15 เม.ย. 2020 เวลา 15:40 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
"อัลตราซาวด์" ความหวังใหม่ในการรักษาผู้ป่วยอัลไซเมอร์?? 😉👍
การใช้คลื่นเสียงความถี่สูงที่รู้จักกันในชื่อ "อัลตราซาวด์" นั้นอาจมาช่วยให้การรักษาโรคอัลไซเมอร์มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
1
อัลไซเมอร์โรคที่ต้องทนทุกข์กันทั้งผู้ป่วยและคนใกล้ชิด
อัลไซเมอร์ โรคหลง ๆ ลืม ๆ ที่ไม่ธรรมดา เพราะมันทำให้ต้องทนทุกข์กันทั้งผู้ป่วยและคนใกล้ชิด ใครที่มีญาติสูงอายุเป็นโรคนี้คงรู้ดีว่ามันส่งผลกระทบด้านจิตใจกับทั้งตัวผู้ป่วยและคนรอบข้างมากขนาดไหน
เหล่านักวิทยาศาสตร์และแพทย์พยายามค้นคว้าหาวิธีรักษาโรคนี้มาอย่างยาวนาน ปัจจุบันก็ยังไม่สามารถหาวิธีรักษาให้หายขาดได้ ทำได้ก็เพียงประคองอาการ
ทางที่ดีที่สุดคืออย่าเป็นดีกว่า ด้วยการป้องกันไม่ให้เกิดอาการแต่แรก แต่ก็นั่นแหละแม้พยายามแต่มันก็มีโอกาสเกิดได้กับเกือบทุกคนเมื่ออายุมากขึ้น
แต่มาวันนี้มีความคืบหน้าในการรักษาโรคอัลไซเมอร์นี้แล้ว โดยตัวช่วยคือการใช้คลื่นเสียงความถี่สูงที่รู้จักกันในชื่อ "อัลตราซาวด์" นั่นเอง
โดยทีมนักวิทยาศาสตร์จากออสเตรเลียสามารถใช้การทำอัลตราซาวด์แบบเฉพาะจุดไปยังบริเวณที่ต้องการในสมองคนไข้เพื่อทำให้ตัวยาสามารถผ่านเยื่อเลือกผ่านพิเศษที่เรียกว่า blood-brain barrier หรือ BBB ได้
บริเวณเยื่อเลือกผ่านพิเศษประเภทต่าง ๆ ในสมองของเรา
ทั้งนี้เจ้า BBB นี้เป็นเยื่อเลือกผ่านที่หุ้มหลอดเลือดฝอยในสมองทำหน้าที่คัดครองสารต่าง ๆ จากในกระแสเลือดที่จะเข้าไปสู่ของเหลวระหว่างเซลล์ในเนื้อสมองที่ห่อหุ้มเซลล์ประสาทเอาไว้
โดยการคัดกรองนี้เกิดจากระยะห่างของเซลล์เยื้อบุของผนังหลอดเลือดที่เรียกว่า endothelial cells เจ้า BBB นี้จึงเป็นเหมือนรั้วอีกชั้นที่คอยป้องกันเชื้อโรคไม่ให้เข้ารุกรานสมองอันเป็นอวัยวะสำคัญของเรานั่นเอง
เส้นเลือดใหญ่จะถูกหุ้มด้วยเซลล์กล้ามเนื้อเรียบ แต่พอเป็นเส้นเลือดฝอยก็จะถูกหุ้มด้วยเยื่อกั้นพิเศษนี้
ดังนั้นสมองของเราจึงเป็นอวัยวะที่ติดเชื้อได้ยากมาก ยกเว้นบางกรณีที่เยื้อหุ้มอักเสบ หรือเสียหายก็จะเป็นเหตุให้เกิดโรคทางสมองได้
และหากเกิดโรคขึ้นภายในสมองแล้วการรักษาก็จะยากด้วยเพราะยาหรือเซลล์ภูมิคุ้มกันก็ผ่านรั้วนี้ได้ยากด้วย
กลับมาที่สาเหตุของโรคอัลไซเมอร์กัน โรคนี้เกิดจากการเสื่อมถอยของเซลล์ประสาทจากการทำงานที่ผิตปกติของโปรตีน Tau ทำให้การทำงานเชื่อมต่อโครงขายเซลล์ประสาทในสมองมีปัญหาในการทำงาน
และการที่มีโปรตีน Amyloid Beta มากเกินซึ่งรวมตัวกันเป็น Senile Plaque ในสมองซึ่งจะเข้าไปบล๊อคการสื่อสัญญาณประสาท
เซลล์ประสาทที่ตายและ Senile Plaque ทำให้สมองของผู้ป่วยเสื่อมถอยลง
โดยก่อนหน้านี้ได้มีงานวิจัยว่าคลื่นอัลตราซาวด์นั้นสามารถเข้าไปสลายการเกาะตัวกันของโปรตีน Amyloid ไม่ให้เกิดเป็น Senile Plaque ได้ในสัตว์ทดลอง
และมาในงานวิจัยใหม่นี้คลื่นอัลตราซาวด์ยังสามารถช่วยให้ BBB ขยายช่องเปิดมากขึ้นทำให้ตัวยาจากในกระแสเลือดสามารถเข้าไปทำการรักษาได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
BBB ที่ห่อหุ้มหลอดเลือดประตูด่านสุดท้ายที่เชื้อโรคหรือยากจะสามารถออกจากกระแสเลือดเข้าไปสู่เนื้อสมองได้
ทั้งนี้เจ้า BBB ทำให้การรักษาไม่ค่อยได้ผลเท่าที่ควรเพราะจะคอยกรองไม่ได้ตัวยาซึมผ่านจากกระแสเลือดออกไปได้
และงานวิจัยนี้ยังพบว่า endothelial cells ซึ่งเป็นส่วนประกอบของ BBB ในผู้ป่วยอัลไซเมอร์นั้นพื้นตัวช้ากว่าคนปกติ นั้นทำให้การเปิดรับยาเพื่อการรักษายาวนานขึ้นด้วย
ก็นับเป็นอีกความก้าวหน้าในการพยายามเอาชนะโรคที่สร้างความทุกข์ทรมารให้กับประชากรโลกอีกโรคหนึ่ง หวังว่าในเร็ววันนี้เราจะสามารถเอาชนะโรคอัลไซเมอร์ได้อย่างเด็ดขาดเสียที 😔

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา