.
.
.
รู้จักกับ Reward System
.
Reward System หมายถึง “กลไกการรับรู้ถึงรางวัล” มันคือวงจรในสมองที่มีมาตั้งแต่สมัยดึกดำบรรพ์เลยทีเดียว มันมีไว้เพื่อที่จะทำให้เราเกิดความหิว, ความกระหาย, ความอยาก, ความปรารถนา, อารมณ์, แรงกระตุ้น, แรงผลักดัน, แรงจูงใจ รวมไปถึงการตัดสินใจที่จะทำพฤติกรรมต่าง ๆ
.
ต้องขอบคุณกลไกนี้ เพราะมันทำให้พวกเราสามารถดำรงชีวิตและเผ่าพันธุ์มาได้ตั้งแต่ยุคดึกดำบรรพ์จนถึงปัจจุบันวันนี้ มันทำให้เรารู้ว่าต้องทำอย่างไรเมื่อหิว ทำอย่างไรเมื่อต้องการหาที่นอนอบอุ่น ทำอย่างไรเมื่อเจอการไล่ล่าจากสัตว์ดุร้าย ไปจนถึงทำอย่างไรเพื่อมีลูก
.
ตั้งแต่ยุคโบราณที่เป็นจุดเริ่มต้นของมนุษย์จนถึงวันนี้ วงจรนี้ก็ทำหน้าที่ของมันได้อย่างดีมาตลอด ทำให้วิวัฒนาการเห็นว่าไม่มีความจำเป็นอะไรที่จะต้องไปเปลี่ยนแปลงมันมากนัก และวิวัฒนาการนั้นก็ได้ถูกส่งมาถึงมนุษย์อย่างพวกเราในปัจจุบันนี้
.
แรงอยากแรงปรารถนาที่จะเอาชีวิตรอดและดำรงเผ่าพันธ์ุเหล่านี้เกิดขึ้นได้เพราะสารสื่อประสาทที่มีชื่อว่าโดปามีน สารสื่อประสาทโดปามีนนี้คือตัวเอกที่มีบทบาทสำคัญที่สุดต่อ reward system ในสมองของเรา การทำงานร่วมกันของโดปามีนและ reward system คือสิ่งที่ทำให้เกิดแรงอยากและความพึงพอใจ และที่สำคัญที่สุด “การเสพติดทุกชนิด” ก็เกิดใน reward system นี่เอง
.
ระบบที่มีมาแต่ยุคดึกดำบรรพ์นี้มีไว้เพื่อให้เราสามารถดำรงชีวิตอยู่รอดและถ่ายทอดเผ่าพันธุ์ต่อไปได้ โดยมันจะทำให้เราเกิดการรับรู้และจดจำรสชาติของสิ่งที่จำเป็นทั้งหลาย โดยเฉพาะสิ่งที่เป็นรางวัลพื้นฐานทางธรรมชาติ (natural reward) เช่น น้ำ, อาหาร, ความสัมพันธ์ุทางสังคม, การค้นหาสิ่งใหม่ ๆ และเซ็กส์ !
.
“สารสื่อประสาทโดปามีน” ถูกผลิตและหลั่งออกมาจากสมองส่วนที่เรียกว่า VTA (Ventral Tegmental Area) และจากสมองอีกส่วนที่อยู่ติดกันคือ stantia nigra (ทั้งสองส่วนนี้คือโรงงานผลิตและจ่ายแจกโดปามีน แต่ผมจะขอเน้นหนักไปที่ VTA นะครับ)