ต้องวิทย์แค่ไหนถึงเรียกไซไฟ
Science Fiction (SF) หรือนิยายวิทยาศาสตร์เป็น genre หรือประเภทของเรื่องแต่งที่อ้างอิงหลักการและเทคโนโลยีจากโลกความเป็นจริง ไซไฟเพิ่งเกิดขึ้นมาได้ไม่นานนัก โดยนิยายเรื่องแรกที่ถูกนับว่าเป็น SF คือแฟรงเกนสไตน์ เรื่องของศพเดินได้ที่ถูกทำให้มีชีวิตด้วยกระแสไฟฟ้าที่จบลงด้วยความสิ้นหวังและโศกนาฏกรรม
ปัจจุบันเราได้เห็นหนัง นิยาย อนิเม และเกมที่บอกว่าตัวเองอยู่ในหมวดไซไฟมากมายในท้องตลาด แต่แค่ไหนคือไซไฟ ต้องวิทย์แค่ไหนถึงจะเรียกได้ว่าเป็นไซไฟ ไซบอร์กเขียวที่เสกมังกรจากดาบได้นับเป็นไซไฟไหม สตาร์วอร์เป็นหนังอะไรกันแน่
ในเว็บ TVtrope และ Futurism ได้ทำสเกลวัดความเป็นไซไฟขึ้นมา โดยนับจากการอ้างอิงตรรกะและเทคโนโลยีในโลกจริงที่ปรากฏในเนื้อเรื่องนั้นๆออกมาได้เป็น 10+1 เลเวล โดยในเสกลนี้สามารถแบ่งเป็นเลเวลใหญ่ ๆ ได้เป็นสามประเภทตามจุดร่วมของแต่ละเลเวลดังนี้
0-3 เป็นเนื้อเรื่องที่เซตติ้งของเรื่องไม่ได้อ้างอิงจากความเป็นจริงเลยแม้แต่น้อย ในโลกของเรื่องราวเหล่านี้ถึงจะมีแรงโน้มถ่วง แต่ก็ไม่ได้อ้างอิงตามทฤษฎีแรงโน้มถ่วงทั้งแบบคลาสสิคและควอนตัมฟิสิกส์ เคมีและชีววิทยาไม่ตรงตามหลักการของโลกความเป็นจริง การออกแบบยานอวกาศ หุ่นยนต์ หรืออาคารบ้านเรือนต่าง ๆ ไม่ได้อิงจากหลักวิศวกรรม จะสามารถเห็นปืนเลเซอร์ ยานอวกาศที่มีปีก (ซึ่งไม่จำเป็นในอวกาศ) ในแรงโน้มถ่วงในยานอวกาศจะเป็นแนวขนานกับทิศทางการเคลื่อนที่ของยานเหมือนในเรือหรือเครื่องบินบนโลก
สรุปสั้น ๆ คือมีความมโนมากกว่าอ้างอิงความเป็นจริง เป็นเนื้อเรื่องประเภทที่คนทั่วไปเข้าใจว่าเป็นไซไฟที่แท้จริง ถึงแม้ว่าในเนื้อเรื่องจะไม่ได้พูดถึงวิทยาศาสตร์จริง ๆ เลย ซึ่งขัดกับนิยามของคำว่าไซไฟเองก็ตาม
4-6 เนื้อเรื่องในเลเวลนี้เป็นไซไฟแท้ที่ทั้งอ้างอิงหลักการของจริงและจินตนาการลงไป ยานอวกาศจะมีลักษณะเป็นแท่งทึบ ๆ มากขึ้น ชิ้นส่วนที่ไม่จำเป็นเช่นปีกถูกเอาออกไป การเคลื่อนที่ของยานเปลี่ยนจากไร้คำอธิบายเป็นการใช้ Retrotruster เหมือนกับยานของจริง ทิศของแรงโน้มถ่วงในยานคือตรงข้ามกับทิศทางการเคลื่อนที่เพราะเป็นแรงที่เกิดจากความเร่ง เคมีและชีววิทยามีการอ้างอิงจากความเป็นจริงมากขึ้น การดัดแปลงพันธุกรรมและวัสดุต่างๆในเนื้อเรื่องมีความเป็นไปได้ตามหลักวิทย์และวิศวกรรมมากขึ้น ถึงจะมีบางส่วนที่มาจากจินตนาการของผู้เขียนก็ตาม แต่ก็ยังอ้างอิงหลักความเป็นจริงบางอย่างในการสร้างทฤษฎีสำหรับเนื้อเรื่องนั้น ๆ อยู่
