7 เม.ย. 2020 เวลา 03:09 • สุขภาพ
ดื่มเกลือแร่ ผิด...ชีวิตเปลี่ยน
เคยสังเกตไหมว่าทำไมเวลาเรามีอาการท้องเสีย ท้องร่วง หรืออาเจียน คุณหมอมักจะให้เกลือแร่เรากลับมาทาน หรือเคยสงสัยไหมว่า เกลือแร่ที่มีขายทั่วไปตามร้านสะดวกซื้อกับเกลือแร่ที่มีขายตามร้านขายยาหรือตามโรงพยาบาลต่างๆนั้นมีความแตกต่างกันอย่างไร แบบไหนที่สามารถดื่มหลังจากที่เราออกกำลังกายมาเหนื่อยๆได้ วันนี้มาพบคำตอบกันครับ
ใครไม่ชอบอ่านบทความยาวๆดูสรุปก่อนได้เลยครับ
เกลือแร่คืออะไร?
ชนิดของเกลือแร่ที่ร่างกายต้องการมีอะไรบ้าง?
เรื่องที่ต้องรู้เกี่ยวกับภาวะการขาดสมดุลเกลือแร่ในร่างกาย
เกลือแร่ทดแทนมีกี่ประเภท แตกต่างกันอย่างไร?
เกลือแร่ทดแทน สามารถใช้ทดแทนกันได้หรือไม่?
เกลือแร่คืออะไร?
“เกลือแร่” คือ แร่ธาตุที่ช่วยทดแทนการสูญเสียน้ำและแร่ธาตุต่างๆ มีคุณสมบัติช่วยเพิ่มพลังงาน แร่ธาตุและน้ำในร่างกาย โดยในแต่ละวันร่างกายต้องการเกลือแร่ในปริมาณเพียงเล็กน้อยเพื่อทำให้ร่างกายของเราทำงานได้อย่างเป็นปกติ
ชนิดของเกลือแร่ที่ร่างกายต้องการมีอะไรบ้าง?
1. เกลือแร่หลัก (Macro minerals) กลุ่มของแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการน้อยกว่า 100 มิลลิกรัม เช่น แคลเซียม(Calcium),ฟอสฟอรัส(Phosphorus),  โพแทสเซียม(Potassium) เป็นต้น
2. เกลือแร่รอง (Trace minerals) กลุ่มของแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการน้อยกว่า 100 มิลลิกรัม เช่น เหล็ก(Iron),สังกะสี(Zinc),ไอโอดีน (Iodine)
ภาวะการขาดสมดุลเกลือแร่ในร่างกาย
การขาดสมดุลเกลือแร่สามารถพบได้ในคนที่สูญเสียน้ำในร่างกายมาก เช่น เสียเหงื่อจากการออกกำลังกาย อาเจียนหรือท้องเสีย หากร่างกายเสียสมดุลเกลือแร่ในปริมาณมาก อาจมีอาการแสดงเพียงเล็กน้อย หรืออาจรุนแรงจนก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้
ตัวอย่างอาการแสดงต่าง ๆ ได้แก่ ไม่มีแรง ปากแห้ง ปากซีด ผิวแห้ง ปัสสาวะน้อยผิดปกติ หรืออาจถึงขั้นหัวใจเต้นผิดปกติ เป็นต้น
ดังนั้นเพื่อเป็นการชดเชยการสูญเสียน้ำ จึงจำเป็นที่จะต้องรับประทานเกลือแร่ทดแทน เพื่อป้องกันการเสียสมดุลเกลือแร่ในร่างกายนั่นเอง
เกลือแร่ทดแทนมีกี่ประเภท แตกต่างกันอย่างไร?
เกลือแร่ทดแทนเพื่อชดเชยการสูญเสียน้ำในร่างกาย มี 2 ประเภท ได้แก่
1. เกลือแร่สำหรับผู้ป่วยท้องเสีย(Oral Rehydration Salt , ORS)  โดยเกลือแร่ประเภทนี้จัดเป็นผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ใช้สำหรับการชดเชยการสูญเสียน้ำจากการอาเจียน หรือท้องเสีย ผลิตภัณฑ์มักอยู่ในรูปแบบผงบรรจุซอง เพื่อนำไปละลายน้ำแล้วดื่ม มีปริมาณเกลือแร่ เช่น โซเดียม (Sodium) เป็นหลัก
2. เกลือแร่สำหรับผู้ที่เสียเหงื่อจากการออกกำลังกาย (Oral Rehydration Therapy , ORT)  จัดเป็นอาหารและเครื่องดื่ม ใช้สำหรับชดเชยการสูญเสียน้ำภายหลังการออกกำลังกายเท่านั้น โดยผลิตภัณฑ์มักอยู่ในรูปแบบเครื่องดื่มพร้อมดื่มบรรจุขวด และมีปริมาณน้ำตาล เช่น กลูโคส (Glucose) เป็นหลัก
จากคำถามในตอนต้น เกลือแร่ทดแทนทั้ง 2 ชนิดสามารถใช้ทดแทนกันได้หรือไม่?
คำตอบคือ  “ไม่แนะนำ” เนื่องจากผู้ที่มีอาการท้องเสีย เกิดจากการที่ร่างกายสูญเสียน้ำและแร่ธาตุอย่างฉับพลันจากภาวะท้องเสียหรืออาเจียน ซึ่งควรได้รับการทดแทนในทันที
แตกต่างจากการออกกำลังกายที่ร่างกายสูญเสียน้ำและน้ำตาลเป็นหลักและเสียแร่ธาตุในปริมาณที่น้อยมาก โดยในสูตรตำรับเกลือแร่ทดแทนที่กล่าวไปข้างต้น เกลือแร่สำหรับผู้ออกกำลังกายจะมีปริมาณน้ำตาลที่มากกว่า ดังนั้น หากผู้ป่วยท้องเสียดื่มเกลือแร่สำหรับออกกำลังกาย น้ำตาลที่มีปริมาณสูงในเครื่องดื่มจะดึงเอาน้ำเข้าสู่ทางเดินอาหารเพิ่มมากขึ้นทำให้ลำไส้บีบตัวและส่งผลให้เกิดอาการท้องเสียมากขึ้นอีกในเวลาต่อมา
อ่านบทความฉบับเต็มที่ได้ >>> https://bumrungrad.com/th/health-blog/august-2019/oral-rehydration-salt
หากท่านต้องการสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม สามารถติดต่อได้ที่ศูนย์ข้อมูลยาโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ตลอด 24 ชั่วโมง โทร +66(0)2-011-3399 หรือ Email: druginfo@bumrungrad.com

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา