24 พ.ค. 2020 เวลา 16:51 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
รู้หรือไม่.....ครั้งหนึ่งปลาวาฬ (เคย) เดินได้??
1
ในปัจจุบันเป็นที่ทราบแน่ชัดแล้วว่าสัตว์มีกระดูกสันหลังนั่น วิวัฒนาการมาจากสิ่งมีชีวิตพวกปลาที่อาศัยอยู่ในน้ำ ก่อนที่จะปลี่ยนแปลงโครงสร้างร่างกายให้กลายเป็นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ (นึกภาพปลาตีนครับ) แล้ววิวัฒนาการเป็นสัตว์บกมากมายหลายสายพันธุ์ รวมทั้งสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ครองโลกอยู่ทุกวันนี้ แน่นอนว่ามันต้องใช้เวลาในการวิวัฒนาการเป็นร้อยล้านปีกว่าจะมาถึงจุดนี้
แต่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (Mammal) กลุ่มหนึ่งกับมีวิวัฒนาการแบบย้อนกลับอย่างแปลกประหลาด นั่นคือสัตว์ในกลุ่มวาฬ (whale) มันไม่ใช่ปลาแบบที่เราเข้าใจนะครับเพราะพวกมันเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแบบมนุษย์นี้เอง!!! วาฬเลือกที่จะวิวัฒนาการตนเองให้กลับไปเป็นสัตว์น้ำอีกครั้งหนึ่งแทนที่จะอาศัยอยู่บนบกแบบญาติๆของมัน ถ้าดูตามแผนผังวิวัฒนาการ (evogram) ใครจะเชื่อล่ะครับว่าญาติที่ใกล้ชิดที่สุดของมันคือ "ฮิปโปเตมัส" นั่นเอง
3
วาฬจัดเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในกลุ่มสัตว์ที่มีเท้าแบบกีบคู่ และว่ากันตามตรงแล้วญาติที่ใกล้ชิดที่สุดของมันคือฮิปโปเตมัสก่อนที่จะวิวัฒน์ตนเองไปอยู่ในน้ำอีกครั้งอ้างอิงจาก https://evolution.berkeley.edu/evolibrary/article/evograms_03
อะไรทำให้พวกมันลงไปอยู่ในน้ำ ???
เมื่อราว 65-75 ล้านปีมาแล้ว บรรพบุรุษของปลาวาฬเคยอาศัยอยู่บนบก อย่างเจ้าปลาวาฬอายุ 52 ล้านปี พันธุ์ Ambulocetus natans แต่แล้วด้วยสภาพภูมิอากาศที่แปรเปลี่ยนอย่างรุนแรงทำให้แหล่งอาหารบนบกของพวกมันลดลง ทางเลือกของพวกมันจึงมีไม่มาก
การลงไปในทะเลที่มีอาหารสมบูรณ์กว่าจึงเป็นทางเลือกที่ดีกว่า เดิมที่พวกมันอาศัยอยู่ในมหาสมุทรเขตศูนย์สูตรแถบๆ บริเวณประเทศปากีสถานและอินเดียในปัจจุบัน ก่อนที่จะกระจายพันธุ์ไปน่านน้ำทั่วโลก
3
วิวัฒนาการของวาฬจากสัตว์หากินน้ำตื้นอย่างเจ้า Ambulocetus ไปสู่สัตว์ที่ดำรงชีพในน้ำแบบวาฬปัจจุบันอย่างเต็มตัว
โดยในระยะแรกเจ้า Ambulocetus natans เริ่มหากินในเขตน้ำตื้นก่อน แต่นักวิจัยเชื่อว่าพวกมันยังคงใช้ขาคู่หน้าในการว่ายน้ำออกมากินในริมทะเลตื้นๆก่อน โดยหลักฐานที่พบว่า "กระดูกขาหน้า" ที่สั้นและอยู่ติดกับลำตัวของมัน บ่งชี้ว่า สัตว์ชนิดนี้ใช้ขาหน้าในการเคลื่อนที่บนบกและไถตัวไปมาแบบสิงโตทะเล
Ambulocetus natans คือบรรพบุรุษยุคแรกๆของสัตว์ในกลุ่มวาฬ เมื่อราว 50 ล้านปีก่อน ก่อนที่พวกมันจะวิวัฒนาการเป็นสัตว์น้ำเต็มตัวแบบปัจจุบัน
แต่เมื่อนานวันเข้าพวกมันเริ่มลดรูปขาคู่หน้าที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์เพื่อเพิ่มความคล่องตัวสำหรับหากินในทะเลมากยิ่งขึ้นและมีหางยาวสำหรับเพิ่มการทรงตัวในน้ำ ผลลัพธ์ที่ได้จึงเป็นวาฬหน้าตาประหลาดที่มีขาสั้นๆและหางยาวนั่นเอง
แผนที่โลกเมื่อราว 50 ล้านปีก่อน มหาทวีบต่างๆเพิ่งเริ่มแยกตัวออกเป็นทวีปต่างๆแบบที่เราเห็นปัจจุบัน ซึ่งวาฬก็เริ่มวิวัฒนาการขึ้นแถบๆทะเลในเขตปากีสถานและอินเดียในปัจจุบัน ก่อนจะกระจายพันธุ์ไปทั่วโลก
หลังจากผ่านระยะเวลาอันยาวนานในการวิวัฒนาการ พวกมันก็ไม่กลับขึ้นบกอีกเลยและเริ่มดำรงชีวิตแบบสัตว์น้ำเต็มตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวาฬรุ่นหลังๆอย่าง Dorudon เมื่อราว 45 ล้านปีก่อน มีการเปลี่ยนแปลงกระดูกขาคู่หลังลดรูปไปเปลี่ยนระยางค์ครีบสำหรับว่ายน้ำอย่างเต็มตัว (vestigial structures) เพื่อใช้ขยับลำตัวเลื้อยไปในน้ำแบบเดียวกับโครงสร้างที่พบในงูโบราณ
กระดูกขาหลังของบรรพบุรุษวาฬอย่าง Dorudon เมื่อราว 45 ล้านปีก่อนมีการลดรูปไปเป็นระยางค์สั้นๆ อย่างชัดเจนลักษณะคล้าย vestigial structures แบบเดียวกับที่พบในงูดึกดำบรรพ์ สำหรับใช้ในการเลื้อยเคลื่อนตัว
ท้ายที่สุดเมื่อถึงจุดๆหนึ่งแล้ววาฬจึงเปลี่ยนแปลงโครงร่างทางกายวิภาคเป็นสัตว์น้ำเต็มตัวแบบที่เราเห็นในปัจจุบัน และจำให้ขึ้นใจนะครับพวกมันยังคงเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอยู่ไม่ใช่ปลาแบบที่เราเข้าใจผิดกันมานาน
คราวหน้าเมื่อเราได้ชมเจ้ายักษ์ใหญ่ใจดีเหล่านี้อีกครั้งหนึ่ง คุณอาจจะแปลกใจว่าทำไมมันฉลาดนักเพราะครั้งหนึ่งมันเคยเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแบบเราๆท่านๆนี้เองครับ!!!!!
โฆษณา