รัตนโกสินทร์ศก ๑๑๕ (พุทธศักราช ๒๔๓๙)
เสด็จประพาสเมืองสิงคโปร์และชวา
ครั้งที่สอง
ภายหลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ทรงหายจากพระอาการประชวรเมื่อปีพุทธศัก
ราช ๒๔๓๙ แล้ว มีพระราชดำริที่จะเสด็จประพาสต่างประเทศเพื่อเปลี่ยนที่ประทับและพระราชอริยาบถให้เป็นที่สำราญพระราชหฤทัย ครั้งนี้มีพระราชประสงค์ที่จะเสด็จประพาสชวาด้วย เหตุผลที่ว่า เมื่อเสด็จประพาสครั้งก่อน (พุทธศักราช ๒๔๑๓) นั้น เป็นช่วงที่เมืองชวาอยู่ในฤดูร้อน อากาศค่อนข้างร้อนจัดจนไม่สู้จะทรงพระสำราญนัก หากครั้งนี้ทรงได้รับคำแนะนำจากดอกเตอร์อาเบนดานอน ซึ่งเป็นกรมการเมืองผู้ใหญ่คนหนึ่งว่า ถึงระยะเวลาที่ควรจะเสด็จฯ
กอรปกับทรงพอพระราชหฤทัยในอัธยาศัยไมตรีของขุนนางฮอลันดาที่ปกครองชวาอยู่ จากการถวายการรับเสด็จฯ ในครั้งก่อน อีกทั้งสัมพันธไมตรีระหว่างสยามและฮอลันดานั้นก็ราบรื่นเป็นปกติสุขดีอยู่ จึงไม่มีข้อราชการใดต้องไปเจรจากันให้เป็นที่รบกวนจิตใจกันทั้งสองฝ่าย
ในด้านการปกครองนั้น ชวาก็มีระบอบการปกครองที่ดีจนน่าศึกษาไว้ ลักษณะภูมิประเทศก็ตั้งอยู่บนเขาสูงอันผิดจากประเทศเพื่อนบ้านอื่น ๆ ของไทย
ส่วนเมืองสิงคโปร์นั้นเล่า ก็เปรียบเสมือนหนึ่งเป็นประตูบ้านของไทยเป็นเพื่อนบ้านใกล้เรือนเคียงกัน น่าจะทรงทำความรู้จักและสนิทสนมกันไว้จะทำให้เกิดผลดีแก่ประเทศทั้งสอง
อนึ่ง มีพระราชประสงค์ที่จะเสด็จฯ ส่งสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ สมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาท กรมขุนพิษณุโลกประชานาถ ซึ่งจะเสด็จศึกษาในประเทศยุโรปโดยจะแยกขบวนเสด็จที่เมืองสิงคโปร์ด้วยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชปรารภว่า
"อนึ่ง การจะไปครั้งนี้ เปนเหตุที่จะได้รงับความกระวนกระวายใจที่จำจะต้องจากลูกชายเล็ก อายุสมควรจะไปเล่าเรียนในประเทศยุโรปเพื่อความดีแก่ตัวเขาต่อไปภายน่า ถึงรู้ว่าเช่นนั้นแต่ความอาลัยที่จะต้องจากกันไป ย่อมจะเพิ่มเติมความไม่สบายใจในเวลาที่ไม่สบายอยู่แล้ว ถ้าจากกันในเวลาที่ต่างคนต่างมีที่มุ่งหมายไป แลเวลาที่มีความสบายห่างจากถิ่นที่เคยอยู่ด้วยกันจะเปนการเบากว่าถึงว่าตัวเขาเองจะสมัคจากกันเสียที่นี่ครั้งเดียว เพราะเมื่อออกจากบางกอกคงจะรู้สึกไม่สบายอยู่เปนธรรมดาแล้วที่จะต้องไปรู้สึกอีกครั้งหนึ่งที่สิงคโปร์ เราก็ยังยืนยันเห็นอยู่ว่าจะ เบากว่า เพราะต่างคนต่างจะมีที่เพลิดเพลิน ด้วยได้ไปเห็นประเทศที่แปลกใหม่พบคนที่ควรเป็นมิตรอันจะทำทางไมตรีใหม่ด้วยกันทั้งสองฝ่าย ไม่ฉะนั้นเราคงจะต้องไม่สบายใจมากกว่า จึงเปนอันตกลงที่จะจากกันที่สิงคโปร์"
การเสด็จฯ ครั้งนี้ไม่ทรงโปรดให้เป็นการเสด็จฯ อย่างเป็นทางการเหมือนในครั้งแรกด้วยเหตุผลที่ว่าเพิ่งทรงหายจากพระอาการประชวร พระวรกายยังไม่ปกตินัก เกรงว่าจะทรงเหน็ดเหนื่อยจากการรับเสด็จฯ อย่างเป็นทางการไม่ไหว อีกประการหนึ่งเมื่อเสด็จประพาสครั้งก่อนทางชวาและสิงคโปร์ก็ได้เคยถวายการต้อนรับเสด็ตฯ อย่างสมพระเกียรติที่สุดมาแล้ว ฉะนั้นในครั้งนี้จึงโปรดเกล้าฯ ให้ นายพลเรือจัตวา พระยาชลยุทธโยธิน (แอนเดร เดอริซลิว) เดินทางล่วงหน้าไปจัดเตรียมที่ประทับ และสิ่งที่ควรจะจัดถวายเสียเอง ไม่ต้องให้เป็นภาระแก่ฝ่ายบ้านเมืองโน้นแต่อย่างใด
อย่างไรก็ตาม เมื่อทราบข่าวการเสด็จประพาส รัฐบาลของทั้งสองประเทศก็ได้โทรเลขมาว่ายินดีจะถวายการรับเสด็จฯ อย่างสมพระเกียรติ ทำให้ทรงปลาบปลื้มพระราชหฤทัยเป็นอย่างมาก
คัดความมาจากจากหนังสือ "ตามเสด็จพระพุทธเจ้าหลวงประพาสต่างแดน" โดย คุณดนัย จันทร์เจ้าฉาย
ป.ล. ภาพพระบรมฉายาลักษณ์องค์นี้ทรงฉาย ณ เมืองสิงคโปร์
ขอขอบคุณภาพพระบรมฉายาลักษณ์ จาก https://themomentum.co/momentum-feature-kingrama5-rare-gallery/
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
