30 ม.ค. 2020 เวลา 10:00 • สุขภาพ
เชื้อไวรัส...ต้องติดเชื้อแค่ไหนถึงสามารถ”แพร่กระจาย”ได้?
จำเป็นหรือไม่...ว่าต้องมีไข้หรือมีอาการถึงจะสามารถแพร่เชื้อได้?
วันนี้เรามาดูกระบวนการติดเชื้อของเชื้อโรคหนึ่งๆกันดีกว่า!
การติดเชื้อไม่ได้เกิดขึ้นได้ง่ายๆ แต่ก็ไม่ได้เกิดขึ้นได้ยากเย็นนัก...
เมื่อเชื้อโรคตัวหนึ่งบินเข้าสู่ร่างกายของมนุษย์แล้ว ไม่ว่าจะเป็นทางอาหาร ทางอากาศ ทางการสัมผัส ทางบาดแผล ทางการมีเพศสัมพันธ์ หรือทางกระเเสเลือด... เชื้อโรคเหล่านี้ยังไม่ได้ทำให้คุณ”ติดเชื้อ”แต่อย่างใด
แม้ว่าคุณจะมีเชื้อโรคอยู่ในร่างกายแล้ว ก็ยังไม่ได้หมายความว่าคุณติดเชื้อ เพราะการติดเชื้อนั้นหมายความว่า...”เชื้อโรคนั้นๆสามารถหาที่อยู่หรืออวัยวะที่เหมาะสมแล้วสามารถตั้งถิ่นฐานและขยายพันธ์ุได้”
และเวลาที่เชื้อโรคหนึ่งๆใช้เพื่อหาที่อยู่เป็นหลักแหล่งนี้ พวกเราเรียกว่า “ระยะแฝงตัว(Latent period)”
ซึ่งต้องบอกว่าโดยส่วนใหญ่แล้ว เชื้อโรคส่วนใหญ่มักไม่สามารถมาถึงจุดๆนี้ หลายครั้งที่พวกมันต้องตายไปเสียก่อนที่จะหาที่อยู่ได้สำเร็จ โดยเฉพาะถ้าเป็นเชื้อโรคอ่อนๆอย่างเชื้อหวัด หรือในคนที่แข็งแรงมีภูมิต้านทานที่ดีมากๆ
ดังนั้นทุกๆวันนี้ คุณได้รับเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายไม่รู้กี่ร้อยพันครั้ง ทุกๆลมหายใจที่คุณสูดเข้าไปนั้น ไม่มีครั้งไหนที่พวกมันจะสะอาดหรือปลอดเชื้อ แต่คุณก็ไม่จำเป็นที่จะต้อง”ติดเชื้อ”แต่อย่างใด ใช่มั๊ยล่ะครับ!
แต่อย่างไรก็ตาม เมื่อเชื้อโรคสามารถอดทนต่อสู้จนถึงอวัยวะเป้าหมายของพวกมันได้ เราก็จะสามารถเรียกคนๆนั้นได้อย่างเต็มปากว่าเป็น”ผู้ป่วย”เสียแล้ว ผู้ป่วยที่กำลัง”ติดเชื้อ(Infection)”นั่นเอง!
แต่อย่างไรก็ตาม การติดเชื้อก็ไม่ได้แปลว่าผู้ป่วยจะต้องแสดงอาการอย่างทันทีทันใด เพราะเชื้อโรคที่หาที่อยู่ได้แล้วนั้น ก็ยังไม่ได้ขยายพันธุ์เพิ่มจำนวนเพียงพอที่จะสร้างอันตรายให้กับผู้ป่วยได้ ในระยะนี้ ผู้ป่วยจึงมีเชื้อโรคสร้างถิ่นฐานอยู่ในร่างกายแล้วแม้ว่าจะยังไม่มีอาการใดๆเลยก็ตาม(Subclinical infection)
โดยระยะเวลาที่เชื้อโรคหนึ่งๆใช้เพื่อสร้างอันตรายให้ผู้ป่วยจนเกิดอาการนั้นแตกต่างกันไป โดยพวกเราเรียกระยะนี้ว่า “ระยะฟักตัว(Incubation period)”
แต่ละเชื้อโรคนั้นก็จะมีระยะนี้แตกต่างกัน อย่างเชื้อโรคHIV ก็อาจมีระยะนี้ได้นานถึงหลัก 10 ปีกว่าจะมีอาการ หรือเชื้อโรคโคโรน่าที่กำลังระบาดอยู่ในตอนนี้ก็ใช้เวลาประมาณ 2-14 วัน
แต่อย่างไรก็ตาม แม้เป็นช่วงเวลาติดเชื้อที่ไม่มีอาการ แต่ก็มีความเป็นไปได้ที่ผู้ป่วยจะสามารถ”แพร่เชื้อ”ได้แล้ว ถ้ามีเชื้อโรคในปริมาณที่มากเพียงพอ
หมายความว่า... “แม้ยังมีเชื้อโรคไม่เพียงพอที่จะก่อให้เกิดอาการ แต่ก็อาจเพียงพอแล้วที่จะสามารถแพร่กระจายไปสู่ผู้อื่นได้”
ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้บ่อยๆในโรคติดเชื้อแทบทุกชนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคติดเชื้อที่มีการดำเนินโรคอย่างช้าๆ กว่าจะมีอาการก็หลายเดือนหรือหลายปี ผู้ป่วยเหล่านี้จึงสามารถแพร่กระจายเชื้อโรคได้ก่อนอย่างแน่นอน
แต่สำหรับเชื้อโรคที่มีการดำเนินโรคค่อนข้างเร็วอย่างไวรัสโคโรน่าสายพันธ์ุใหม่นี้ ก็ยังไม่มีข้อสรุปอย่างเป็นทางการ ว่าพวกมันสามารถออกมาแพร่กระจายได้ก่อนที่พวกมันจะก่อให้เกิดอาการในผู้ป่วยหรือไม่ ซึ่งก็ต้องติดตามกันต่อไป
แต่แม้ว่าทางปฎิบัติอาจยังไม่สามารถสรุปได้ แต่ในทางทฤษฎีนั้นก็ต้องบอกว่า...สามารถเกิดขึ้นได้แน่นอน!...
ดังนั้น สรุปให้ฟังกันอีกครั้ง...
สัมผัสเชื้อ ไม่ได้แปลว่าจะต้องติดเชื้อ
ติดเชื้อ ไม่ได้แปลว่าจะต้องมีอาการ
จำใส่ใจเอาไว้เสมอ... “ไม่มีสิ่งใด100%ในวงการแพทย์”
สิ่งที่เกิดขึ้นกับคนอื่น ไม่ได้จำเป็นเลยที่จะต้องเกิดขึ้นในแบบเดียวกันกับตัวเรา ป้องกันไว้ก่อนสำคัญที่สุด!
ถ้าทุกอย่างสามารถฟันธงได้100% อาชีพหมอ ก็คงไม่ใช่อาชีพที่ยากและน่าปวดหัวอีกต่อไปแล้วล่ะครับ!
#Healthstory - เรื่องสุขภาพ ง่ายนิดเดียว
อย่าลืมกดLike&Shareด้วยนะครับ^^
📥Healthstory - เรื่องสุขภาพ ง่ายนิดเดียว
อย่าลืมกดLike&Shareด้วยนะครับ^^
📥ติดตามเรื่องราวสุขภาพดีๆจากปากหมออีกได้ที่
โฆษณา