7-9 คือเนื้อเรื่องที่อ้างอิงและพูดถึงวิทยาศาสตร์จริงๆมากที่สุด และตัดการมโนทฤษฎีเองออกไปจนเกือบหมดหรือทั้งหมด ยานอวกาศจะมีเชื้อเพลิงจำกัดและมีลิมิตการเดินทางแค่ในระบบสุริยะเพราะไม่มีการวาร์ปหรือรูหนอนอีกต่อไป เทคโนโลยีในเรื่องจะต้องดูน่าเชื่อถือและถูกอธิบายไว้อย่างชัดเจน หรืออ้างอิงจากการพัฒนาเทคโนโลยีของปัจจุบัน
ทุกอย่างในเรื่องจะต้องสร้างจากเทคโนโลยีที่มีจริงหรืออยู่ในขั้นวิจัยและพัฒนา
#SCIFI #STORY
Sci-Fi Scale
Level 0 Cartoon การ์ตูนเด็ก
มันคือการ์ตูนเด็กที่ทุกอย่างดูสติบิน ไม่มีความเมคเซ้นส์และไร้หลักการใด ๆ รองรับ อย่างเช่นวิ่งออกนอกหน้าผาไปได้ตั้งไกลแล้วพอมองลงแรงโน้มถ่วงถึงจะทำงานทำให้ตัวละครนั้นร่วงลงไป เอาไว้ดูสนุก ๆ เฉย ๆ ไม่มีอะไรมากกว่านั้น
ตัวอย่าง - Marvin the Martian
Level 0
Level 1 Superhero fiction คอมมิคซูเปอร์ฮีโร่ออริจินอล
เนื้อเรื่องประเภทที่หาอ่านได้ตามคอมมิคฮีโร่ทั่วไปเช่นการ์คูนซูเปอร์ฮีโร่ของมาร์เวล (นับเฉพาะในคอมมิค เพราะหนัง Marvel ยุคหลังบางเรื่องที่ปรับขึ้นมาจนมีความไซไฟมากขึ้น) แหกกฎฟิสิกส์แบบไม่สนหลักการ มีความพยายามอธิบายพลังด้วยศัพท์วิทย์แต่ทั้งเรื่องไม่มีการพูดถึงหลักการอะไรที่เกี่ยวข้องกับคำนั้นเลย อย่างการกลายพันธ์ใน X-men หรือดูดซับพลังแสงอาทิตย์กับแรงโน้มถ่วงต่ำทำให้ superman แข็งแกร่ง หนังซูเปอร์เซนไตทั้งหลายก็จัดอยู่ในหมวดนี้
ตัวอย่าง - Superman, the X-Men, Tengen Toppa Gurren Lagann, The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy, Overwatch
Level 1
Level 2 Sci-fi Fantasy วิทย์แฟนตาซี
(ฝั่งญี่ปุ่นมี genre นึงที่รวมในนี้คือ Giant Robot)
เนื้อเรื่องที่เรียกตัวเองว่าไซไฟส่วนใหญ่จัดอยู่ในกลุ่มนี้ เนื้อเรื่องไซไฟตามกระแสที่เอเลี่ยนหน้าตาเหมือนมนุษย์โลกพูดภาษาอังกฤษหรือญี่ปุ่นได้ กินอาหารแบบเดียวกับคน มีวาร์ปไดรฟ์ที่วาร์ปได้ตามใจชอบเหมือนประตูไปไหนก็ได้ของโดรม่อน ยิงบีมใส่กันกลางอวกาศแบบ dog fight มีพลังที่มีชื่อเป็นวิทยาศาสตร์แต่ไม่ได้มีพื้นฐานจากวิทย์จริง ๆ หรือหุ่นยนต์ขนาดใหญ่ที่เคลื่อนไหวได้เร็ว และแข็งแรงเกินกว่าวัสดุในงานวิศวกรรมที่แข็งแรงที่สุดในปัจจุบันปัจจุบันจะทำได้มาก ๆ
ตัวอย่าง - Dr Who, Star Wars, Guardians of the Galaxy movie, Space Battleship Yamoto, Darling in the FranXX, Wall-E, Mazinger Z, Transformers, Pacific Rim, Godzilla
Level 2
Level 3 Space opera ลิเกอวกาศ (ฝั่งญี่ปุ่นเรียก Real Robot)
