1 เม.ย. 2020 เวลา 13:29 • ประวัติศาสตร์
วัดนกออก โบราณสถานท้องถิ่นนอกเมืองโคราช (ลาวและโคราช)
พระอุโบสถเดิมวัดนกออก
... เมืองโคราชเป็นเมืองเก่ามีประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน และพื้นที่ของโคราชนี้ถูกใช้มาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ก่อนที่จะมีตัวหนังสือใช้อ่านเขียน แหล่งประวัติศาสตร์หรือแหล่งโบราณคดีนั้นจึงไม่ได้มีแค่อยู่ในตัวเมืองแหล่งเดียว นอกตัวเมืองหรือนอกเขตกำแพงเมืองก็ยังมีศิลปะกรรมอันเก่าแก่ให้เห็นเป็นจำนวนไม่น้อย ซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ในเขตชนบทที่ห่างออกไปจากตัวเมืองโคราชแทบทั้งสิ้น โดยเฉพาะในเขตอำเภอปักธงชัย มีแหล่งโบราณคดีจำนวนมาก ตั้งแต่สมัยทวารวดี สมัยอาณาจักรเขมร สมัยอยุธยา และสมัยรัตนโกสินทร์ ซึ่งบงบอกถึงพัฒนาการของพื้นที่ได้เป็นอย่างดี
...เขตอำเภอปักธงชัยของเมืองโคราชมีพื้นที่ขนาดใหญ่ เมื่อครั้งสมัยโบราณเป็นเมืองที่มีเจ้าเมืองปกครองมาก่อน ต่อมาจึงได้ผนวกให้เป็นพื้นที่ของเมืองโคราชแต่ในช่วงสมัยใดนั้นก็มิทราบได้ สิ่งที่นาสนใจของอำเภอปักธงชัยนอกจากปราสาทหินที่สร้างในสมัยอาณาจักเขมรแล้วยังมีวัดที่สร้างในช่วงสมัยรัตนโกสินทร์อยู่ในพื่นที่นี้ คือ วัดนกออก
พระประธานเดิมในพระอุโบสถเดิมวัดนกออกศิลปะลาวผสมท้องถิ่น
... วัดนกออก อยู่ที่ตำบลนกออก อำเภอปักธงชัย เป็นวัดที่อยู่ในพื้นที่ของชุมชนชาวมอญที่ย้ายเข้ามาทีหลัง อายุไม่ต่ำกว่า 200 ปี ภายในวัดมีพระอุโบสถเดิมตั้งแต่แรกสร้าง เป็นสถาปัตยกรรมแบบสิมอีสานหรือลาวอีสาน ผสมกับศิลปะของทางภาคกลาง จีน และท้องถิ่น พระอุโบสถหลังนี้เป็นพระอุโบสถที่สร้างโดยการก่ออิฐถือปูน หลังคามุงกระเบื้องรูปทรงเรียบง่าย คล้ายกับพระอุโบสถเก่าในภาคกลาง ตรงส่วนฐานพระอุโบสถประดับด้วยลวดบัวและลูกแก้วอกไก่ ด้านหน้าพระอุโบสถประดับ ฮังผึ้งหรือรังผึ้ง ไม้ฉลุ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของศิลปะกรรมแบบลาวอีสาน บานประตูทำจากไม้เนื้อแข้งแกะสลักลวดลายเส้นตรงสลับกันและลายดอกไม้ประดับกระจกเขียวศิลปะจีน บนหลังคาเป็นทรงจั้วและสิ่งที่เป็นเอกลักษณะของพระอุโบสถนี้คือมุมหลังคาประดับเป็นรูปหน้าคนศิลปะท้องถิ่น ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า "นาคกลาย" สื่อความหมายถึงพญานาคกำลังจะแปลงกายเป็นมนุษย์
ภาพเขียนสีบนเพดานวัดนกออก เกี่ยวกัยสัตว์ในตำนาน มีศิลปะจีนแฝงอยู่
...ภายในพระอุโบสถมีโครงสร้างเป็นไม้เนื้อแข็งทรงแปดเหลี่ยมเป็นตัวค้ำยันพระอุโบสถ และการวางโครงสร้างเครื่องบนภายในใช้วิธีการเข้าสลักหรือเข้าลิ่มโดยไม่ใช้ตะปู บนเพดานมีภาพเขียนสีรูปสัตว์ป่าหิมพานต์ และสัตว์ในตำนานต่าง ๆ พระประธานในโบสถ์สร้างโดยช่างชาวท้องถิ่น ผสมกับศิลปะลาวอีสาน มีเม็ดพระศกเล็ก พระพักต์รูปไข่ พระนาสิกเป็นสันนูนสูง ประทับนั่งขัดสมาธิปางมารวิชัย เป็นพระพุทธรูปทำจากปูนปั้น
ลายแกะสลักบานประตูไม้พระอุโบสถเดิมวัดนกออก
...ด้านนอกพระอุโบสถมีเจดีย์คู่อยู่ด้านหน้า เป็นเจดีย์ศิลปะลาวอีสานผสมกับศิลปะพื้นเมือง ฐานทรงสี่เหลี่มจัตุรัส ส่วนองค์ระฆังเป็นรูปเหยือกน้ำหรือตุ่มดอกไม้แบบที่สร้างในภาคอีสานของไทยและในประเทศลาว ประดับด้วยกระเบื้องและกระจกสี
... ทางทิศเหนือเป็นสระน้ำกลางสระมีเรือนไม้ทรงสิมแบบลาวอีสาน หลังคาจั่วสามชั้นมุงด้วยกระเบื้อง ประดับหางหงส์ปูนปั้นบนมุมยอดหลังคา เรือนไม้หลังนี้เป็นหอไตรกลางน้ำสร้างขึ้นเพื่อเก็บคัมภีร์หรือหนังสือต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา เหตุที่สร้างหอไตรอยู่กลางน้ำนี้ก็เพื่อกันแมลงไม่ให้เข้าไปเจาะกินหนังสือ
มุมหลังคาปูนปั้นรูปนาคกราย วัดนกออก
...วัดนกออกนี้เป็นสถานที่ทางประวัติศาสตร์อันเก่าแก่ ที่สามารถตีความได้ว่าหมู่บ้านนกออก หรือชุมชนนกออก เป็นหมู่บ้านที่ตั้งขึ้นมานานมากแล้วนับร้อยปี เพราะการมีอยู่ของโบราณสถานนี้จึงทำให้สืบค้นได้อีกว่า ที่นี่มีชาวจีนและชาวลาวอาศัยปะปนอยู่กับชาวบ้านท้องถิ่น เพราะมีการแสดงออกทางศิลปะ สมัยก่อนนั้นถ้ามีการสร้างวัดชาวบ้านทุกคนจะต้องมีส่วนร่วมในการก่อสร้างด้วยเสมอ
หอไตรกลางน้ำวัดนกออกทรงสิมแบบลาวผสมท้องถิ่น
พงศธร อิ่มอุดม. แอดมินเพจบันทึกภาพความทรงจำผ่านมุมกล้อง ผู้เขียนบทความ, ช่างภาพอิสระ, นักวิชาการอิสระ
โฆษณา