23 มี.ค. 2020 เวลา 06:42 • สุขภาพ
ไขปัญหา...COVID แพร่แบบ Airborne ได้หรือไม่?
WHO แถลงว่า COVID แพร่กระจายแบบ Airborne จริงหรือ?
Droplets VS Airborne
ก่อนจะตอบคำถามดังกล่าวได้ คงต้องเข้าใจความหมายของคำว่า
1) Aerosol
2) Droplet
3) Airborne
1
ในทางการแพทย์นั้นโดยทั่วไปแล้วจะแบ่งวิธีแพร่กระจายของเชื้อโรคทางเดินหายใจเป็น droplet หรือ airborne
แต่ตั้งแต่มีโรค SARS เกิดขึ้นก็ได้มีการเพิ่มคำนิยามของคำว่า aerosol transmission
ตามคำนิยามของ aerosol transmission ก็คือการที่เชื้อโรคสามารถแพร่ผ่านละอองฝอยขนาดเล็ก โดยการถูกสูดหายใจเข้าไป
ซึ่งทั้ง droplet และ airborne ต่างก็เป็น aerosol transmission
ความแตกต่างของ droplet และ airborne คือขนาดของละอองฝอย โดยกรณีที่ขนาดใหญ่กว่า 5 ไมครอนถือเป็น droplets และขนาดเล็กกว่า 5 ไมครอนถือเป็น airborne
อีกหนึ่งคำถามที่อาจผุดมาในหัวก็คือ ทำไมถึงต้องมีการนิยาม aerosol ขึ้นมาใหม่ มันดูไม่มีประโยชน์ชัดเจน ในเมื่อสุดท้ายก็แบ่งเป็น droplet และ airborne อยู่ดี
จุดประสงค์ที่เกิดการนิยามคำว่า aerosol transmission ก็เพราะว่า เชื้อโรคบางอย่างแม้จะแพร่ผ่าน droplet แต่จะมีบางสถานการณ์ที่เชื้อสามารถแพร่ผ่าน airborne ได้
ตัวอย่างที่ชัดเจนก็คือ COVID-19
"Aerosols (<5 μm) containing SARS-CoV-2 (105.25 50% tissue-culture infectious dose [TCID50] per milliliter) or SARS-CoV-1 (106.75-7.00 TCID50 per milliliter) were generated with the use of a three-jet Collison nebulizer and fed into a Goldberg drum to create an aerosolized environment."
ประโยคดังกล่าวคือประโยคที่มีการเขียนไว้ใน paper ที่ WHO หรือองค์การอนามัยโรคใช้อ้างอิง
และให้คำแนะนำว่า"บุคคลากรทางการแพทย์"ต้องเพิ่มความระมัดระวังมากขึ้น
และแนะนำให้ป้องกันการแพร่เชื้อแบบ airborne โดยการใส่หน้ากาก N95 โดยเฉพาะกรณีที่ต้องทำหัตถการที่อาจมีการทำให้เกิด aerosol ขึ้น เช่นการพ่นยา หรือการใส่ท่อช่วยหายใจ
หน้ากากที่ใช้สำหรับพ่นยา ถือเป็น aerosol generating procedures
ใจความสำคัญสำหรับบุคคลทั่วไป
Aerosols (<5 μm) ...were generated
คืออนุภาคละอองฝอยที่ขนาดเล็กกว่า 5 ไมครอน (Airborne) ถูกสร้างขึ้น และอยู่ได้นานถึง 3 ชั่วโมงในอากาศ (ที่ถูกควบคุมในห้องทดลอง)
ซึ่งแปลว่าหากไม่มีการสร้างอนุภาคเหล่านี้ขึ้น "เชื้อ COVID เหล่านี้ยังไม่มีหลักฐานแสดงว่าสามารถติดเชื้อแบบ airborne ได้ในชีวิตประจำวันทั่วไป"
ดังนั้นประชาชนไม่ควรตื่นตกใจ
ควรให้ความสำคัญกับการกักตัวเองอยู่บ้าน ออกนอกบ้านเท่าที่จำเป็น หมั่นล้างมือบ่อยๆ
1
ที่สำคัญไม่ควรไปโรงพยาบาลหากเจ็บป่วยเล็กน้อย
เพราะโรงพยาบาลอาจจะเป็นสถานที่เดียวที่ COVID มีการแพร่เชื้อแบบ Airborne
References:
1. Rachael M Jones et al. Aerosol Transmission of Infectious Disease. J Occup Environ Med. May 2015
2. N van Doremalen, et al. Aerosol and surface stability of HCoV-19 (SARS-CoV-2) compared to SARS-CoV-1. The New England Journal of Medicine. DOI: 10.1056/NEJMc2004973 (2020).
โฆษณา