22 ต.ค. 2019 เวลา 13:38 • ประวัติศาสตร์
ซีรีส์ "วันนี้ ณ อดีต"
"ทะเลอารัล ทะเลสาบสูญ"
ก่อนจะเริ่มต้นซีรีส์ใหม่" วันนี้ ณ อดีต"
ขออนุญาตกล่าวขอบคุณกับจำนวนผู้ติดตาม 1 K
ขอบคุณจากใจอีกครั้งครับ
ความตั้งใจเดิมอยากเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับการบินให้ทุกคนได้อ่าน ความตั้งใจนั้นยังไม่ได้หายไปนะครับ
ผมจะทยอยเขียนเรื่องราวการบินให้อ่านเรื่อยๆครับ
ด้วยความที่เป็นนักเดินทาง ผมได้สะสมเรื่องราวต่างๆระหว่างการเดินทางไว้มากมาย คงเสียดายถ้าเก็บสิ่งเหล่านั้นไว้คนเดียว อย่างน้อยถ้าไม่มีใครอ่านผมขอใช้พื้นที่นี้เขียนไว้ให้ลูกสาวเมื่อวันหนึ่งเธอโตขึ้นเธอจะได้อ่านเรื่องราวความรู้จากคนที่เป็นพ่อของเธอ ^^
ขอบคุณทุกท่านที่ให้เกียรติอ่านมาถึงบรรทัดนี้
ขออนุญาตส่งมอบเรื่องราวระหว่างทางให้ท่านได้อ่านกันต่อไปนี้เลยนะครับ
ซีรีส์ "วันนี้ ณ อดีต" 22 ตุลาคม 1990
"ทะเลอารัล ทะเลสาบสูญ"
ย้อนหลังกลับไปในวันนี้เมื่อปี 1990
หรือ"วันนี้"เมื่อ 29 ปีที่แล้ว นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ 3 คนจาก The Royal Geographical Society ได้ประกาศ สิ่งที่ทำให้โลกต้องตื่นตะลึงว่า..ทะเลสาบอารัลกำลังจะหายสาบสูญไป พร้อมกับกล่าวว่า
"นี่คือหนึ่งในความพินาศย่อยยับทางธรรมชาติครั้งที่รุนแรงที่สุดครั้งหนึ่งของโลกมนุษย์"
"ทะเลอารัล"
ทะเลสาบที่ครั้งหนึ่งเคยกว้างใหญ่กว่า 68,000 ตารางกิโลเมตร เคยเป็นทะเลสาบที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 4 ของโลก
ภาพ Aral sea ในอดีต : Sutori.com
ภาพทะเล Aral ในอดีต Photo:Uzbek-travel.com
ทะเลสาบที่ครั้งหนึ่งเป็นแหล่งจับสัตว์น้ำขนาดใหญ่
ว่ากันว่าเคยมีชาวประมงถึง 40,000 ชีวิตทำการประมง ด้วยปริมาณปลาที่มีอย่างอุดมสมบูรณ์ ถึงขนาดที่เคยประมาณการว่า หนึ่งในหกของปลาที่บริโภคในสหภาพโซเวียต(ชื่อในสมัยนั้น)มาจากทะเลสาบแห่งนี้
บัดนี้ทะเลอารัลมันกำลังจะหายไปจากแผนที่โลก!!
ถ้าลองนึกภาพแผนที่โลก ทะเลอารัลจะอยู่ระหว่างประเทศคาซัคสถานและประเทศอุซเบกิสถานครับ
แล้วอะไรคือสาเหตุที่ทำให้ทะเลสาบขนาดใหญ่มหึมาแห้งหายไป??
ต้องย้อนหลังกลับไปในปี 1960 สหภาพโซเวียตในวันนั้น มีโครงการที่จะผันน้ำเปลี่ยนแปลงเส้นทางของแม่น้ำสายหลัก 2 สาย ที่เป็นเหมือนต้นน้ำให้กับทะเลสาบอารัลให้มีชีวิตอยู่ได้นั่นคือแม่น้ำ Amu Darya, หรือแม่น้ำ Oxus, และแม่น้ำ Syr Darya
โดยจุดประสงค์ของการผันน้ำเปลี่ยนเส้นทางครั้งประวัติศาสตร์นี้ก็เพื่อต้องการให้ดินแดนที่แห้งแล้ง
กลับมามีชีวิตและสามารถเพาะปลูกได้
แต่มันกำลังทำลายล้างทะเลสาบที่ครั้งหนึ่งเคยยิ่งใหญ่
เมื่อขาดเส้นเลือดมาหล่อเลี้ยงทะเลสาบอารัลก็กลายเป็นดินแดนทะเลทรายที่เต็มไปด้วยความเค็มของเกลือที่ตกค้างเหลืออยู่
ซากของเรือจำนวนมากมาย ที่ถูกทิ้งร้างกลางผืนทะเลทรายที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นท้องทะเลอันกว้างใหญ่
หมู่บ้านชาวประมงที่เคยมีชีวิต
ปัจจุบันกลับกลายเป็นหมู่บ้านร้าง
หมู่บ้านชาวประมงที่ถูกทิ้งราง
ภาพซากเรือที่ถูกทิ้งร้าง Cr:Taylor Weidman
แต่นั่นเป็นเพียงบทแรกของความหายนะ
เมื่อสารพิษปนเปื้อนโลหะหนัก สารจากยาฆ่าแมลง
