11 พ.ค. 2020 เวลา 07:26 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
เหตุการณ์ลึกลับที่เรียกว่า "Fast radio burst"
นักดาราศาสตร์ตรวจพบคลื่นวิทยุลึกลับ จำนวนมากไกลนับพันล้านปีแสง "Fast radio burst" คืออะไร
1
หลายปีที่ผ่านมานักดาราศาสตร์พบเหตุการณ์ลึกลับที่เรียกว่า การระเบิดของคลื่นวิทยุอย่างรวดเร็ว "Fast radio burst" หรือที่เรียกสั่นๆว่า FRB นั้นก็คือ สัญญาณคลื่นวิทยุพลังงานสูงชั่วขณะ ที่เกิดขึ้นรวดเร็วมาก กินเวลาเพียงเศษเสี้ยวของมิลลิวินาทีไปจนถึงไม่กี่มิลลิวินาที ส่วนสาเหตุการคลื่นพลังงานสูงชั่วครู่นี้ คาดว่า น่าจะเกิดมาจากกระบวนการทางดาราศาสตร์บางอย่าง ที่ปัจจุบันเรายังไม่ทราบแน่ชัดว่ามันคืออะไร??
การระเบิดของคลื่นวิทยุอย่างรวดเร็ว "Fast radio burst" ถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 2007 โดย “ดันแคน ลอริเมอร์” (Duncan Lorimer) ศาสตราจารย์วิชาฟิสิกส์และดาราศาสตร์แห่งมหาวิทยาลัยเวสต์เวอร์จิเนีย พร้อมกับนักเรียนของเขา “เดวิด นาร์เควิช” (David Narkevic) ตรวจดูข้อมูลพัลซาร์ที่ถูกเก็บเอาไว้โดยหอสังเกตการณ์วิทยุพาร์กส์ (Parkes Observatory )
ของวันที่ 24กรกฎาคม ปี ค.ศ. 2001 พวกเขาก็ค้นพบสัญญาณ FRB 010724 ได้เป็นครั้งแรก (จนกลายมาเป็นที่มาของชื่อ Lorimer Burst) นับตั้งแต่นั้น
ศาสตราจารย์ “ดันแคน ลอริเมอร์” (Duncan Lorimer)
FRB ถูกพบในนอกกาแลคซีอันไกลโพ้น ซึ่งมันก็อยู่ห่างไกลมาก เมื่อสัญญาณนี้เดินทางมาถึงโลก ความเข้มข้นของสัญญาณก็จะถูดลดทอนลงมาจนเบายิ่งกว่าสัญญาณของโทรศัพท์มือถือที่ส่งมาตรงมาจากดวงจันทร์ 1,000 เท่า
3
ส่วนต้นกำเนิดของสัญญาณ FRB ยังไม่อาจระบุตัวตนได้ แต่มีข้อเสนอเข้ามาว่า มันอาจเป็นไปได้ตั้งแต่ดาวนิวตรอนที่กำลังหมุนรอบตัวเองอย่างรวดเร็ว และหลุมดำ หรือไม่ก็เป็นสิ่งประดิษฐ์อะไรสักอย่างของสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญาจากนอกโลก!!
1
และในปี ค.ศ. 2012 จากการค้นพบสัญญาณ FRB 121102 ก็พบว่ามันเป็น 1 ใน 3 ของสัญญาณ ที่ถูกส่งออกมาซ้ำๆกันจากแหล่งเดียวกัน ก็ได้ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ได้เข้าใจถึงประเภทของแหล่งกำเนิดได้ดียิ่งขึ้น
อีกทั้งยังสามารถระบุได้ด้วยว่าสัญญาณ FRB 121102 นั้นถูกส่งออกมาจากแกแแล็คซี่ที่อยู่ห่างไกลประมาณ 3 พันล้านปีแสง ซึ่งถือว่าไกลจากทางช้างเผือกของเรามากๆ สำหรับแหล่งกำเนิดของสัญญาณแบบไม่เกิดซ้ำนั้น ถูกตรวจพบได้เป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 2019 จากแกแล็คซี่ขนาดใหญ่เกือบเท่าทางช้างเผือก และในเดือนสิงหาคม ปี ค.ศ. 2019 นักดาราศาสตร์ก็รายงานการตรวจพบสัญญาณ FRB ซ้ำๆอีกมากกว่า 8 ครั้ง
กล้องโทรทรรศน์วิทยุกรีนแบงค์ (Green Bank Telescope) มีเส้นผ่านศูนย์กลางที่ 100 เมตร ภาพจาก wikipedia/Geremia
ดูเหมือนว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
เมื่อวันที่ 28 เมษายนกล้องโทรทรรศน์วิทยุสองดวงพบคลื่นวิทยุคล้าย FRB ใหม่ ซึ่งเกิดจากสนามแม่เหล็กที่ตั้งอยู่ห่างออกไปประมาณ 30,000 ปีแสงทำให้มันอยู่ในทางช้างเผือก และอีกไม่กี่วันต่อมาพวกเขาตรวจจับการระเบิดอื่นจากวัตถุใกล้เคียงเดียวกัน
ด้วยการตรวจจับเหตุการณ์เหล่านี้นักดาราศาสตร์จะมองโลกในแง่ดีว่าพวกเขาเห็นตัวอย่างที่ใกล้เคียงของแหล่งที่มาของ FRB ที่อยู่ห่างไกล คือดาวนิวตรอนที่มีสนามแม่เหล็กสูง
ดาวนิวตรอนเป็นแกนกลางขนาดกะทัดรัดที่หลงเหลืออยู่หลังจากการตายของดาวฤกษ์มวลสูง เนื่องจากดาวนิวตรอนไม่มีฟิวชันภายในแรงโน้มถ่วงทำให้พวกมันยุบตัวจนกระทั่งมีมวลไม่กี่เท่าของดวงอาทิตย์ที่ถูกบีบอัดให้กลายเป็นลูกบอลนิวตรอนประมาณ 12.5 ไมล์ (20 กิโลเมตร) แต่บางครั้งดาวนิวตรอนก็มีสนามแม่เหล็กขนาดมหึมา และนักดาราศาสตร์เรียกว่า
"magnetars" แมกนีทาร์ คือดาวนิวตรอนที่มีสนามแม่เหล็กที่กำลังแรง
มาก เกิดการลดลงของกำลังการแผ่รังสีของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าพลังงานสูงจำนวนมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งรังสีเอกซ์และรังสีแกมมา ในทางทฤษฎีของวัตถุนี้ถูกคิดขึ้นโดย โรเบิร์ต ดันแคนและคริสโตเฟอร์
1
ดาวนิวตรอน
นักดาราศาสตร์กล่าวว่า สนามแม่เหล็กนี้แข็งแกร่งกว่าแม่เหล็กที่มนุษย์สร้างขึ้นประมาณร้อยล้านเท่า มันแข็งแกร่งพอที่จะมีสนามแม่เหล็กจะฆ่าคุณอย่างน่ากลัวถ้าคุณอยู่ในระยะ 620 ไมล์ (1,000 กม.) สนามแม่เหล็กที่แข็งแกร่ง
นี้จะดึงอิเล็กตรอนออกมาจากอะตอมในร่างกายของคุณ
1
นักดาราศาสตร์รู้ว่าพวกเขาสามารถปล่อยเปลวไฟขนาดใหญ่เป็นครั้งคราว การระเบิดของรังสีที่รุนแรงในสเปกตรัมทำให้กิดแม่เหล็กไฟฟ้า ดังนั้น
นักดาราศาสตร์จึงตั้งทฤษฎีว่า" FRBs นั้นน่าจะเป็นสนามแม่เหล็กที่ตั้งอยู่ในกาแลคซีไกลโพ้น" แม้ว่าพวกเขาไม่เคยตรวจพบ FRB จากสนามแม่เหล็กใกล้ ๆ
มันเร็วเกินไปที่จะสรุปได้ว่าสัญญาณที่คล้าย FRBนี้เป็นตัวอย่างแรกของการระเบิดทางวิทยุอย่างรวดเร็วของกาแลคซีหรือไม่ซึ่งทำให้มันเป็นจุดที่ต้องไขปริศนา FRB ทั้งหมดต่อไป และยังมีคำถามเบื้องต้นมากมายเหลือให้ตอบ ตัวอย่างเช่นการปะทุที่รุนแรงขึ้นเหล่านี้เกิดขึ้นบ่อยแค่ไหน? รังสีเหล่านี้มีความสว่างไม่เท่ากันทุกทิศทางหรือไม่? พวกเขาตกอยู่ในสเปกตรัมของ
FRB ที่มีความเข้มข้นที่แตกต่างกันหรือเป็นสิ่งใหม่ทั้งหมดหรือไม่? และข้อมูล X-ray เชื่อมต่อกันอย่างไร?
นี่คือคำถามที่ต้องเข้าใจและวิเคราะห์ต่อไปก่อนที่จะสรุปได้อย่างชัดเจน แต่ก่อนหน้านั้นนักดาราศาสตร์รู้สึกตื่นเต้นที่จะรู้ว่าการปะทุครั้งล่าสุดนี้อาจนำไปสู่คำตอบของปริศนาอันยาวนานเกี่ยวกับต้นกำเนิดของ FRB และจนกว่าพวก
เขาจะได้คำตอบพวกเขาก็จะทำการสแกนท้องฟ้าเพื่อค้นหาการระเบิดทั้งใกล้และไกล ต่อไป..
โฆษณา