11 ม.ค. 2020 เวลา 12:56 • การศึกษา
“ถูกหลอกให้ทำความผิด ผู้ถูกหลอกจะต้องรับโทษตามกฎหมายหรือไม่?
สำหรับคนที่เรียนกฎหมายน่าจะเคยได้ยินคำว่า “Innocent Agent” หรือ “คนที่ถูกหลอกให้กระทำความผิด” กันมาบ้าง
แต่สำหรับคนที่เพิ่งเคยได้ยิน อาจสงสัยว่าคำนี้มีความหมายว่าอะไรและมีความน่าสนใจอย่างไร...ผมจะเล่าให้ฟังครับ
ก่อนอื่น ลองมาดูตัวอย่างนี้กันก่อนจะได้เข้าใจและเห็นภาพมากขึ้น
นายโจ อยากได้ปากกาของนายก้องเพราะสวยและหายาก ซึ่งนายก้องมักจะวางทิ้งไว้บนโต๊ะหนังสืออยู่เป็นประจำ แต่นายโจไม่อยากลงมือขโมยเองจึงได้วานให้นายจอห์น ซึ่งเป็นนักเรียนที่เพิ่งย้ายมาวันแรกไปหยิบปากกาด้ามดังกล่าวมาให้ตน
โดยบอกกับนายจอห์นว่า “ปากกาด้ามนั้นเป็นของตนซึ่งนายก้องยืมไป ให้ไปหยิบมาได้เลย” นายจอห์นจึงได้ไปหยิบปากกาด้ามนั้นมาให้แก่นายโจในขณะที่นายก้องไม่อยู่ที่โต๊ะ
จากตัวอย่างนี้คิดว่าใครน่าจะมีความผิดฐานใดบ้างครับ...
ในคดีอาญานั้น บุคคลจะต้องรับโทษทางอาญาก็ต่อเมื่อได้กระทำโดยเจตนา หรือกระทำโดยประมาทในกรณีที่มีกฎหมายบัญญัติว่าการทำประมาทนั้นเป็นความผิด
โดยบุคคลผู้ลงมือกระทำความผิด เรียกว่า “ตัวการ”
บุคคลผู้ก่อให้ผู้อื่นกระทำความผิด เรียกว่า “ผู้ใช้”
และบุคคลที่ให้ความช่วยเหลือผู้กระทำความผิด เรียกว่า “ผู้สนับสนุน”
โดยทั้ง 3 สถานะต่างก็ต้องรับโทษทางอาญาลดหลั่นกันไปตามที่กฎหมายกำหนด
นายจอห์น ซึ่งเป็นคนเอาปากกาของนายก้องไปให้นายโจ จะถือว่าเป็นผู้ลงมือกระทำความผิด (ตัวการ) ในความผิดฐานลักทรัพย์หรือไม่?
เมื่อนายจอห์น “ไม่รู้” ว่าปากกาด้ามนั้นที่จริงแล้วเป็นของนายก้องเพราะคิดว่าเป็นของนายโจ จึงไม่ถือว่านายจอห์นมีเจตนาเอาทรัพย์ของผู้อื่นไปโดยทุจริต
นายจอห์นจึงไม่ใช่ตัวการ แต่เป็น "ผู้ถูกหลอกให้กระทำความผิด" หรือ Innocent Agent ซึ่งตามกฎหมายแล้วถือว่าไม่มีความผิดในทางอาญา
นายโจ เป็นผู้ใช้ตามกฎหมายอาญาหรือไม่?
เมื่อนายจอห์นไม่ใช่ผู้ลงมือทำความผิด (ตัวการ) ในความผิดฐานลักทรัพย์แล้ว
นายโจจึงไม่ใช่ผู้ใช้ตามกฎหมายอาญา
เพราะนายจอห์นผู้ถูกใช้ไม่รู้ว่าเป็นการกระทำความผิด
แต่เป็นการที่ใช้นายโจใช้นายจอห์นเป็นเครื่องมือในการกระทำความผิด ซึ่งตามกฎหมายถือว่านายโจเป็น “ผู้กระทำกระความผิดเองโดยอ้อม” นายโจจึงมีความผิดในข้อหาลักทรัพย์ผู้อื่น
สรุปก็คือ แม้คนที่ไม่ได้ลงมือทำความผิดเอง และไม่ได้เป็นผู้ใช้ให้คนอื่นทำความผิดเนื่องจากผู้ถูกใช้ไม่ได้มีเจตนาทำความผิดก็ตาม
แต่กฎหมายถือว่าคนที่หลอกให้ผู้อื่นทำความผิดนั้นเป็นผู้กระทำความผิดเองโดยอ้อม ซึ่งต้องรับโทษเสมือนเป็นผู้ลงมือกระทำความผิดนั่นเอง
ขอบคุณภาพจาก pixabay
ถ้าได้ประโยชน์จากบทความนี้ ช่วยกด Like, Share ด้วยนะครับ 😻

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา