ฮิปโปแคมปัสคืออะไร ?
What is hippocampus ?
เราอาจจะเคยได้ยินชื่อ ฮิปโปแคมปัสมาก่อนแต่เราไม่รู้ว่ามันคืออะไร ทำงานอย่างไร ?
เรามาหาคำตอบกันครับ
ฮิปโปแคมปัสเป็นส่วนที่มีขนาดเล็กในสมองของเรา มีลักษณะโค้งและมีส่วนสำคัญในการทำงานร่วมกับ ระบบ ลิมบิก (limbic system)
ระบบการทำงานของฮิปโปแคมปัสจะเกี่ยวกับความทรงจำ การเรียนรู้ รวมถึงอารมณ์
การเก็บข้อมูล จัดการ การเก็บความทรงจำใหม่เป็นหน้าที่ของฮิปโปแคมปัส
และเชื่อมต่อกับระบบประสาทในส่วนของ ประสาทสัมผัสและอารมณ์
(เวลาเราทำอะไรลงไปแล้ว ลองคิดดูนะครับว่า รสการสัมผัส อารมณ์ขณะนั้น กลิ่นหอม เกิดขึ้นไหม นั่นแหละครับ คือ การทำงานของ ฮิปโปแคมปัส)
ฮิปโปแคมปัสจะแบ่งพื้นที่สำหรับความจำแตกต่างกันไป
เช่น ฮิปโปแคมปัสส่วนหน้า จัดเป็นพื่นที่ความทรงจำที่ 1
ส่วนกลาง เรียกว่า ส่วนที่ 2
ส่วนท้าย เรียกว่า ส่วนที่ 3
แต่ละส่วนจะจำ อารมณ์ การสัมผัส การดมกลิ่น แตกต่างกันไปในแต่ละพื่นที่
ความจำเกี่ยวกับพื้นที่ (spatial memory) หรือ เส้นทางของฮิปโปแคมปัส
ด้านข้างของ ฮิปโปแคมปัสจะเน้นการทำงานของส่วนพื้นที่ เส้นทาง
งานวิจัยของกรุงลอนดอนที่ศึกษากับคนขับรถแท็กซี่ พบว่า การขับรถในเมืองใหญ่หรือเส้นทางที่สลับซับซ้อนจะช่วยเพิ่มเส้นใยประสาทของสมองด้าน
ข้างมากยิ่งขึ้น ( หมายความว่า คนที่ทำอาชีพขับรถบริการ จะมีสมองด้าน
การจดจำเส้นทาง หรือ พื้นที่ ดีกว่าคนที่ไม่ได้ขับรถ )
ศูนย์รวมของความจำ
ขณะที่เรานอนอยู่ ฮิปโปแคมปัสจะทำหน้าที่รวบรวมความจำทั้งวันไว้
มีการศึกษาที่ได้รับการเผยแพร่ในปี 2004 เผยว่า ยิ่งฮิปโปแคมปัสทำงาน
อย่างเต็มที่มากเท่าไหร่ในขณะที่เรานอน เรายิ่งจะจดจำสิ่งสำคัญในวันนั้นมากขึ้นเท่านั้น โดยเฉพาะยิ่งเราเรียนอะไรใหม่ๆมา หรือ อ่านหนังสือมา เราจะยิ่งจดจำได้ดียิ่งขึ้น
การโอนหน่วยความจำ
ความทรงจำไม่ได้ถูกเก็บไว้ที่ฮิปโปแคมปัส เพื่อแปลงเป็นความทรงจำระยะยาวอย่างที่เราเข้าใจกัน อันที่จริงแล้วฮิปโปแคมปัสทำหน้าที่เป็นศูนย์รวบรวมข้อมูล มากกว่า การเอาข้อมูลเก็บใส่ การจัดเรียงข้อมูลและส่งต่อไปที่
ความทรงจำระยะยาว
การนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ มีความสำคัญมากในกระบวนการนี้
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าฮิปโปแคมปัสได้รับความเสียหาย?