ที่ครั้งหนึ่งเคยไหลมากับสายน้ำ เมื่อปริมาณน้ำที่เคยมีแห้งไป สารอันตรายที่เคยเจือจางอยู่กับน้ำก็ถูกทิ้งไว้ ด้วยความเข้มข้นที่มากขึ้น
จากพื้นน้ำกลายเป็นพื้นทราย เมื่อลมพัดผ่าน มันก็หอบพัดเอาสารพิษเหล่านั้นฟุ้งกระจายไปทั่วบริเวณ
ว่ากันว่ามันทำลายล้างชีวิต ของมนุษย์ที่อยู่รอบบริเวณทะเลสาบอย่างน่าสะพรึงกลัว
จำนวนเด็กทารกที่เกิดใหม่มีอัตราการเสียชีวิตพุ่งสูงลิ่ว
ทุกๆ 1,000 ชีวิตของทารกเกิดใหม่จะมีทารกที่ต้องสังเวยชีวิตถึง 75 คน รวมถึงอัตราการเสียชีวิตของแม่ผู้ให้กำเนิดด้วยตัวเลขการเสียชีวิต 12 คนต่อการให้กำเนิดบุตร 1000 ครั้ง
ประชากรโดยรอบต้องเจ็บป่วยด้วยโรคมะเร็ง โรคทางเดินหายใจ โรคตับ รวมทั้งมีปัญหาทั้งเรื่องสายตา
ดินแดนที่เคยเขียวชอุ่มอุดมสมบูรณ์ เคยปลูกพืชพันธุ์ธัญญาหารก็กลายเป็นดินเค็มเพราะลมพายุที่หอบเอาเกลือจาก พื้นทะเลสาบ ที่ปัจจุบันเป็นทะเลทราย
ไปทับถมพื้นดินเหล่านั้น
Photo: Columbia.edu
ทำให้เป็นไปไม่ได้เลยที่จะปลูกพืชพันธุ์ธัญญาหารได้อีก จึงเกิดภาวะการขาดแคลนอาหารและปัญหาสุขภาพอย่างรุนแรง
ทะเลอารัลที่เคยยิ่งใหญ่ ก็ถูกแยกออกเป็น
สี่ทะเลย่อย หลังจากนั้นไม่นานก็เหลือเพียงทะเลด้านเหนือทะเลด้านใต้ฝั่งตะวันตก
และทะเลด้านใต้ฝั่งตะวันออก
ภาพแสดงการหายไปของทะเลสาบ Cr : Philips Micklin Western Michigan University
ที่น่าเศร้าก็คือในปี 2014 ทะเลฝั่งใต้ด้านตะวันออก
ก็แห้งหายไปไม่เหลือน้ำแม้แต่หยดเดียว กลายเป็นทะเลทรายเกิดใหม่อย่างเต็มรูปแบบ
ทะเลสาบที่ปัจจุบันกลายเป็นทะเลทราย Cr : Taylor Weidman
การหายไปของมวลน้ำจำนวนมหาศาลสร้างการเปลี่ยนแปลง ของภูมิอากาศอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ภูมิอากาศในภูมิภาค ในช่วงหน้าร้อนร้อนขึ้นมากกว่าเดิมและช่วงหน้าหนาวก็หนาวเย็นมากกว่าเดิม
อัตราการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิประมาณ 2 ถึง 6 องศาจากค่าอุณหภูมิปกติ
ถามว่าและบรรดาชาติต่างๆ ไม่คิดจะแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมครั้งยิ่งใหญ่ของโลกนี้เลยหรืออย่างไร
ก็มีครับ มันคือโครงการสร้างเขื่อนเพื่อรักษาจำนวนน้ำที่เหลือน้อยนิดของทะเลด้านทิศเหนือไว้ จากประเทศคาซัคสถานเพราะการหายไปของทะเลสาบด้านใต้ฝั่งตะวันออกเป็นตัวอย่างที่ดีว่าหากไม่ทำอะไร ทะเลสาบที่เหลืออยู่เพียง 2 ทะเลสาบย่อย ก็จะหายไปจากแผนที่โลกเช่นกัน โครงการสร้างเขื่อนครั้งนี้เริ่มต้นในปี 2005 และผลของมันก็ปรากฏชัดในปี 2008 ปริมาณน้ำในทะเลสามด้านทิศเหนือหยุดการลดลง ปลาบางชนิดกลับมามีชีวิตอยู่ได้ สร้างอาชีพการประมงให้กลับมามีชีวิตได้อีกครั้ง
แต่นั่นเป็นการแก้ปัญหาเพียงรักษาชีวิตของทะเลอารัลไว้ได้ด้วยเพียงปริมาณน้ำที่เหลืออยู่ปัจจุบันคือเพียง 10% ของปริมาณน้ำทั้งหมดที่เคยมีในปี 1960
องค์การบริหารการบินและอวกาศของนาซาได้ประมาณไว้ว่าประมาณ 10 ถึง 15 ปีจากนี้มีความเป็นไปได้ที่ทะเลสาบอารัล จะแห้งไปทั้งหมดเหลือเพียงชื่อถูกจารึกไว้ในประวัติศาสตร์
ติดตาม Series วันนี้ ณ อดีต
ได้ในตอนต่อไปนะครับ
กัปตันหมี
References

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา