้เหตุผลของการหนีจากเอเธนส์มาอยู่ที่เมืองคาลซิส ว่า “เพื่อชาวเอเธนส์จะได้ไม่ทำบาปต่อปรัชญาเป็นครั้งที่สอง” เพราะครั้งแรกทำบาปโดยประหารชีวิตโสกราตีส
อริสโตเติลถึงแก่กรรม เมื่อ 323 ปีก่อนคริสตกาล ที่เมืองคาลซิส ขณะมีอายุได้ 62 ปี
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Aristotle
ตลอดชีวิตของการศึกษาและค้นคว้าของอริสโตเติล ทำให้เขาเป็นผู้รอบรู้สรรพวิชา และได้เขียนหนังสือไว้มากมายหลายร้อยหรืออาจจะถึงพันเล่ม ไม่เพียงเท่านั้น อริสโตเติลยังสร้างทฤษฎีที่สำคัญต่างๆ ไว้มากมาย โดยเฉพาะทฤษฎีเกี่ยวกับสัตว์ โดยแบ่งสัตว์ออกเป็น 2 ชนิด คือ สัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง และสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง นับได้ว่าอริสโตเติลเป็นผู้บุกเบิกวิชาชีววิทยาคนแรกๆ ของโลก
3
ผลงานทางวิชาการแขนงต่าง ๆ ที่อริสโตเติลเขียนขึ้นมานั้น ยังมีอิทธิพลต่อความเชื่อในศาสนาคริสต์จวบจนกระทั่งยุคกลางหรือยุคมืด
1
อย่างไรก็ตาม ทฤษฎีของอริสโตเติล เป็นการรวบรวมความรู้ต่างๆ ที่ศึกษาค้นคว้า มาสร้างเป็นทฤษฎี จากนั้น ก็หาเหตุผลมาประกอบตามหลักตรรกวิทยา หลายทฤษฎีไม่ได้ทดสอบจากความเป็นจริง
แม้ว่าทฤษฎีของอริสโตเติลยังมีข้อผิดพลาดอยู่มาก แต่ทฤษฎีเหล่านี้ก็มีอิทธิพลต่อแนวความคิดของนักวิชาการยุคก่อนมาอย่างยาวนานกว่า 1,500 ปี
โฆษณา