27 ต.ค. 2019 เวลา 14:25 • ธุรกิจ
2-3 ปีก่อน ผมเองกินข้าว 7-Eleven อยู่บ่อยครั้ง เพราะสะดวก รวดเร็ว
แม้ว่ารสชาติไม่ถึงกับอร่อยมากนัก แต่ก็พอกินได้
แต่เดี๋ยวนี้ ไม่ได้กินอาหาร 7-Eleven อีกเลย หิวเมื่อไหร่ ก็สั่ง Grab Food, Line Man, GET แทน
3
เป็นแบบนี้มา 2 ปีตั้งแต่ Grab มีโปรส่งฟรีอยู่นานนับปี จนโปรคิดค่าส่ง 10-15 บาท ก็ยังใช้บริการ เพราะได้กินอาหารอร่อย หลากหลาย สดใหม่ จากร้านที่เราอยากกิน
1
ไม่กี่ปีก่อน 7-Eleven เคยมีข่าวจะทำครัวอาหารตามสั่ง
ตอนนั้นสร้างความสั่นสะเทือนให้ร้านอาหาร street food บ้านเรา ถึงกับมีข่าวกันว่า มีโอกาสเจ๊ง ตามรอยร้านโชว์ห่วยที่ทะยอยล้มหายตายจากไป จากการผุดขึ้นของร้านสะดวกซื้อมากมาย
ตอนนี้เกมพลิก เมื่อความสะดวกสบาย ไม่ได้ขึ้นอยู่กับ location ต่อไป
1
เพราะคนสามารถสั่งอาหารอร่อย+สดใหม่ได้ ในไม่กี่คลิก รออีกนิดหน่อย ก็ได้กินแล้ว แถมจ่ายค่าอาหารหลักสิบบาทด้วยบัตรเครดิตได้
ตอบโจทย์และแก้ pain point ของคนเมืองได้มาก
ร้านอาหาร street food กลับมามีโอกาสที่ดีอีกครั้ง
ปกติแล้วธุรกิจอาหาร ไม่ค่อยมีอะไรใหม่ๆน่าตื่นเต้นมากนัก
1
แต่ในระยะเวลาไม่กี่ปี นอกจากธุรกิจ Food Delivery แล้ว
ยังมีรูปแบบธุรกิจใหม่ ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจอาหารอย่าง “Cloud Kitchen” ที่เป็นเหมือน Virtual Restaurant ถือกำเนิดขึ้นมา
1
จากเดิม อยากเปิดร้านอาหาร แค่ทำอาหารเป็นอย่างเดียวไม่พอ ต้องมีหน้าร้าน ที่ไม่เช่าก็ต้องซื้อมาเพื่อให้คนนั่งกิน
จะอยู่รอดหรือไม่รอด ขึ้นอยู่กับว่ากำไรที่ได้ พอจ่ายค่าเช่าที่ ค่าพนักงานเสิร์ฟ ค่าวัตถุดิบมั้ย
2
แต่ตอนนี้แค่ทำอาหารเป็น ไม่ต้องเปิดเป็นร้านอาหารแบบมีหน้าร้าน ก็สามารถทำธุรกิจอาหารได้
1
Cloud Kitchen มีครัว มีอุปกรณ์ทำอาหารให้เช่า มีกล่อง มี packaging สวยๆที่ออกแบบสำหรับการทำ delivery อาหารในรูปแบบต่างๆ
มีระบบ POS สำหรับคิดเงิน พร้อมเชื่อมโยงระบบ delivery เพื่อส่งอาหารถึงมือลูกค้าได้เลยทันที
1
แถมยังมีแพลตฟอร์มช่วยสร้างแบรนด์ ช่วยทำการตลาดออนไลน์ ให้คนที่มาเช่าใช้อีกด้วย
เรียกได้ว่า มาตัวเปล่า ก็กลายเป็นเจ้าของธุรกิจอาหาร มีแบรนด์ร้านอาหารของตัวเองได้ทันที
Cloud Kitchen จึงเป็นธุรกิจต่อยอดที่คนทำ Food Delivery ต้องมี เพื่อเติมจิ๊กซอว์ให้ครบ
1
ตัวอย่างเช่น
- Gojek แอพ logistic ชื่อดังของอินโดนีเซีย เพิ่งลงทุนใน startup ที่ทำ Cloud Kitchen สัญชาติอินเดียชื่อ “Rebel Foods” ไป 5 ล้านดอลลาร์ เพื่อขยายครัว 100 สาขาในอินโดนีเซีย
1
ซึ่ง Rebel Foods นี่ได้เงินทุนไปแล้วรวมๆ 76 ล้านดอลลาร์ และกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว
มีแบรนด์อาหารเป็นของตัวเอง ขายทั้งอาหารอินเดีย เบอร์เกอร์ พิซซ่า พาสต้า อาหารจีน
- ที่ยุโรป “Deliveroo” แอพ delivery อาหารยักษ์ใหญ่ สัญชาติอังกฤษ ก็กำลังขยายธุรกิจ Cloud Kitchen ต่อยอดจากระบบส่งอาหารที่ตัวเองมีเช่นกัน
2
Deliveroo ระดมทุนไปแล้วกว่า 1,530 ล้านดอลลาร์ (46,000 ล้านบาท โดยประมาณ) ให้บริการมาตั้งแต่ปี 2013 ใน 13 ประเทศ ใกล้สุดก็ที่สิงคโปร์
ตัว Cloud Kitchen ของ Deliveroo เริ่มเปิดให้บริการครั้งแรก เมื่อปี 2017 ที่เมืองดูไบ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์
1