เป็นเนื้อเรื่องไซไฟประเภทสงครามอวกาศเอายานไล่ยิงกัน วาร์ปข้ามทางช้างเผือกเพื่อตามหารักแท้ ลิเกอวกาศที่เดินทางข้ามเอกภพไปเรื่อย ๆ ส่วนใหญ่เป็นการผจญภัยในสเกลกาแลกซี่ที่ใช้วาร์ปไดรฟ์แบบสิ้นเปลืองมาก ๆ นึกจะกดก็กด มีปืนเลเซอร์พกพาที่ยิงใครไม่ค่อยโดน หรือหุ่นยนต์โมบิลสูทที่ชาร์จยิงบีมชักดาบยักษ์ไล่ฟาดกันบินไปอวกาศแบบ SSTO ได้ (Single-stage-to-orbit หมายถึงการที่ยานอวกาศพุ่งขึ้นจากพื้นไปถึงอวกาศเลยโดยที่ไม่มีการใช้จรวดหรือสลัดชิ้นส่วนใด ๆ ทิ้ง) พูดถึงวิทยาศาสตร์ที่สร้างขึ้นมาเพื่อรองรับเนื้อเรื่องของเอกภพเรื่องแต่งนั้นแค่นิดเดียว เป็นเหมือนน้ำจิ้มที่ไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับเนื้อเรื่องหลักเลย หนังซอมบี้ที่อธิบายทุกอย่างด้วยการบอกว่ามันเป็นแค่ไวรัสก็จัดอยู่ในหมวดนี้
ตัวอย่าง - Star Trek, Battlestar Galactica, Stargate, Mobile Suit Gundam, Eve Online, Valérian, Jupiter Ascending, Resident Evil, No Man's Sky, Super Dimension Fortress Macross, Terminator, Neon Genesis Evangelion
Level 3
Level 4 Non-Hard Science Fiction ไซไฟเน้นบันเทิง
เนื้อเรื่องในเลเวลนี้จะเริ่มต่างจากนิยามไซไฟตามกระแสในเลเวล 2 ที่สร้างกฎฟิสิกส์ของเนื้อเรื่องใหม่ทั้งหมดและโฟกัสที่ความสนุกมากกว่าความสมจริง มาเป็นไซไฟที่อ้างอิงวิทยาศาสตร์จริง ๆ การดัดแปลงพันธุกรรมและวัสดุต่าง ๆ ในเนื้อเรื่องมีความเป็นไปได้ตามหลักวิทย์และวิศวกรรมมากขึ้น ถึงจะมีบางส่วนที่มาจากจินตนาการของผู้เขียนก็ตาม แต่ก็ยังอ้างอิงหลักความเป็นจริงบางอย่างในการสร้างทฤษฎีสำหรับเนื้อเรื่องนั้น ๆ อยู่ แต่ก็ยังคงมีเทคโนโลยีที่เป็นไปไม่ได้อยู่บ้างเช่น วาร์ปไดรฟ์ หรือเครื่องสร้างแรงโน้มถ่วงจำลอง ส่วนเทคโนโลยีประเภทเพ้อฝังเช่นเกราะสนามพลัง การย้อนเวลา หรือการเทเลพอร์ตจะหายไปจากเนื้อเรื่องโดยสิ้นเชิง
ตัวอย่าง - Firefly/Serenity, Mass Effect, Alien : Covenant, Prometheus
Level 4
Level 5 Medium Science Fiction ไซไฟปานกลาง
เนื้อเรื่องในเลเวลนี้เป็นกึ่ง ๆ การผสมกันระหว่างเนื้อเรื่องและการอ้างอิงวิทยาศาสตร์ ถึงกฎฟิสิกส์ในเรื่องจะไม่ได้อ้างอิงของจริงทั้งหมดมากนัก แต่ก็มีความพยายามในการใช้วิทยาศาสตร์จริง ๆ ในเรื่องมากขึ้น ในเลเวลนี้จะสามารถพบการอ้างถึง "unobtanium" หรือสสารมโนที่สามารถแหกกฎฟิสิกส์ได้เพื่อให้เนื้อเรื่องยังดำเนินไปได้โดยไม่มีช่องโหว่ ตัวอย่างที่รู้จักกันดีคือไวเบรเนี่ยมหรือวัสดุที่ใช้ทำโล่ของกัปตันอเมริกาและชุดแบล็คแพนเทอร์ และสิ่งประดิษฐ์ที่อ้างอิงวิทยาศาสตร์จริง ๆ และทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ที่ยังไม่ได้รับการพิสูจน์เช่น เครื่องปฏิกรณ์เฮกส์ใน Knight of Sidonia หรือเครื่องสร้างแรงโน้มถ่วงจำลอง
