2 มี.ค. 2020 เวลา 13:45 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
ผีอำคืออะไร? ในเชิงวิทยาศาสตร์
สิ่งน่ากลัวเมื่อลืมตาตื่น! ผีอำเป็นความเชื่อตั้งแต่สมัยโบราณว่าเป็นสิ่งเหนือธรรมชาติ เกิดจากภูติผีปีศาจ แต่แท้จริงแล้วมีคำอธิบายในทางวิทยาศาสตร์ซ่อนอยู่👻
1
ผีอำ(Sleep Paralysis) เป็นชื่อที่ใช้เรียกอาการที่ร่างกายเป็นอัมพาตขณะที่เรารู้สึกตัวขึ้นมาระหว่างการนอนหลับ
แต่แท้ที่จริงแล้วผีอำสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งตอนที่กำลังเคลิ้มหลับหรือตอนตื่น แต่ส่วนมากจะเกิดขึ้นตอนตื่นเสียมากกว่า
คนเราทุกคนเวลานอนในทุกๆครั้งจะมีวงจรการนอนหลับอยู่(Sleep cycle) และมีช่วงหนึ่งที่เรียกว่า REM Sleep
ซึ่ง REM ย่อมาจาก Rapid Eye Movement เป็นช่วงที่จะเกิดความฝันขึ้น สมองจึงปิดการทำงานของกล้ามเนื้อไม่ให้ขยับ ยกเว้นลูกตาที่สามารถเคลื่อนไหวได้จึงเป็นที่มาของชื่อนี้
เหตุผลที่สมองต้องสั่งไม่ให้ร่างกายขยับเป็นอัมพาตชั่วคราว เนื่องจากป้องกันอันตรายจากการขยับร่างกายตามความฝันหรือการนอนละเมอนั่นเอง โดยสมองที่ทำหน้าที่ไม่ให้ร่างกายขยับคือพอนส์(pons)
Pons
แต่ถ้าเวลาที่หลับอยู่ในท่าที่ขาดออกซิเจน เช่นนอนหงายแล้วมีอะไรมาขวางทางเดินหายใจ สมองจะรับรู้และสั่งให้ร่างกายพลิกตัวเพื่อเปลี่ยนท่านอน
หากสมองอยู่ในช่วงวงจรการนอนหลับปกติร่างกายก็จะขยับพลิกตัวไป ปัญหาคือว่าหากสมองสั่งให้พลิกตัวในช่วงที่เราเป็นอัมพาตอยู่(REM sleep) จะเกิดอะไรขึ้น
ไม่ต้องห่วงครับเพราะสมองมีลำดับขั้นตอนในการทำงาน โดยสั่งพอนส์ปลดล็อคให้ร่างกายขยับได้ และสั่งร่างกายให้พลิกตัว
แต่กระนั้นแล้วมันก็สามารถเกิดความผิดพลาดได้ โดยที่ตัวเรารู้ตัวตื่นขึ้นมา และสมองยังสั่งให้พอนส์ปลดบล็อคร่างกายยังไม่สำเร็จ ทำให้เรารู้ตัวแต่ขยับร่างกายไม่ได้ สิ่งนี้เรียกว่าผีอำนั่นเอง
เมื่อตื่นขึ้นมาขยับร่างกายไม่ได้ พูดไม่ได้ หายใจได้ตื้นๆไม่เต็มปอดเพราะกล้ามเนื้อบริเวณซี่โครงทำงานได้ไม่เต็มที่นัก เสมือนมีอะไรมากดทับทั้งร่างกายของเราอยู่
จึงทำให้สมองส่วนอะมิกดะลา(Amygdala) กระตุ้นให้เกิดความกลัว ส่งผลให้เรานึกเรื่องราวที่เคยได้รับรู้มาโดยสมองส่วนลิมบิก(Limbic system) ที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับความทรงจำ
Amygdala
และทุกอย่างนี้รวมกันทำให้เกิดภาพหลอนขึ้นมานั่นเอง
ผมจะอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับอาการประสาทหลอนตอนเคลิ้มหลับและตอนตื่นให้เข้าใจกันครับ
เมื่อขณะที่เรากำลังเคลิ้มหลับ เราอาจะเห็นภาพผี ได้ยินเสียงคนพูดคุยกันหรือคุยกับตัวเราเอง เห็นแสงสีวูบวาบวิ้งวับๆในดวงตา เห็นเป็นใบหน้าคน แม้กระทั่งเห็นสิ่งที่ทำมาทั้งวัน
ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นขณะที่หลับตาอยู่เท่านั้น แต่ส่วนใหญ่จะเห็นเป็นภาพหลอนขณะหลับตา และไม่ใช่ความฝัน เรียกว่า Hypnagogic Hallucination(ฮิปนาโกจิก ฮาลูซิเนชัน)
Hypnagogic Hallucination
ซึ่งภาพหลอนขณะเคลิ้มหลับจะไม่ค่อยน่ากลัวเท่ากับภาพหลอนขณะตื่น อาการประสาทหลอนตอนตื่นหรือที่เรียกว่า Hypnopompic Hallucination (ฮิปโนปอมปิก ฮาลูซิเนชัน)
อาการประสาทหลอนตอนตื่นนั้น จะมีอาการเหมือนขณะเคลิ้มหลับ และจะน่ากลัวเป็นอย่างมากเนื่องจากดวงตาเปิดอยู่ และภาพหลอนจะรวมเข้ากับฉากในโลกความจริง เรียกได้ว่าคมชัดระดับ Full HD เลยทีเดียว
เมื่อมีอาการอัมพาตจากผีอำแล้ว ผสานรวมกันกับภาพหลอนขณะสะลึมสะลือแล้วละก็ คงจินตนาการออกใช่ไหมครับว่ามันน่ากลัวแค่ไหน
Sleep Paralysis
หวังว่าสิ่งที่น่ากลัวเมื่อลืมตาตื่นนี้จะไม่เกิดกับทุกท่านนะครับ หลับฝันดีราตรีสวัสดิ์ครับผม😁😱
โฆษณา