Blockdit Logo (Mobile)
ลงทุนแมน
ยืนยันแล้ว
•
25 พ.ค. 2020 เวลา 11:40 • ธุรกิจ
วิกฤติอาร์เจนตินา ที่รัฐบาลผิดนัดชำระหนี้
พันธบัตรรัฐบาลที่ดูเหมือนเป็นสินทรัพย์ที่ปราศจากความเสี่ยง (Risk-free asset)
แต่ในตอนนี้มีอยู่ประเทศหนึ่ง ที่รัฐบาลไม่สามารถหาเงินมาชำระหนี้ได้
ประเทศนั้นชื่อ อาร์เจนตินา
เรื่องนี้มีที่มาเป็นอย่างไร
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
ปี ค.ศ. 2010 หนี้สาธารณะของอาร์เจนตินาอยู่ที่ 4.9 ล้านล้านบาท
หรือประมาณ 44% ของ GDP
ปี ค.ศ. 2019 หนี้สาธารณะของอาร์เจนตินาอยู่ที่ 11 ล้านล้านบาท
หรือประมาณ 93% ของ GDP
หนี้สาธารณะที่เพิ่มสูงขึ้นกำลังสร้างปัญหาอย่างหนักให้อาร์เจนตินา ตอนนี้เรียกได้ว่า อาร์เจนตินาคือ คนป่วยแห่งอเมริกาใต้
บางคนอาจไม่รู้ว่า ครั้งหนึ่งในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 อาร์เจนตินาเคยเป็นหนึ่งในประเทศที่มั่งคั่งที่สุดแห่งหนึ่งของโลก
เพราะอุตสาหกรรมการเกษตรของอาร์เจนตินานั้นเติบโตอย่างมาก จากการที่มีที่ดินอุดมสมบูรณ์และภูมิอากาศเหมาะแก่ภาคเกษตรกรรม
1
Cr. FAO
เรื่องนี้ทำให้ในปี ค.ศ. 1913 อาร์เจนตินาติด 1 ใน 10 ประเทศที่มีรายได้ต่อหัวของประชากรมากที่สุดในโลก
อย่างไรก็ตาม เวลาผ่านมา 106 ปี
ในปี ค.ศ. 2019 รายได้ต่อหัวของอาร์เจนตินาตกลงไปอยู่ที่ 66 ของโลก
จุดเริ่มต้นของความเปราะบางทางเศรษฐกิจของประเทศเกิดมาจาก 2 สาเหตุหลักคือ
1. ความไม่สงบเรียบร้อยทางการเมือง ซึ่งมาจากการปฏิวัติยึดอำนาจของกลุ่มทหารและการคอร์รัปชันของนักการเมือง
2. การใช้นโยบายของผู้นำหลายคนในอดีตที่ต้องการสร้างคะแนนนิยม และนำมาซึ่งการพิมพ์เงินและการใช้งบประมาณขาดดุลจำนวนมาก
พอเรื่องเป็นแบบนี้ จึงทำให้เกิดภาระการเงิน การคลังแก่ประเทศ
อาร์เจนตินาจึงประสบกับปัญหาต่างๆ ตามมา จนเปรียบเสมือนคนป่วยที่เรี่ยวแรงกำลังลดน้อยลงเรื่อยๆ
แล้วเรื่องนี้ส่งผลกระทบต่ออาร์เจนตินาอย่างไรบ้าง?
