13 พ.ค. 2020 เวลา 15:07 • ประวัติศาสตร์
Development & Disruption 1 : การค้นพบไฟ
"การค้นพบไฟ เป็นจุดเปลี่ยนของการกินอาหาร และวิถีแห่งมนุษยชาติ"
ไพรเมทและมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ไม่รู้จักการกินอาหารสุก ตั้งแต่ก่อนการค้นพบไฟและรู้จักวิธีใช้ พวกเขาใข้ชีวิตบนต้นไม้ สรีระเหมาะกับการปีนป่าย ขนาดสมองเล็ก ขาสั้น กล้ามแขนที่แข็งแรง ก่อนจะพัฒนาในกลุ่มไพรเมทหลากหลายสายพันธ์ุ ก่อนที่จะมาเป็นมนุษย์ในกลุ่มโฮโม ที่พัฒนามาจนเกิดสายพันธ์ุโฮโมซาเปี้ยน
เรื่องของไฟและมนุษย์
1. ไม่มีใครรู้แน่ชัดว่าไฟถูกควบคุมโดยมนุษย์ครั้งแรกเมื่อใด มีเพียงหลักฐานการใช้ไฟของ Homo erectus เมื่อประมาณ 400,000 ปีที่แล้ว
2. ไฟทำให้วิถีชีวิตของมนุษย์ จึงไม่ได้จำกัดกิจกรรมอยู่ในเฉพาะช่วงกลางวัน
3. มนุษย์ใช้ไฟ ในการปกป้องตนเองและเผ่าพันธุ์ จากสัตว์ร้ายที่อาจทำอันตรายยามค่ำคืน ความมืดยามค่ำคืน เมื่อมนุษย์เปลี่ยนจากนอนบนต้นไม้มาสู่การนอนบนพื้นดิน อันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงของสรีระ ไฟช่วยให้ปลอดภัยจากสัตว์อันตรายอื่นๆ
4. ไฟถูกใช้ป้องกันความเหน็บหนาวในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว
5. ไฟเปลี่ยนแปลงวิถีการกินของมนุษย์ อันส่งผลถึงวิวัฒนาการ ความสำเร็จของวิวัฒนาการมนุษย์ จึงเป็นผลมาจากการประกอบอาหารที่ผ่านการปรุงจากไฟ
6. อาหารดิบทำให้ใช้พลังงานในการย่อยหนัก แต่อาหารสุกย่อยง่ายขึ้น และได้สารอาหารที่ร่างกายไม่เคยได้รับ อาหารสุกที่ย่อยง่าย ยังทำให้ร่างกายนำพลังงานไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
7. การทำอาหารผ่านความร้อน ให้อาหารเคี้ยวและย่อยง่ายขึ้น ซึ่งต่อมาได้ส่งผลให้มนุษย์ดึกดำบรรพ์มีปากเล็กลงและสมองมีขนาดใหญ่ขึ้น วิวัฒนาการจนกระทั่งกลายเป็นโฮโมเซเปียนส์หรือมนุษย์ที่มีหน้าตาเหมือนมนุษย์ยุคปัจจุบัน
8. การกินอาหารสุก ส่งผลต่อสรีระ จนทำให้พฤติกรรมยังเปลี่ยนไปด้วย สรีระมนุษย์ยุคดึกดำบรรพ์ค่อยๆเปลี่ยนแปลง จนปีนต้นไม้ได้ยาก เมื่อเทียบกับไพรเมทอื่น ทำให้มนุษย์ใช้ชีวิตอยู่บนพื้นดิน และไฟก็ช่วยป้องกันอันตรายจากสัตว์อื่นในยามที่ต้องนอนอยู่ที่พื้นดิน
9. ในบางสังคมการออกหาอาหาร การล่าสัตว์ จนถึงยุคเกษตรกรรม และการประกอบอาหาร เป็นกิจกรรมที่ต้องการความร่วมมือจากสมาชิกมาช่วยเหลือกัน หรือการแบ่งหน้าที่กันระหว่างคนในชุมชน ไปจนถึงการแบ่งงานระหว่างเพศ
10. เมื่อการแบ่งหน้าที่กันระหว่างเพศก็เกิดขึ้น และนำไปสู่การอยู่เป็นแต่งงานครอบครัว ระบบครัวเรือนตามมา
11. จากการที่ไฟถูกใช้ในกิจกรรมการดำรงชีวิตต่างๆ ได้แก่ การปกป้องตนเองและเผ่าพันธุ์ จากสัตว์ร้ายที่อาจทำอันตรายยามค่ำคืน และป้องกันความเหน็บหนาวของฤดูฝนและฤดูหนาว จึงทำให้พวกเขามีความมั่นคงในความพร้อม ที่จะเคลื่อนย้ายไปยังดินแดนที่ไม่คุ้นเคย ขยับขยายถิ่นฐานบุกเบิกถิ่นที่อยู่อาศัยออกไป
12. นอกจากการการล่าสัตว์ ต่อมามนุษย์ได้มีการเรียนรู้ในการทำปศุสัตว์ และเกษตรกรรม ที่พัฒนาเป็นอาชีพที่สำคัญของมนุษย์ทั่วโลก
13. จนช่วงปฏิวัติอุตสาหกรรม รูปแบบการจัดการเกี่ยวกับอาหารเปลี่ยนแปลงไป มีการจัดการฟาร์มที่เป็นระบบ มีการปรุงอาหารผ่านกระบวนการอุตสากรรม
สรุป เราจะเห็นได้ว่า การยังชีพทำให้เกิดอาชีพล่าสัตว์ เก็บของป่า คือกิจกรรมการยังชีพของมนุษย์ยุคดึกดำบรรพ์ ซึ่งต่อมาจึงมีการทำปศุสัตว์ และการเกษตร เป็นอาชีพพื้นฐานดั้งเดิมของมนุษย์ การค้นพบวิธีใช้ไฟ ไฟคือจุดเปลี่ยนของโลก ทำลายวิถีการกินเนื้อดิบลง ช่วยในการปรุงอาหาร และสร้างความปลอดภัย ทำให้พัฒนาระบบสังคม และระบบการสร้างอาหารจากนั้นเป็นต้นมา
บรรณานุกรม
1. หนังสือชุด World-classไฟในประวัติศาสตร์มนุษย์
Catching Fire: How Cooking Made Us Human (2009)
เขียนโดย Richard Walter Wrangham
4. William R. Leonard. "Food for Thought: Into the Fire". Scientific American. Retrieved 2008-02-22.
5. "Early Human Evolution: Homo ergaster and erectus". Retrieved 2007-11-12.
6. "What evidence is there that Homo erectus used fire? Why did they use it?". Retrieved 2007-11-12.

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา