29 ก.ย. 2019 เวลา 08:14 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
อ่านหนังสือเล่มนี้กันหรือยัง "21 บทเรียน สำหรับศตวรรษที่ 21"
"21 บทเรียน สำหรับศตวรรษที่ 21" ของยูวัล โนอาห์ แฮรารี แปลโดย ดร.นำชัย ชีววิวรรธน์ และคุณธิดา จงนิรามัยสถิต ผู้เขียนเป็นคนเขียนหนังสือชื่อ เซเปียนส์ และ เฮโมเดอุส ซึ่งจะให้ภาพประมาณอดีตและอนาคตของโลกและมนุษย์ที่มีวิวัฒนาการมาเรื่อยๆ
ส่วนเล่มนี้ "21 บทเรียนสำหรับศตวรรษที่ 21" จะเป็นภาพปัจจุบันที่เคยเกิดเมื่อไม่นานนัก กำลังเกิด และจะเกิดในอนาคตอันใกล้
แล้วน่าสนใจอย่างไรล่ะ ถึงหยิบมาคุยกัน ส่วนตัวสนใจที่บทแรกๆ กับ บทสุดท้าย
บทแรกๆพูดถึง infotech กับ biotech ส่วนบทสุดท้ายชื่อบทว่า "การสังเกต"
เรื่อง infotech ความก้าวหน้าของมันส่งผลกระทบกับชีวิตมนุษย์อย่างไร คงเห็นกันชัดเจนบ้างแล้ว เริ่มจากพัฒนาคอมพิวเตอร์ อินเทอร์เน็ตที่เมื่อเริ่มแรกคือ อาร์พาร์เน็ต และก้าวหน้าไปในแขนงต่างๆ ทั้งสื่อสังคมออนไลน์ เทคโนโลยีมือถือ จนถึงเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์หรือเอไอ ที่ตอนนี้หลายธุรกิจ หลายอุตสาหกรรม จนถึงระดับบุคคลโดนพลิกผันไปอย่างไม่น่าเชื่อ
เมื่อก่อนมีคนพูดว่า เอไอ ทำงานคิดวางแผนซับซ้อนที่ต้องใช้ประสบการณ์ตัดสินใจไม่ได้หรอก อย่างเช่น เกมส์โกะ แต่ขอโทษ ตอนนี้ เอไอไม่เพียงชนะแชมป์โลกโก๊ะที่เป็นมนุษย์ได้หลายปีแล้ว ด้วยพลังประมวลผลมหาศาล ด้วยข้อมูลขนาดมหึมาหรือบิ๊กดาต้า สมองมนุษย์ไม่สามารถเท่า
นอกจากนี้ ยังมีการนำเอไอมาแข่งกันเองอีกด้วย โดยเอไอตัวหนึ่งมีความเร็วการประมวลผลมากกว่า ส่วนเอไออีกตัวมีระบบจักรกลเรียนรู้ หรือ machine learning ซึ่งเอไอตัวหลังเอาชนะตัวแรกได้
แต่ที่น่าสนใจคือ เอไอที่มี machine learning เริ่มจากเล่นโกะไม่เป็นเลย และใช้วิธีเรียนรู้ระหว่างเล่น ซึ่งหากนับเวลาแล้ว จากเล่นไม่เป็นจนถึงเอาชนะเอไออีกตัวได้ ใช้เวลาไม่ถึง 24 ชั่วโมง เมื่อเทียบกับคนที่ใช้เวลาหลายปีกว่าจะสะสมประสบการณ์เล่นจนเป็นแชมป์ได้
ถ้าเทียบ infotech เป็นด้านวัตถุหรือกายภาพ ความก้าวหน้ายังส่งผลกระทบกับชีวิตคนขนาดนี้ ยังไม่นับว่า เมื่อการประวลผลระดับควอนตัม พัฒนาจนถึงนำมาใช้งานได้ระดับบุคคล จะมีการก้าวกระโดดอีกครั้งใหญ่
ความก้าวหน้า biotech อาจจะเป็นด้านชีวภาพหรือจิตใจ ที่จะทะลุทะลวงถึงตัวคนลงไปถึงระดับดีเอ็นเอ ทั้งอารมณ์ ความรู้สึก ของมนุษย์ ซึ่งเป็นเรื่องสารเคมี สารชีวเคมีในร่างกาย
ความก้าวหน้าทางกายภาพมีมากมายจนดูเหมือนเราจะควบคุมโลกใบนี้ได้ แต่เมื่อเวลาผ่านไป เราถึงพบว่า มีผลกระทบระยะยาวที่กำลังสะท้อนกลับมา สิ่งแวดล้อมและธรรมชาติกำลังเอาคืน และเรากำลังพยายามเต็มที่จะแก้ไข
แล้วถ้าความก้าวหน้าของ biotech นั้น หากพัฒนาอย่างไม่รอบคอบระมัดระวัง จะมีผลกระทบเป็นตัวมนุษย์ล่ะ ก็อาจถึงกับสิ้นสุดอารยธรรมมนุษย์เลยทีเดียว
ความก้าวหน้าของทั้ง infotech และ biotech จะทำให้มนุษย์โดนเทคโนโลยีแย่งงานไปทำหมด จนมนุษย์รู้สึกว่างเปล่า แต่...ในบทสุดท้าย
พูดถึงว่า มนุษย์ศึกษาค้นคว้าและก้าวหน้าทางเทคโนโลยีไปมากมาย แต่กลับไม่สามารถควบคุมความคิดให้จดจ่อที่ลมหายใจได้แม้ในระยะเวลาสั้นๆ ไม่กี่นาที
ผู้เขียนไปเข้าร่วมหลักสูตรวิปัสสนาของท่านโกเอ็นก้า ซึ่งทำให้ผู้เขียนเห็นอีกแง่มุมซึ่งอาจเป็นคำตอบของความว่างเปล่าที่เกิดจากมนุษย์ถูกเทคโนโลยีแย่งความสำคัญไป
อ้างอิง: 21 บทเรียน สำหรับศตวรรษที่ 21 (21 Lessons for The 21 Century)
ผู้เขียน Yuval Noah Harari (ยูวัล โนอาห์ แฮรารี)
ผู้แปล ดร. นำชัย ชีววิวรรธน์ และ ธิดา จงนิรามัยสถิต
โฆษณา