ถ้าฮิปโปแคมปัสได้รับความเสียหายโดย อาการบาดเจ็บ หรือ โรคภัยจากการป่วยแล้ว ย่อมส่งผลต่อความทรงจำ และ การสร้างความทรงจำใหม่อย่างแน่นอน หากฮิปโปแคมปัสได้รับความเสียหายจริงๆขึ้นมา ผลกระทบที่เราจะสัง เกตได้เลยคือ ความทรงจำเชิงพื้นที่ หรือ เส้นทาง (spatial memory) ความทรงจำเส้นทาง สถานที่ ย่อมบิดเบือน
ฮิปโปแคมปัสมีความสำคัญเกี่ยวกับการจดจำข้อมูลใหม่มาก ยิ่งได้รับความ เสียหายต่อส่วนนี้ ความทรงจำระยะยาวย่อมได้รับผลกระทบอย่างแน่นอน
มีการสแกนสมองผู้ป่วยที่ได้รับความเสียหายทางสมองและ ผู้ป่วยความจำ
เสื่อม ผลปรากฎว่า ผู้ป่วยเหล่านี้สูญเสียความสามารถที่เหมือนกัน คือ ความสามารถในการจดจำสิ่งเฉพาะเจาะจง เช่น ชื่อ วันที่ สถารการณ์สำคัญๆ
ความเสียหายที่ได้รับต่อ ฮิปโปแคมปัสนั้นจะแตกต่างกันไปตามด้านที่เสีย
หาย
หากด้านซ้ายมีปัญหา จะส่งผลให้การนึกถึงข้อมูลที่เป็นนามธรรมรวน
หากด้านขวามีปัญหา จะส่งผลให้การรับรู้ข้อมูลด้านการมองเห็นบิดเบือน
ทริคเล็กน้อย
แล้วเราจะดูแลฮิปโปแคมปัสของเราอย่างไรให้พ้นจากอันตรายดีละ?
งานวิจัยพบว่า การออกกำลังกายจะช่วยชะลอความเสื่อมสภาพของ สมอง
ส่วนฮิปโปแคมปัสเมื่อเราแก่ลง
ความเครียดที่สะสมอย่างยาวนาน จะส่งผลต่อฮิปโปแคมปัสของเรา
ลองหาวิธีจัดการความเครียดดูสิครับ เพื่อลดภาระต่อสมองของเรา
งานวิจัยพบว่า ผู้ป่วยที่มี ภาวะป่วยทางจิตจากเหตุการณ์รุนแรง จะมีขนาด
ฮิปโปแคมปัสเล็กกว่า คนที่ ไม่ได้ตกอยู่ใน ภาวะป่วยทางจิตจากเหตุการณ์
รุนแรง
มีปัจจัยไม่กี่อย่างที่ส่งผลต่อฮิปโปแคมปัส
ความแก่เป็นปัจจัยหลักของการเสื่อมถอยของฮิปโปแคมปัส
เครื่องสแกนสมอง MRI พบว่า สมองของมนุษย์เราจะหดตัว 13% ในช่วงอายุ 30 ถึง 80 ปี ใครก็ตามที่มีภาวะหลงลืม( ไม่ใช่ไม่มีสตินะครับ )นั่นคือ
อาการเริ่มต้นของการหดตัวของสมอง
การเสื่อมสภาพของเซลล์ในสมองส่วนฮิปโปแคมปัส จะเป็นสาเหตุให้เกิด
โรค อัลไซเมอร์ ( Alzheimer’s disease)
สมองส่วนฮิปโปแคมปัสเป็นส่วนที่สำคัญส่วนหนึ่งต่อการเสพติดเพราะว่า ยาและแอลกอฮอล์ส่งผลต่อระบบการให้รางวัลของเรา รวมทั้งของหวานด้วย
ฮิปโปแคมปัสมักสร้างความทรงจำที่น่าพอใจให้เราโดยเฉพาะความรู้สึกดี
จากยา หรือ ของไม่ดีทั้งหลายสิ่ง
เกร็ดเล็กน้อยก่อนจบ
hippocampus มาจากภาษากรีก แต่เดิมคือคำว่า hippokampus (hippo แปลว่า ม้า kampos แปลว่า ปีศาจทะเล )เพราะว่ารูปร่างของฮิปโปแคมปัส
เหมือนกับม้าน้ำ
รูปทรงของสมองส่วนฮิปโปแคมปัส ถูกค้นพบโดย นักกายวิภาคศาสตร์
Julius Caesar Aranzi
จริงๆแล้วสมองส่วนฮิปโปแคมปัสถูกรู้ว่ามีมานานแล้ว เพราะเป็นส่วนที่ได้รับการศึกษามากที่สุดของสมอง
ผิดพลาดตรงไหนขออภัยด้วยนะครับ
จงเสพความรู้ให้มากๆ เพื่อที่เราะจะได้เป็นผู้รอบรู้
- 16
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
