คนเราจะทำอะไรให้สำเร็จลุล่วงไปต้องมีเหตุปัจจัยเกื้อหนุนหลายอย่าง แต่ถ้าหากจะเลือกเอาที่สำคัญและจำเป็นแล้วน่าจะมีอย่างน้อย ๓-๔ อย่างครับ
หนึ่ง โอกาส
สอง ความสามารถ
สาม อิสรภาพ
สี่ สุขภาพ
หนึ่งและสองคงไม่ต้องอธิบายอะไรมาก
แต่อันที่สามนี่ขออนุญาตขยายความสักหน่อยจะได้เข้าใจตรงกัน
อิสรภาพแทบจะครอบคลุมทุกอย่าง ถ้าหากเข้าใจความหมายตรงกันกับผมว่าหมายถึงมีอำนาจที่จะทำอะไรตามความต้องการได้ ไม่ถูกผูกรัดติดตรึงด้วยเงื่อนไขแวดล้อมที่เป็นอยู่
อิสรภาพเป็นคำภาษาไทยที่เอามาจากภาษาบาลี-สันสกฤตอีกทอดหนึ่ง
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) ให้คำนิยามความหมายของคำว่าอิสรภาพในภาษาไทย ว่าไม่ตรงกับคำว่า ฟรีดอม (Freedom) ในภาษาอังกฤษ เพราะยืมจากคำบาลีและสันสกฤตมา อิสรภาพเป็นคำสนธิระหว่าง อิสสฺร+ภาว กลายเป็น อิสสฺร ในภาษาบาลี และคำว่า อีศฺวรหรืออิศวรในภาษาสันสกฤต ซึ่งแปลว่าความเป็นใหญ่
คนละความหมายกับที่เราเข้าใจว่าหมายถึงปลอดพ้นจากเครื่องบีบคั้นหรือทำอะไรตามความต้องการ ซึ่งน่าจะตรงกับคำว่า Supremacy หรือ Mastership ในภาษาอังกฤษ หมายถึงความเป็นใหญ่หรือไปไกลหมายถึงรัฏฐาธิปัตย์ (Sovereignty)
ส่วนฟรีดอม Freedom ในภาษาอังกฤษจะตรงคำว่าวิมุตติ วิโมกข์หรือโมกษะในภาษาบาลีสันสกฤตมากกว่า
เสรีภาพ อิสรภาพ วิมุตติ วิโมกข์ โมกษะ ในภาษาไทยที่เราเข้าใจหรือรากศัพท์ในภาษาบาลีสันสกฤตที่ลึกซึ้งลงไป
กับคำภาษาอังกฤษในกลุ่มคำนี้ Freedom Sovereignty Liberation Emancipation ฯลฯ มีความเหมือนและความคล้ายกัน พอๆกับที่มีความคลุมเครือพร่ามัว
ส่วนคำว่า สุขภาวะ กับคำว่า สุขภาพ ที่จริงเป็นคำๆเดียวกันนะครับ
แต่เราจะให้ความหมายต่างกัน อันแรกจะหมายถึงความสุขทางใจ
ส่วนอันหลังจะเน้นไปที่สุขภาพกายไม่เจ็บไข้ได้ป่วยเป็นสำคัญ
อันนี้ก็รู้เอาไว้ใช่ว่าใส่บ่าแบกหามครับ
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
