ผมเป็นคนทุ่งเสลี่ยม
ตำนานทุ่งเสลี่ยม (คำเมือง: Lanna-Thung Saliam.png) เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุโขทัย เป็นประตูสู่อารยธรรมล้านนา โดย "ทุ่งเสลี่ยม" เป็นภาษาล้านนา หมายถึง ทุ่งสะเดา
ภาพจากเเป้หม่าเก่า
ทุ่งเสลี่ยม คนพื้นบ้านออกเสียงว่า โต้ง – สะ – เหลี่ยม “โต้ง” คือ “ทุ่ง” “เสลี่ยม” มาจากคำว่า “สะเลียม” สะเลียมเป็นพันธุ์ไม้ที่ขึ้นอยู่ทั่วไป มีรสขม ดอกและใบรับประทานได้ ก็คือ สะเดา นั่นเอง อำเภอทุ่งเสลี่ยมเคยมีต้นสะเดามากมาย
ต่อมา มีคนเขียนผิด จากสะเลียม เป็น “เสลียม” จึงต้องอ่านว่า สะ – เหลียม ซึ่งเป็นวิธีอ่านอักษรนำ บ้านโต้งสะเลียมจึงเป็นบ้านโต้งเสลียม (สะเหลียม) ทุ่งเสลี่ยมขณะนั้นอยู่ในเขตการปกครองของตำบลนาทุ่ง อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย
เนื่องจากสำเนียงภาษาของชาวตำบลนาทุ่ง หรือชาวสุโขทัยแตกต่างจากสำเนียงแตกต่างจากสำเนียงกรุงรัตนโกสินทร์ เช่น
“เสื่อ” (สาด) ออกเสียงว่า เสือ
“เสือ” (สัตว์) ออกเสียงว่า เสื่อ
“งูเหลือม” ออกเสียงว่า งูเหลื่อม
“เสลียม” ออกเสียงว่า สะ – เหลี่ยม
คนบ้านทุ่งสะเหลี่ยมส่วนใหญ่มาจากอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง ใช้ภาษาล้านนา เมื่ออยู่ในปกครองของสุโขทัยจึงพยายามพูดเหมือนคนสุโขทัย เมื่อเขียนตามคำบอก ออกเสียง สะ – เหลี่ยม จึงเขียนว่า “เสลี่ยม” ตามสำเนียงของชาวสุโขทัย เมื่อเป็นทุ่งเสลี่ยมชาวสุโขทัยก็ออกเสียงว่า “ทุ่งซะเหลียม” เหมือนเดิมที่แปลกกว่านั้น กรมทางหลวงเขียนป้ายบอกชื่อหมู่บ้านสะเลียมหวาน ตำบลเวียงมอก อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง ว่า บ้านเสลี่ยมหวาน แถมไม้เอกให้อีกด้วย
ในวรรณคดีเรื่อง “ขุนช้าง ขุนแผน” ตอนที่ ๒๗ พลายงามอาสา ได้กล่าวถึงทุ่งเสลี่ยมว่า ทุ่งชะเลียม
ขุนไกรได้สาส์นขึ้นม้าใช้
สะบัดย่างวางใหญ่เข้าในป่า
ข้ามทุ่งชะเลียมเร่งตะเบ็งมา
บ่ายหน้าม้าตรงลงธานี
ถึงสังคโลกพลันทันใด
ลงจูงม้าคลาไคลไปเร็วรี่
....................................................
50 ปีก่อนพุทธศักราช อาณาจักรนครปา ของชนอ้ายลาว แปลว่าคนใหญ่ ถูกจีนตีแตก จึงอพยพลงมา สร้างนครรัฐ ปะปนกับ ชาวมอญ-เขมร
เมืองเชลียง พุทธศตวรรษที่5-16 ปรากฏในบันทึกประวัติศาสตร์จีน พุทธศตวรรษที่16 เรียกว่า เมืองเฉิงเหลียง พงศาวดารโบราณเรียกว่า แดนเฉลียง
ทุ่งเสลี่ยม มีหอรบโบราณลักษณะเป็นเฉลียงเป็นเขตแดนระหว่างเมืองเชียงชื่น(สวรรคโลก)กับเถิน ตั้งอยู่ที่ บ้านหอรบ ตำบลเวียงมอก อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง
พ.ศ. 1994 พระเจ้าติโลกราช แห่ง อาณาจักรล้านนา เปลี่ยน เมืองเชลียง เป็น เมืองเชียงชื่น
พ.ศ. 2017 สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทรงตีเมืองเชียงชื่น คืน เปลี่ยนชื่อเป็น เมืองสวรรคโลก
พ.ศ. 2034-2072 ขุนช้างขุนแผนกล่าวถึง ทุ่งชะเลียม(ทุ่งเสลี่ยม) ด่านท่าเกวียน(หอรบโบราณทุ่งเสลี่ยม) ของเมืองบางขลัง
พ.ศ. 2367 ทำเนียบหัวเมือง เมืองโคฎก อยู่ฝั่งเหนือบางขัง เมืองบางขัง อยู่ฝั่งใต้ลำบางขัง ขึ้นกับเมืองสวรรคโลก
พ.ศ. 2411 เจ้าเมืองบางขลัง ชักชวนชาวอำเภอเถิน ให้มาเป็นพลเมือง บ้านปากคลองแห้ง เมืองบางขลัง ปัจจุบันคือบ้านทุ่งเสลี่ยม
