25 พ.ค. 2020 เวลา 04:46 • การเมือง
รักษาประชาธิปไตยในช่วงโควิดไม่ง่าย
นับตั้งแต่การระบาดในช่วงเดือนมีนาคม 2563 มีประเทศกว่า 47 ประเทศที่จำต้องเลื่อนการเลือกตั้งออกไปสืบเนื่องจากภัยของโรคระบาด เนื่องด้วยมาตรการของรัฐที่ต้องการเว้นระยะห่างระหว่างผู้คนเพื่อยับยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส ทำให้ทั้งกระบวนการเลือกตั้งและพนักงานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานได้ยากและเต็มไปด้วยความเสี่ยง
นอกจากนี้ ยังมีความเป็นห่วงว่าการเลือกตั้งที่ควรจะเป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชนทุกคน ไม่จำกัดเพศ วัย และชนชั้นได้เข้ามามีส่วนร่วมตัดสินใจนั้นจะเกิดความไม่เท่าเทียม ประชาชนบางกลุ่มหรือหลายส่วนเลือกที่จะไม่ออกมาเลือกเพราะความเสี่ยง ผลของการเลือกตั้งในช่วงเวลาเช่นนี้จึงอาจจะออกมาอย่างไม่เที่ยงตรงและไม่สะท้อนถึงความต้องการของประชาชนอย่างแท้จริง
มีหลายประประเทศ เช่น มาลาวี คณะกรรมการเลือกตั้งได้ยื่นเรื่องต่อศาลขอให้มีการระงับการลงทะเบียนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง และยูเครนก็มีการตัดงบประมาณของการเลือกตั้งมาเพื่อช่วยเหลือในมาตรการรับมือกับโรคระบาดก่อน
อย่างไรก็ตาม ยังมีถึง 13 ประเทศที่ตัดสินใจเดินหน้าจัดการเลือกตั้งตามกำหนดการเดิม เช่น แคว้นบาวาเลียของประเทศเยอรมนีได้จัดให้มีการเลือกตั้งผ่านทางไปรษณีย์สำหรับรอบที่สองของการเลือกตั้งท้องถิ่นเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2563 ที่ผ่านมา หลังการเลือกตั้งในรอบแรก ณ วันที่ 16 มีนาคม 2563 ได้จัดให้มีการเลือกตั้งตามหน่วยเหมือนปรกติได้มีการปรับมาตรการเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อของโควิด
มลรัฐวิสคอนซิน (สหรัฐอเมริกา) เดินหน้าจัดเลือกตั้งศาลสูงสุดประจำมลรัฐ State supreme court โดยการเลือกตั้งศาลสูงสุดประจำมลรัฐวิสคอนซิน 1 ที่นั่งนั้นมีแคนดิเดตคนสำคัญคือ Jill Karofsky และ Daniel Kelly จัดขึ้นเมื่อวันที่ 6 เมษายน 2020 จากการลงคะแนนของศาลสูงสุดวิสคอนซินให้มีการเลือกตั้งต่อไป 4-2 เสียง โดยเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์ของประชาชนว่าสร้างทางแพร่งให้ประชาชนเลือกว่าจะยอมไปใช้สิทธิ์เลือกตั้งโดยไม่รับประกันการติดเชื้อ หรือจะอยู่บ้านปลอดภัยแต่เสียสิทธิ์การเลือกตั้งแทน ทั้งนี้ที่คูหาเลือกตั้ง เจ้าหน้าที่ประจำคูหาเลือกตั้งใส่ชุดและหน้ากากป้องกันไวรัส ขณะที่ไม่ได้บังคับให้ประชาชนใส่หน้ากากอนามัย จึงพบทั้งคนที่ใส่และไม่ใส่หน้ากากมาใช้สิทธิ์เลือกตั้ง
แต่ที่ฮือฮาที่สุดเห็นจะเป็นเกาหลีใต้ที่ได้มีการจัดการเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภาทั่วประเทศไปเมื่อวันที่ 15 เมษายน 2020
 
เมื่อเป็นครั้งแรกที่เลือกตั้งภายใต้โรคระบาด การจัดการเลือกตั้งครั้งนี้จึงกำหนดให้ผู้ไปใช้สิทธิเลือกตั้งใส่หน้ากากและถุงมือ เว้นระยะห่างจากผู้ไปใช้สิทธิคนอื่น 1 เมตร มีมาตรการวัดไข้และใช้เจลล้างมือทุกคนก่อนเข้าคูหาเลือกตั้ง คนที่อุณหภูมิสูงเกิน 37.5 องศาเซลเซียสจะถูกแยกไปลงคะแนนเสียงที่หน่วยเลือกตั้งแยกต่างหาก
 