ตัวอย่าง - Starship Troopers, Knight of Sidonia
Level 5
Level 6 Firm Science Fiction ไซไฟหนักแน่น
ถึงเนื้อเรื่องในเลเวลนี้จะจัดอยู่ในระหว่าง soft scifi กับ hard scifi แต่การอธิบายสิ่งต่าง ๆ ในเนื้อเรื่องจะอ้างอิงวิทยาศาสตร์เกือบทั้งหมด เทคโนโลยีและความสามารถของตัวละครมีความเป็นเหตุเป็นผล แต่ก็ยังคงมีที่ว่างให้กับทฤษฏีที่ผู้สร้างเขียนขึ้นมาเพื่อใช้ในเรื่อง แต่ก็มีพื้นฐานจากความเป็นจริงหรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ที่กำลังรอการพิสูจน์ สิ่งประดิษฐ์หรือวัสดุที่แหกกฎฟิสิกส์มาก ๆ อย่าง unobtanium จะถูกลดความสำคัญในเนื้อเรื่องลง
ตัวอย่าง - The Expanse
Level 6
Level 7 Medium-Hard Science Fiction ไซไฟเริ่มจะซีเรียส
เนื้อเรื่องในเลเวลนี้จะตั้งอยู่บนกฎฟิสิกส์ในความเป็นจริง ส่วนทฤษฏีมโนที่เอาไว้ใช้ในเรื่องแต่งหรือวัสดุแหกกฎฟิสิกส์จะมีไว้เพื่อใช้สร้างความดราม่าในเรื่องมากขึ้น โดยการเขียนเนื้อเรื่องในระดับนี้จะยากขึ้นกว่ามากเพราะจำเป็นต้องใช้วิทยาศาสตร์จริง ๆ หรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ที่กำลังรอการพิสูจน์ในการอธิบายเหตุการณ์ต่าง ๆ ในเนื้อเรื่องให้สมเหตุสมผลที่สุดเท่าที่จะทำได้
ตัวอย่าง - Interstellar
Level 7
Level 8 Hard Science Fiction ไซไฟซีเรียส
เนื้อเรื่องในเลเวลนี้จะใช้กฎฟิสิกส์ อ้างอิงกฎเทอร์โมไดนามิกส์กับวิทยาศาสตร์ของจริง และเก็บทฤษฎีมโนเอาไว้เพื่ออุดช่องโหว่ของเนื้อเรื่องที่ยังอธิบายไม่ได้เท่านั้น การเดินทางในอวกาศจะไม่ต่างจากการไปอวกาศของมนุษย์ยุคปัจจุบันมากนัก แต่ถ้ามีการใช้รูหนอนอวกาศจริง ๆ ก็จะต้องเป็นรูปแบบที่ไม่ขัดกับฟิสิกส์ของไอน์สไตน์ เทคโนโลยีในเรื่องจะต้องดูน่าเชื่อถือและถูกอธิบายไว้อย่างชัดเจน หรืออ้างอิงจากการพัฒนาเทคโนโลยีของปัจจุบัน
ตัวอย่าง - Avatar, 2001 Space Odyssey
Level 8
Level 9 Ultra Hard Science Fiction ไซไฟโคตรซีเรียส
เนื้อเรื่องของเลเวลนี้จะถูกสร้างขึ้นบนฐานความเป็นจริงและกฎวิทยาศาสตร์ของโลกจริง ไม่มีการอุดช่องโหว่ของเนื้อเรื่องด้วยสสารแหกกฎฟิสิกส์หรือทฤษฎีมโนอีกต่อไป ยานอวกาศจะมีเชื้อเพลิงจำกัดและมีลิมิตการเดินทางแค่ในระบบสุริยะเพราะไม่มีการวาร์ปหรือรูหนอนอีกต่อไป ทุกอย่างในเรื่องจะต้องสร้างจากเทคโนโลยีที่มีจริงหรืออยู่ในขั้นวิจัยและพัฒนาทั้งหมด
ตัวอย่าง - The Martian, Gravity
Level 9
Level 10 The real world สารคดี
งานเขียนที่ไม่ใช่เรื่องแต่ง เขียนจากเหตุการณ์จริง คนจริงๆและสถานที่จริงๆ อย่างเช่นชีวประวัติ
Level 10
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