พ.ศ. 2428 ชาวอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง อพยพมาทำมาหากินมีอาชีพล่าสัตว์ ได้รวมกลุ่มกันตั้งชื่อว่า บ้านกลางดง ตำบลนาทุ่ง อำเภอวังไม้ขอน จังหวัดสวรรคโลก ได้นำเนื้อและหนังไปขายแลกข้าวที่บ้านปากคลองช้าง (เมืองบางขลังปัจจุบัน) ปากคลองแห้ง (บ้านทุ่งเสลี่ยมปัจจุบัน) ตำบลนาทุ่ง อำเภอวังไม้ขอน จังหวัดสวรรคโลก
จากเพจทุ่งเสลี่ยมบ้านเฮา
พ.ศ. 2460 ก่อตั้ง บ้านค่าชุม แล้วเรียกเพี้ยนเป็น บ้านท่าชุม ตำบลนาทุ่ง อำเภอวังไม้ขอน จังหวัดสวรรคโลก
พ.ศ. 2463 ชาวบ้านเหมืองนา สร้าง"วัดเหมืองนา" เดิมเป็นที่ตั้งบ้านพักครู
พ.ศ. 2475 ก่อตั้ง บ้านเทพพนม ตำบลนาทุ่ง อำเภอวังไม้ขอน จังหวัดสวรรคโลก
28 ตุลาคม พ.ศ. 2479 มีประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 28 ตุลาคม 2479 แยกหมู่บ้านรวม 11 หมู่บ้านของตำบลนาทุ่ง อำเภอวังไม้ขอน จังหวัดสวรรคโลก ตั้งเป็นตำบลทุ่งเสลี่ยม ขึ้นกับอำเภอวังไม้ขอน
11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2484 มีประกาศกระทรวงมหาดไทย แยกหมู่ที่ 6-11 ของตำบลทุ่งเสลี่ยม อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย จัดตั้งเป็นตำบลกลางดง มี 6 หมู่บ้าน
19 พฤษภาคม พ.ศ. 2500 ประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะตำบลทุ่งเสลี่ยมขึ้นเป็น กิ่งอำเภอทุ่งเสลี่ยม อยู่ในความปกครองของอำเภอสวรรคโลก และให้มีเขตการปกครองรวม 2 ตำบล คือ ตำบลทุ่งเสลี่ยมและตำบลกลางดง
31 สิงหาคม พ.ศ. 2500 มีประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 29 สิงหาคม 2500 ตั้งตำบลไทยชนะศึก ขึ้นกับกิ่งอำเภอทุ่งเสลี่ยม
11 ธันวาคม พ.ศ. 2502 มีพระราชกฤษฎีกาตั้งกิ่งอำเภอทุ่งเสลี่ยมเป็น อำเภอทุ่งเสลี่ยม
15 กันยายน พ.ศ. 2514 มีประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 7 กันยายน 2514 ตั้งตำบลบ้านใหม่ไชยมงคล
พ.ศ. 2519 ก่อตั้ง บ้านน้ำดิบ (ธารน้ำทิพย์) ตำบลทุ่งเสลี่ยม อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย
1 สิงหาคม พ.ศ. 2527 มีประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 28 สิงหาคม 2527 ตั้งตำบลเขาแก้วศรีสมบูรณ์
พ.ศ. 2540 ก่อตั้ง บ้านเด่นรุกขมูล แยกมาจาก บ้านท่าชุม
พ.ศ. 2545 ก่อตั้ง บ้านโซกม่วง แยกมาจาก บ้านวังธาร
24 สิงหาคม พ.ศ. 2555 มีประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 2 กรกฎาคม 2555 ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลกลางดงเป็นเทศบาลตำบลกลางดง
อำเภอทุ่งเสลี่ยมมีเนื้อที่ ๕๙๖.๙๓๒ ตารางกิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอต่าง ๆ คือ ทิศเหนือติดต่อกับอำเภอศรีสัชนาลัย ทิศใต้ติดต่ออำเภอศรีสำโรง ทิศตะวันออกติดต่อกับอำเภอสวรรคโลกทิศตะวันตกติดต่อกับอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง
อำเภอทุ่งเสลี่ยม ประกอบด้วย 3 เทศบาลตำบล 3 องค์การบริหารส่วนตำบล คือ เทศบาลตำบลทุ่งเสลี่ยม เทศบาลตำบลเขาแก้วศรีสมบูรณ์ เทศบาลตำบลกลางดง องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งเสลี่ยม องค์การบริหารส่วนตำบลไทยชนะศึก และองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านใหม่ชัยมงคล
วัดพิพัฒน์มงคลอำเภอทุ่งเสลี่ยม
ที่มาของข้อมูล
แป้หม่าเก่า Ancient Phrae # อนุรักษ์ สืบสาน ตำนาน ประวัติศาสตร์ ศิลปะ วัฒนธรรม วิถีชีวิต เมืองแพร่
No History no Future
ที่มาภาพ www.sanook.com
- 11
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