ทั้งนี้มีผู้ใช้สิทธิ 26% ที่ใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าในวันที่ 10-11 เมษายน 2020 ผ่านไปรษณีย์หรือใช้คูหาพิเศษสำหรับผู้ป่วยเสี่ยงติดเชื้อ เนื่องจากจำเป็นต้องกักตัว
การเลือกตั้งในสภาวะวิกฤตเช่นนี้ประชาชนควรจะสามารถมีทางเลือกได้ว่าจะลงคะแนนเสียงอย่างไรให้ปลอดภัยมากที่สุดและควรจะจำกัดจำนวนประชาชนและเจ้าหน้าที่ในแต่ละหน่วยเลือกตั้ง ไม่ว่าจะด้วยวิธีการสับเปลี่ยนเวลาหลีกเลี่ยงช่วงแออัดในการลงคะแนนหรือเตรียมอุปกรณ์ป้องกันเชื้ออย่างหน้ากากอนามัยและเจลแอลกอฮอล์ให้เพียงพอ
ประเทศไทยกำลังจะได้ทดสอบความสามารถของคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) และผู้เกี่ยวข้องในการจัดการเลือกตั้งท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด หลังการเสียชีวิตของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เขต 4 จังหวัดลำปาง และ กกต. ตัดสินใจเดินหน้าจัดการเลือกตั้งซ่อมในวันเสาร์ที่ 20 มิถุนายน 2563
ในเบื้องต้น กกต. เตรียมออกมาตรการเป็นระเบียบเฉพาะให้ผู้สมัครปฏบัติ อาทิ การกำหนดเวลาหาเสียงให้ทำได้เฉพาะ ตั้งแต่เวลา 05.00 น. ถึง 22.00 น. ของ ทุกวันนับตั้งแต่วันที่ได้ยกเว้นก่อนวันเลือกตั้ง 1 วัน ที่จะหาเสียงได้ไม่เกินเวลา 18.00 น.
รวมไปถึงการให้ ผู้สมัคร ผู้ช่วยหาเสียง และพรรคการเมือง ต้องมีมาตการป้องกันโรคติดต่อ เช่น การสวมหน้ากากอนามัย ใช้เจลแอลกอฮอล์ล้างมือ และการเว้นระยะห่างทางสังคม การห้ามกิจกรรมโฆษณาหาเสียง ที่มีการรวมตัวของบุคคล หรือ ผู้มีสิทธิเลือกตั้งเป็นจำนวนมาก และการห้ามใช้ข่าวสารหรือข้อความเกี่ยวกับการระบาดโควิด-19 ที่ไม่เป็นความจริง หรือ นำมาใช้เพื่อสร้างความหวาดกลัว เป็นต้น
นอกจากนี้ ในการวางเตรียมความพร้อมเรื่องการจัดการในหน่วยเลือกตั้ง กกต. มีการกำหนดแนวปฏิบัติไว้ทั้งการจำกัดปริมาณคนที่จะเข้าไปใช้สิทธิในหน่วย การกำหนดจุดพักรอการใช้สิทธิ การวัดอุณหภูมิก่อนเข้าหน่วย การบังคับให้ผู้มาใช้สิทธิทุกคนต้องสวมหน้ากาก มีเจลล้างมือที่หน้าหน่วย ในขณะที่เจ้าหน้าที่ประจำหน่วยทุกคนก็ต้องสวมหน้ากากและถุงมือ รวมทั้งล้างมือบ่อยๆ เรียกว่าเอาให้ไม่น้อยหน้าเกาหลีใต้เลยทีเดียว
มาดูกันว่าเราจะสามารถรักษาประชาธิปไตยไปพร้อมๆ กับการควบคุมการแพร่ระบาดของโรคได้ดีแค่ไหน!
อ้างอิง
IDEA (2020). Elections and COVID-19, International IDEA technical Paper 1/2020 (March 2020). DOI: https//doi.org/10.31752/idea.2020.11
IDEA (2520). Global Overview of COVID-19: Impact on Elections. https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections
Trtworld. (14 APR 2020). South Koreans head to polls despite global pandemic. https://www.trtworld.com/asia/south-koreans-head-to-polls-despite-global-pandemic-35415
PPTV Online. (21 พ.ค. 2563). กกต.เตรียมออกมาตรการเข้มห้ามตั้งเวทีปราศรัย เขต 4 ลำปาง. https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/125850?utm_source=web_pptv&utm_campaign=InboundLink&utm_medium=125941_2
PPTV Online. (22 พ.ค. 2563). ผู้สมัครส.ส.ลำปาง หวั่น ปชช.จำหน้าไม่ได้ สวมหน้ากากหาเสียง. https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/125941
โฆษณา