29 พ.ย. 2019 เวลา 05:58 • การศึกษา
รู้จัก "ซีแลนเดีย" ว่าที่ทวีปที่ 8 ของโลก
ต้้งแต่เด็กเราถูกสอนว่า โลกของเรามีด้วยกันทั้งหมด 7 ทวีป คือ ทวีปเอเชีย ทวีปยุโรป ทวีปแอฟริกา ทวีปแอนตาร์กติกา ทวีปอเมริกาเหนือ ทวีปอเมริกาใต้ และทวีปออสเตรเลีย แต่ขอให้เปลี่ยนความคิดเสียใหม่ เพราะทวีปเกิดใหม่ในนาม "ซีแลนเดีย" (Zealandia) กำลังรอการยอมรับในฐานะทวีปที่ 8 ของโลก
ซีแลนเดีย ทวีปปริศนาใต้มหาสมุทร ที่มา: BBC News
ซีแลนเดียเป็นชื่อเรียกพื้นที่ส่วนหนึ่งของประเทศนิวซีแลนด์ ที่ถูกกล่าวถึงโดยนักธรณีฟิสิกส์ชื่อว่า Bruce Luyendyk ตั้งแต่ในปี ค.ศ. 1995 มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 4.9 ล้านตารางกิโลเมตร หรือ 2 ใน 3 ของทวีปออสเตรเลีย ลักษณะของพื้นที่นี้มีลักษณะเป็นพื้นที่จมอยู่ใต้น้ำ 94% ของพื้นที่ทั้งหมดจมอยู่ใต้มหาสมุทร มีเกาะเล็ก ๆ จำนวนหนึ่ง และเกาะหลัก ๆ 3 เกาะเท่านั้นที่โผล่ขึ้นมาเหนือน้ำ ได้แก่ เกาะเหนือและเกาะใต้ของประเทศนิวซีแลนด์ รวมถึงเกาะนิวแคลิโดเนีย ซึ่งคาดว่าก่อนหน้านี้เคยเป็นเปลือกโลกภาคพื้นทวีปที่อยู่เหนือน้ำมาก่อน ก่อนที่จะจมลงจากเคลื่อนที่หรือการเปลี่ยนแปลงของพื้นผิวโลกเมื่อหลายล้านปีก่อน
ซีแลนเดีย ทวีปใหม่ลำดับที่ 8 ซึ่งจมอยู่ใต้นิวซีแลนด์ ที่มา: General-menmen
ซีแลนเดีย เป็นที่ได้รับความสนใจจากบรรดาชาวนักวิทยาศาสตร์และนักธรณีวิทยาเป็นอย่างมาก และต่างให้ความเห็นว่า ดินแดนแห่งนี้เป็นทวีป ที่แม้จะจมน้ำแต่ผืนดินก็ไม่แตกแยกออกจากกัน และควรค่าแก่การนำมาศึกษาเรื่องการเชื่อมต่อและการแยกออกจากกันของเปลือกโลก ซีแลนเดียเหมาะสมจะเป็นอีกหนึ่งทวีปของโลกมานานกว่า 2 ทศวรรษแล้ว
เมาท์ คุก ยอดเขาที่สูงที่สุดของนิวซีแลนด์และซีแลนเดีย ที่มา: BBC News
แผนที่ทวีปซีแลนเดีย และทวีปออสเตรเลีย ที่มา: Matichon Online
ทีมนักวิทยาศาสตร์จำนวนกว่า 30 คน ได้รวมตัวกันเพื่อออกเดินทางสำรวจเพื่อหาคำตอบเกี่ยวกับความเป็นมาของพื้นที่สาบสูญใต้ทะเลนี้ ว่าทวีปนี้เกิดขึ้นและหายไปได้อย่างไร โดยมีการสำรวจทางทะเลและการขุดเจาะเก็บตัวอย่างแผ่นเปลือกโลก เพื่อพิสูจน์สมมติฐานที่ว่า “การเคลื่อนตัวในลักษณะมุดลง (subduction) ของแผ่นเปลือกโลกเมื่อหลายล้านปีก่อน เป็นตัวการทำให้เกิดแนวภูเขาไฟและเป็นที่มาของการจมหายไปในที่สุด
หลายคนอาจคิดว่าผืนแผ่นดินที่อยู่เหนือน้ำเท่านั้นที่จะสามารถนับได้ว่าเป็นทวีป แต่กลุ่มนักวิจัยเหล่านี้จำแนกคุณสมบัติของทวีปแตกต่างออกไป และระบุว่าซีแลนเดียมีคุณสมบัติเพียงพอที่จะเป็นทวีป ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้
• ระดับความสูงเหนือบริเวณโดยรอบ
• ลักษณะเฉพาะทางธรณีวิทยา
• พื้นที่อยู่ในบริเวณที่ชัดเจน
• พื้นดินเป็นเปลือกโลกที่มีความหนากว่าพื้นทะเลทั่วไป
ภูมิทัศน์รอยต่อเกาะในประเทศนิวซีแลนด์ ที่มา https://pixabay.com, 680451
โดยเมื่อนำหลักการทางธรณีวิทยา เช่น ความสูงสัมพัทธ์ของแผ่นดินที่โผล่พ้นจากมหาสมุทรหรือระดับความสูงเหนือบริเวณโดยรอบ ความหลากหลายของชั้นหิน พื้นดินเป็นเปลือกโลกที่มีความหนากว่าพื้นทะเลทั่วไป ความหนาของชั้นหินและแผ่นเปลือกโลก ขนาดของพื้นที่ซึ่งใหญ่เกินกว่าจะเป็นอนุทวีป และชิ้นส่วนของทวีปโบราณ มาเป็นเกณฑ์การศึกษาชั้นหิน ร่วมกับข้อมูลจากภาพถ่ายดาวเทียม และแผนที่ความโน้มถ่วงของพื้นมหาสมุทร ผลจากการวิเคราะห์และศึกษาดังกล่าว แสดงให้เห็นว่า ซีแลนเดียควรได้รับการพิจารณาให้เป็นทวีปใหม่ของโลก
อาจถึงเวลาที่ตำราเรียนจะต้องเปลี่ยนเนื้อหาใหม่อีกครั้ง เหมือนครั้งที่พลูโตถูกปลดออกจากการเป็นดาวเคราะห์
ที่มา:
ปวิตา ลิขิตเดชาโรจน์. ซีแลนเดีย (Zealandia) ทวีปใหม่ที่รอการประกาศ. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562. จาก https://www.nsm.or.th/other-service/1757-online-science/knowless-inventory/sci-article/science-article-nsm/3355-ซีแลนเดีย-zealandia-ทวีปใหม่ที่รอการประกาศ.html
30 นักวิทยาศาสตร์ สำรวจทวีป “ซีแลนเดีย”. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562. จาก https://www.matichon.co.th/lifestyle/tech/news_617514
ซีแลนเดีย: ทวีปใหม่ลำดับที่ 8 ซึ่งจมอยู่ใต้นิวซีแลนด์?. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562. จาก https://www.bbc.com/thai/international-39019042
คลังความรู้ SciMath: https://www.scimath.org/article-biology/item/10634-8
โฆษณา