ก่อนที่จะขยายกลับมาที่อังกฤษบ้านเกิดและขยายไปยังฝรั่งเศส
ที่ดูไบนี่ฮอตมากๆครับ นอกจาก Deliveroo แล้ว ยังมี UberEAT ที่ขยายธุรกิจ Cloud Kitchen อย่างรวดเร็ว กว่า 100 สาขา support แบรนด์ร้านอาหารนับพันแบรนด์
ตอนนี้ UberEAT มี Cloud Kitchen ของตัวเองแล้ว 1,600 แห่งใน 300 เมืองทั่วโลก
นอกจากยักษ์ใหญ่ด้าน Food Delivery จะขยายมาทำเองแล้ว
ยังมี startup รายเล็กอื่นๆที่ทำ Cloud Kitchen และได้เงินทุนสนับสนุนจาก VC อีกมากมาย
เทรนด์นี้กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว จนน่าจะให้บริการครอบคลุมไปทั่วโลกในอีกไม่นาน
1
ไม่ใช่แค่ 7-Eleven ที่กระทบกระเทือน
แต่ร้านอาหารดังๆ หรือ food chain ใหญ่ๆ มีหนาวนะครับแบบนี้
เพราะเป็นโอกาสของร้านอาหารเบอร์รองๆ street food หรือแม้กระทั่งเชฟแบบตัวคนเดียว ได้มีโอกาสขยายสาขาด้วยต้นทุนที่ต่ำ
สามารถขายอาหารครอบคลุมในระดับเมืองหรือประเทศได้ โดยไม่ต้องลงทุนเปิดร้านของตัวเองเลยแม้แต่ร้านเดียว
กดในแอพ Food Delivery ไม่ว่าเราจะอยู่ที่ไหน ก็สั่งอาหารจากร้านนี้ได้ เพราะ Cloud Kitchen กระจายอยู่ทั่วไปหมด นี่คือความเจ๋งของมัน
ในต่างประเทศ แบรนด์ร้านอาหารดังๆในแอพ Food Delivery ทั้งหลาย ก็ไม่มีร้านเป็นของตัวเอง แต่ใช้วิธีการเติบโตบน Cloud Kitchen ทั้งนั้น
สำหรับ 7-Eleven ไม่ได้ถูกกระทบเฉพาะอาหารแช่เย็นเท่านั้น
วันนี้ถ้าเราเข้าแอพ Lazada จะเจอสิ่งที่เรียกว่า ”LazMart” ที่อาหารแห้ง มีสินค้ามากมายเหมือนที่ Supermarket ทั่วไปมี
2
อีกไม่นานก็จะมีขายอาหารสดด้วย
ตัว Lazada เองก็ตั้งใจพัฒนาคลังสินค้า & logistic เพื่อรองรับธุรกิจประเภทนี้โดยเฉพาะ
มีการส่งฟรีถ้ายอดออเดอร์ถึงจำนวนที่กำหนดไว้
การส่งตอนนี้ยังเป็นแบบ next day แต่ต่อไปถ้าสามารถทำแบบ same day at scale (ทั้งจังหวัด ภาค ประเทศ) ได้
2
กระเทือนธุรกิจ supermarket อย่าง 7-Eleven แน่นอน
แน่นอนว่าด้วยรากฐานและความยิ่งใหญ่ของ 7-Eleven ในไทย คงไม่ได้รับผลประทบมากมาย ณ วันนี้
3
แต่เมื่อคู่แข่งของ 7-Eleven กลายมาเป็น Lazada ที่พร้อมจะยอมขาดทุนไปเรื่อยๆ ได้ เพื่อดึงลูกค้าให้ใช้งาน มีการเก็บข้อมูล รู้พฤติกรรมลูกค้า เดาได้ว่าครอบครัวมีขนาดเท่าไหร่ ชอบซื้อสินค้าตัวไหนเป็นพิเศษ จนสามารถออกแบบประสบการณ์การซื้อของเฉพาะบุคคลได้
1
7-Eleven ก็คงมีหนาวบ้างแน่ๆ
และยิ่ง 7-Eleven เป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ จะทำอะไรแล้วขาดทุน ไม่แคร์กำไรอย่างที่ Lazada ทำ น่าจะลำบากหน่อย
อย่าลืมว่าบนบ่าอีกข้างของ 7-Eleven ยังมีเจ้าของแฟรนไชส์ อีกหลายพันสาขา ที่อาจได้รับผลกระทบ ไม่ได้กินเต็มคำเหมือนเดิม
ใครจะไปคิดครับ ว่าธุรกิจยักษ์ใหญ่อย่าง 7-Eleven ที่มีสาขามากมายนับหมื่นสาขา กำลังถูกท้าทายจาก tech company และมีโอกาสถึงขั้นโดน Disrupt ได้เช่นกัน ถ้าไม่ปรับตัว
2
ปล. ในไทยเริ่มมี Cloud Kitchen แล้วแต่ไม่ได้ขยายเติบโตแบบเป็นร้อยๆ เหมือนในต่างประเทศ ที่รู้จักก็มี Wongnai Co-cooking Space ที่ True Digital Park
2
แต่เชื่อว่า มันเป็นไฟต์บังคับที่ทั้ง Grab และ GET ต้องมี
ตอนต่อๆไป ถ้ามีเวลา จะเขียนถึงพวก plant-based meat และการผลิตไข่โดยที่ไม่จำเป็นต้องเลี้ยงไก่
1
Disruption ในวงการอาหารเยอะมาก มีโอกาสจะมาเล่าให้ฟังต่อครับ
โฆษณา