🔴 สมองส่วนที่รับรู้ การติดยาเสพย์ติด กับ การติดน้ำตาล คือสมองส่วนเดียวกัน 🔴
✦ ระบบสมองการให้รางวัลของสมอง (The Brain Reward System)
คือ ระบบการให้ความรู้สึก "พึงพอใจ" หรือ "มีความสุข" เมื่อได้รับสิ่งกระตุ้น และจะทำให้เกิด "ความต้องการ" ที่จะได้รับสิ่งนั้นอีก ซ้ำแล้วซ้ำอีก
✦ ระบบนี้อยู่ในบริเวณสมองส่วนต่างๆ ดังนี้
-Ventral Tegmental Area
-Nucleus Accumbens
-Dorsal Striatum
-Prefrontal Cortex
-Anterior Cingulate Cortex
-Insular Cortex
-Hippocampus
-Hypothalamus
-Amygdalae
✦ สิ่งกระตุ้น
คือ ปัจจัยภายนอกร่างกาย มีตั้งแต่สิ่งที่เป็นปัจจัยพื้นฐานสำหรับสิ่งมีชีวิต และระดับที่สูงกว่า ไม่ว่าจะเป็น อาหาร ความสัมพันธ์ เซ็กซ์ เกมส์ การพนัน น้ำตาล ยาเสพย์ติด การยอมรับ
✦ ยาเสพย์ติด
คือ สิ่งที่กระตุ้นให้สมองในระบบ Brain Reward System หลั่งสารที่ทำให้คนเสพย์รู้สึกผ่อนคลาย มีความสุข คือ โดปามีน (Dopamine) ทำให้มีความต้องการอยากได้รับความรู้สึกแบบนี้อีกซ้ำแล้วซ้ำอีก แต่ยาเสพย์ติดเป็นสิ่งกระตุ้นที่ไม่ใช่ธรรมชาติ สมองของมนุษย์จึงปรับตัวลดการตอบสนองเพื่อควบคุมไม่ให้ยาเสพย์ติดออกฤทธิ์มากเกินไป สภาวะนี้เรียกว่า การดื้อยา ทำให้ผู้เสพย์ต้องเสพย์ในปริมาณที่มากขึ้นเพื่อกระตุ้นให้สมองหลั่งสารแห่งความสุขออกมา
✦ น้ำตาล
คือ สิ่งที่กระตุ้นให้สมองในระบบ Brain Reward System หลั่งสารที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย มีความสุข เหมือนยาเสพย์ติดเลย และอาหาร ขนม เครื่องดื่ม อาหารดัดแปลง อาหารสำเร็จรูป ในปัจจุบันก็มีการเติมน้ำตาลลงไปในปริมาณที่มากเกินกว่าแหล่งอาหารจากธรรมชาติ ทำให้ไม่ต่างกันกับยาเสพย์ติดที่นับว่าเป็นสิ่งกระตุ้นที่ไม่ใช่ธรรมชาติ สมองของมนุษย์จึงปรับตัวลดการตอบสนองเพื่อควบคุมไม่ให้น้ำตาลออกฤทธิ์มากเกินไป ทำให้คนที่ติดน้ำตาลต้องกินในปริมาณที่มากขึ้นเพื่อกระตุ้นให้สมองหลั่งสารแห่งความสุขออกมา และสุดท้ายเป็นต้นเหตุของโรคอ้วน โรคเบาหวาน ชนิดที่ 2 โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็ง
✦ นี่คือเหตุผลว่าทำไมคนที่ติดของหวานมีพฤติกรรมคล้ายคนติดยาเสพย์ติด คือ กินซ้ำแล้วซ้ำอีก
✦ มนุษย์
ควรมีสิ่งกระตุ้น และการให้รางวัล ในระดับที่พอดี เพื่อให้ชีวิตดำเนิน
ต่อไปได้ ถ้าไม่มีเลยก็ไม่มีความสุข ถ้ามีมากเกินไปก็เสพย์ติด
🔴 น้อยเกินไป=ไม่มีความสุข พอดี=รางวัล มากเกินไป=เสพย์ติด 🔴
ขอบคุณข้อมูลดีๆ จากคลาสเรียน
Basic Neuroscience รศ.ดร.นัยพินิจ คชภักดี
Reference:
1. Brain Mechanisms of Pleasure and Addiction (https://www.youtube.com/watch?v=de_b7k9kQp0)
2. Nucleus accumbens (https://en.wikipedia.org/wiki/Nucleus_accumbens)
3. Stimulation of the nucleus accumbens as behavioral reward in awake behaving monkeys (PMID: 21704383)
4. High-Frequency Stimulation of Nucleus Accumbens Changes in Dopaminergic Reward Circuit (PMID: 24244479)
5. Know your brain: Reward system (https://www.neuroscientificallychallenged.com/blog/know-your-brain-reward-system)
- 8
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
