5 ธ.ค. 2019 เวลา 13:55 • สุขภาพ
อาวุธลับที่ทำให้หายจากอาการท้องผูก
บางคนอาจสงสัยว่าแค่ท้องผูกถึงต้องไปโรงพยาบาลเลยหรือ ทำมัยต้องทำให้เป็นเรื่องใหญ่ขนาดนั้น
ถ้าถามว่าอะไรเป็นต้นเหตุที่ทำให้หลายคนทรมานกับอาการท้องผูก เรื้อรังนั้น คำตอบก็คือ เพราะระบบประสาทอัตโนมัติ เสียความสมดุลครับ
ก่อนอื่นเรามารู้จักรอาการท้องผูกกันก่อนดีกว่า อาการท้องผูกเกิดจากการที่ลำใส้ทำงานแย่ลง มันจึงบีบตัวเพื่อขับของเสียหรืออุจจาระออกมาไม่ค่อยได้
ลำใส้ประกอบด้วยกล้ามเนื้อ 2 ประเภท ได้แก่ กล้ามเนื้อวง(Circular muscle) และ กล้ามเนื้อตามยาว(Longitunal muscle) กล้ามเนื้อทั้ง 2 จะหดและคลายตัวเป็นจังหวะเพื่อใส้สิ่งที่อยู่ในลำใส้เคลื่อนที่ เราเรียกการบีบและคลายตัวของลำใส้ว่า เพอริสตัลซิส (Peristalsis) ซึ่งสิ่งที่ควบคุมเพอริสตัลซิสก็คือระบบประสาทอัตโนมัตินั่นเอง
ดังนั้นระบบประสาทอัตโนมัติ จำเกี่ยวข้องกับอาการท้องผูกเป็นอย่างมาก จะบอกว่ามันส่งผล กระทบซึ่งกันและกัน
คนที่ระบบประสาทอัตโนมัติ มีความสมดุลมักมีลำใส้ที่ทำงานได้ดี แต่คนที่ระบบประสาทอัตโนมัติเสียความสมดุลมักมีลำใส้ที่ทำงานไม่ค่อยดี ในทำนองเดียวกัน คนที่ลำใส้ทำงานดี ก็มักปรับระบบประสาทอัตโนมัติ ให้สมดุลได้ง่าย แต่คนที่ลำใส้ทำงานไม่ค่อยดีก็มักปรับระบบประสาทอัตโนมัติให้สมดุลได้ยาก
ลำใส้จะบีบตัวได้ดีเมื่อระบบประสาทพาราซิมพาเทติก ทำงานมากกว่า ถ้าจะอธิบายอย่างละเอียดก็ต้องบอกว่า อาการท้องผูกแต่ละประเภท จะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับว่าระบบประสาทอัตโนมัติ ระบบใหนทำงานมากเกินไป
เช่น ถ้าระบบประสาทซิมพาเทติกทำงานมากเกินไป ก็จะเกิดอาการ ท้องผูกเนื่องจากลำใส้ไม่บีบตัว ในทางตรงกันข้าม ถ้าระบบประสาทพาราซิมพาเทติกทำงานมากเกินไป ก็จะเกิดอาการ ท้องผูกเนื่องจากลำใส้บีบตัวมากเกินไป แต่ไม่ว่าจะเป็นอาการท้องผูกประเภทไหน หากระบบประสาทอัตโนมัติเสียความสมดุลอาการจะรุนแรงขึ้น
พอลองวัดการทำงานของระบบประสาทอัตโนมัติในผู้ป่วยที่มีอาการท้องผูก ก็จะพบว่าระบบประสาทอัตโนมัติ ระบบใดระบบหนึ่งทำงานมากกว่าอย่างเห็นได้ชัด
สรุปก็คือ ไม่ว่าจะเป็นระบบประสาท ซิมพาเทติกหรือพาราซิมพาเทติก ถ้าทำงานมากเกินไป ก็จะทำให้ท้องผูกรุนแรงมากเช่นกัน
โดยทั่วไปแล้วพวกเรากินอาหารกันทุกวัน จำควรอุจจาระอย่างเสม่ำเสมอ แต่คนที่มีอาการท้องผูก จะไม่ได้อุจจาระมากกว่า 3 วัน บางคนมีอาการรุนแรง จนถึงขั้นไม่ได้ถ่ายมากกว่า 10 วันเลยทีเดียวครับ
การหายจากอาการท้องผูกคือการให้ลำใส้กลับมาบีบตัว เป็นจังหวะเหมือนเดิม ส่วนยาระบายแค่ช่วยให้ถ่ายอุจจาระออกเพียงชั่วครั้งชั่วคราว เพราะฉะนั้นจึงไม่ถือว่าช่วยให้หายจากอาการท้องผูกครับ
ถ้าอย่างนั้นควรทำอย่างไรให้ลำใส้กลับมาบีบตัวดีเหมือน ผมขอตอบสั้นๆว่า ต้องปรับระบบประสาทอัตโนมัติ ให้มีความสมดุล แต่ผลยังมีอาวุธลับในการรักษาอาการ ท้องผูกเพื่อให้ได้ผลมากยิ่งขึ้น
จะเรียกว่าอาวุธลับก็ดูเป็นการพูดเกินไปหน่อย เพราะที่จริงแล้ว มันไม่ใช่ยาวิเศษอะไรเลย มันก็คือโยเกิร์ตทั่วไปนั่นเองครับ เนื่องจากมันมีแบคทีเรียที่สร้างกรดแลคติกเป็นส่วนผสมหลัก จึงช่วยปรับการทำงานของลำใส้ได้
โดยพื้นฐานแล้วเราสามารถควบคุมการทำงานของลำใส้ได้ด้วยการออกกำลังกายและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน แต่ในกรณีของคนที่มีอาการท้องผูกรุนแรง วิธีการดังกล่าวไม่สามารถช่วยปรับสภาพของลำใส้ให้ทำงานดีขึ้นได้ง่ายๆ
หากเราควบคุมปริมาณแบคทีเรียในลำใส้ได้เช่นนี้การออกกำลังกายและปรับพฤติกรรมการกินของเรา ก็จะมีประสิทธิภาพมากขึ้น และยังช่วยปรับระบบประสาทอัตโนมัติให้มีความสมดุลมากยิ่งขึ้นด้วย
สรุปก็คือ หากในลำใส้มีแบคทีเรียชนิดดีในปริมาณที่สมดุล ระบบประสาทอัตโนมัติก็จะถูกปรับให้มีควาสมดุลได้ง่ายขึ้นครับ
ขอบคุณ
นพ.โคะบะยะชิ ฮิโระยุกิ
โฆษณา