25 ต.ค. 2019 เวลา 15:05 • สุขภาพ
PARACETAMOL - พาราเซตามอล - G6PD
มีคำถามว่า G6PD กินกระทั่งยาพาราเซตามอลไม่ได้เหรอ???
ถ้าพูดใหม่ให้ยังไงก็ถูก คือ ให้ระวังในการใช้ในผู้ป่วย G6PD
สาเหตุที่ผู้ป่วย G6PD บางคนกินได้ บางคนกินไม่ได้ ขึ้นกับ ลักษณะความบกพร่องของเอนไซม์ G6P
เพราะผู้ป่วย G6PD มีหลายหลายลักษณะของความผิดปกติทางพันธุกรรม หรือศัพท์ทางพันธุศาสตร์ เรียกว่า G6PD varient alles หรืออาจใช้ว่า G6PD Genotype
WHO แบ่ง G6PD ตามGenotype คร่าวๆ ดังนี้
Class I very rare, low enzyme activity
Class II&III low enzyme activity
Class IV normal enzyme activity
G6PD มีหลายclass หาเป็นพวกที่ยีนของเอนไซม์ G6P เกิดบกพร่องดันแบบเอนไซม์ G6D แทบขาดไปเลย(มีเอนไซม์น้อย) หรือมีเอนไซม์ G6P แต่ดันทำงานได้ต่ำเตี้ยเรี่ยดิน ถือเป็นคราวเคราะห์ คือ คนนั้นจะหมดสิทธิใช้ยาหรือกินอาหารได้หลายตัว
#มีกรณีศึกษา
ผู้ป่วยมีความผิดปกติทางพันธุกรรมแบบ G6PD ไม่สามารถกินพืชตระกูลถั่วไปเกือบทั้งตระกูล นอกจากถั่วปากอ้าที่พวกเรารู้จักกันดี (และท่องได้แค่นั้น) แต่เคสนี้กินถั่วไม่ได้เลย ผู้ป่วยเลยท่องไว้ว่า ถั่วๆๆๆ ห้ามกิน
ปรากฏว่าวันนี้มาปรึกษาเภสัชกรร้านยา ด้วยอาการแสดง phenotype ของ G6PD และผื่นแพ้ทั้ตัว เนื่องจากไปกินสมุนไพร "มะรุม" ผู้ป่วยคิดว่าแพ้เพิ่ม แต่ด้วยองค์ความรู้ของวิชาเภสัชพฤษศาสตร์ เภสัชกรรู้ทันทีว่ามะรุมเป็นพืชตระกูลถั่ว (Leguminosae)
นอกจากนี้เคสที่น่าสนใจของเคสนี้คือ กระทั่งพาราเซตามอลก็กินมากไม่ได้ ผู้ป่วยจำเป็นต้องใช้ tramadol ระงับหากเกิดกรณีปวดขึ้นได้เท่านั้น จึงเป็นอีกเคสที่เภสัชกรร้านยาอนุมัติการใช้ทันทีโดยไม่ต้องซักประวัคิความปวดเพิ่ม
สำหรับการลดไข้ นอกจากการปฐมพยบาลเช็ดตัวและใช้พาราเซตามอลได้เล็กน้อยแล้ว เภสัชกรจึงแนะนำเขากุยช่วยลดไข้ได้ดีอีกตัวหนึ่ง
#เรื่องยาและสมุนไพรวางใจเภสัชกร
หมายเหตุ
#Genotype(จีโนไทป์) คือ ลักษณะที่ปรากฏออกมา หรือ ลักษณะที่แสดงออกมา อันเป็นผลร่วมมาจากgeneและจากสภาพแวดล้อม
#Phenotype (ฟีโนไทป์) คือ ลักษณะที่แสดงออกมา อันเป็นผลร่วมมาจากgeneและจากสภาพแวดล้อม
แบ่ง G6PD ตาม Phenotypes
#Hemolysis
#Methemoglobinemia
#Protein_Deficiency
#ยาที่ควรหลีกเลี่ยงใน_G6PD
Annotated Labels
การเตือนในฉลากขององค์กรด้านเภสัชกรรมหลักๆของโลก
FDA Label for ...... and G6PD
chloroquine, chlorpropamide, dabrafenib, dapsone, glibenclamide, glimepiride, glipizide, mafenide, methylene blue, nalidixic acid, nitrofurantoin, norfloxacin, pegloticase, primaquine, probenecid, sodium nitrite, succimer, sulfadiazine, sulfasalazine, vitamin c, erythromycin+ sulfisoxazole, sulfamethoxazole+trimethoprim
FDA Label for quinine and CYP2D6,G6PD
FDA Label for rasburicase and CYB5R1,CYB5R2,CYB5R3,CYB5R4,G6PD
European Medicines Agency (EMA) Label for .... and G6PD
glimepiride, pegloticase, asburicase
#EMA (European Medicines Agency) Label for methylene blue and BLVRB,CYB5R3,G6PD
#PMDA (Pharmaceuticals and Medical Devices Agency, Japan) Label for rasburicase and G6PD
#HCSCHealth (Canada Santé Canada ) Label for ... and G6PD
chlorpropamide, dapsone, glibenclamide, glimepiride, nitrofurantoin, norfloxacin, quinine, rasburicase, sulfadiazine, sulfasalazine, vitamin c, erythromycin+sulfisoxazole, sulfamethoxazole+trimethoprim
#G6PD
เชื่อว่าผู้ปกครองที่มีลูกหลานที่เป็น G6PD แล้วเกิดการเจ็บป่วยต้องใช้ยา จะมีความกังวลอย่างแรง ว่ายาตัวไหนใช้ได้บ้าง
Issue นี้ลอง รวบรวมมาเผื่อจะพอเป็นประโยชน์บ้างอะไรบ้างนะครับ ( ตามภาพ )
● ยากลุ่มที่ควรหลีกเลี่ยง
○ Methylene Blue ○ Nitrofurantoin
○ Phenazopyridine
○ Primaquine มีขนาดยาโดยเฉพาะในคนไข้ G6PD
○ Dapsone ○ Rasburicase
○ Toluidine Blue
ส่วนตัวทีควรหลีกเลี่ยงและไม่มีใช้ทางคลินิค เช่น
Acetanilide / Niridazole / Sulfapyridine
● ยากลุ่มที่อาจไม่ปลอดภัย แต่ พอใช้ได้ในช่วงขนาดรักษา
○ Paracetamol
○ Aspirin : จากการรีวิวของ Beutler Asa 3.6 g ไม่พบ haemolysis ในกลุ่ม G6PD
○ Chloramphenical
○ Chloroquine
○ Glibenclamide
○ ISDN / INH
○ Ciprofloxacin , Levofloxacin ,Norfloxacin,Ofloxacin
○ Bactrim
○ Quinine
○ Sulfasalazine
○ VitaminC : พบในโดสสูงมากกกกกก
■ ภาวะพร่อง G6PD แบ่งหลาย class ปรึกษาแพทย์
■ ยาที่คาดว่าปลอดภัยในคนไข้G6PD คนนี้ อาจไม่ปลอดภัยทุกราย
■ สอบถามเภสัชกรหากไม่มั่นใจยาและความปลอดภัย
Ref : Medication and Glucose 6 phosphate Dehydrogenase Deficiency An evidence Based Review.
POSTED 2018.10.06
โฆษณา