ปี ค.ศ. 2019 อัตราเงินเฟ้อของประเทศอยู่ที่ 54% สูงที่สุดในรอบเกือบ 30 ปี
และสูงที่สุดเป็นอันดับที่ 5 ของโลก
ในช่วงระหว่างปี ค.ศ. 2009-2019 อาร์เจนตินามีงบประมาณขาดดุลทุกปี ทำให้อาร์เจนตินาเป็นหนึ่งในประเทศที่มีงบประมาณขาดดุลนานที่สุดในโลก
ภาระหนี้ของรัฐบาลที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก ประกอบกับอัตราเงินเฟ้อที่อยู่ในระดับสูง เรื่องนี้จึงทำให้ค่าเงินเปโซอาร์เจนตินาดำดิ่งลงอย่างรวดเร็ว
ถ้าเราเอาเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐ ไปแลกกับ เปโซอาร์เจนตินา
ปี ค.ศ. 2009 จะแลกได้ 3.8 เปโซอาร์เจนตินา
ปี ค.ศ. 2019 จะแลกได้ 60 เปโซอาร์เจนตินา
Cr. WSJ
ค่าเงินของประเทศอ่อนค่าลงเกือบ 1,480% ซึ่งหลายคนอาจมองว่า การอ่อนค่าลงของเงินเปโซ ด้านหนึ่งน่าจะช่วยภาคการส่งออกของประเทศ แต่ก็ดูเหมือนไม่มาก เพราะวันนี้ภาคการส่งออกของประเทศก็คิดเป็นเพียง 14% ของมูลค่า GDP เท่านั้น
การอ่อนค่าลงของเงินเปโซทำให้ธนาคารกลางต้องนำเงินสำรองมาใช้ในการพยุงค่าเงินไม่ให้อ่อนค่าลงอย่างรุนแรง
แต่สิ่งนี้ก็ทำให้ทุนสำรองของธนาคารกลางลดลงอย่างมากจาก 2.1 ล้านล้านบาท ในปี ค.ศ. 2018
เหลือเพียง 1.2 ล้านล้านบาท ในปัจจุบัน
อาร์เจนตินาจึงต้องขอรับความช่วยเหลือจากกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ด้วยมูลค่ากว่า 1.8 ล้านล้านบาท ซึ่งนับเป็นเงินช่วยเหลือประเทศที่ประสบวิกฤติมากที่สุดในประวัติศาสตร์ของ IMF
อย่างไรก็ตาม เรื่องตลกร้ายอีกอย่างคือ
ในปัจจุบัน ภาระหนี้สาธารณะที่รัฐบาลอาร์เจนตินามีอยู่นั้น 80% เป็นหนี้ต่างประเทศและส่วนมากจะอยู่ในรูปของเงินดอลลาร์สหรัฐ
ซึ่งการอ่อนค่าของเงินเปโซอาร์เจนตินาเมื่อเทียบกับดอลลาร์สหรัฐ ทำให้ภาระหนี้ของประเทศนั้นเพิ่มขึ้นไปอีก เพราะต้องใช้เงินเปโซอาร์เจนตินามากขึ้นในการใช้หนี้ก้อนเดิม
เราลองนึกภาพดูว่า เมื่อ 10 ปีที่แล้ว
ถ้าเราติดหนี้อยู่ 1 ดอลลาร์สหรัฐ
เราจะใช้เงินเพียงแค่ 3.8 เปโซอาร์เจนตินา ไปแลกเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐ เพื่อใช้คืนหนี้
แต่มาวันนี้ เราจะใช้เงินถึง 60 เปโซอาร์เจนตินา ไปแลกเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐ เพื่อใช้คืนหนี้
ซึ่งเรื่องแบบนี้เคยเกิดขึ้นกับประเทศไทยเมื่อปี ค.ศ. 1997 หลายคนคงจำกันได้ดีว่าตอนนั้นเราต้องใช้เงินบาทมากขึ้น 2 เท่าในการใช้หนี้ก้อนเดิม
แต่อาร์เจนตินาตอนนี้ไม่ใช่หนี้เพิ่มขึ้น 2 เท่า แต่เป็นหนี้เพิ่มขึ้นหลายสิบเท่า..
ปัจจุบัน รัฐบาลอาร์เจนตินามีหนี้ต่างประเทศจำนวนกว่า 2 ล้านล้านบาท และล่าสุดรัฐบาลอาร์เจนตินาเพิ่งผิดนัดชำระหนี้ (Default) จ่ายดอกเบี้ยหุ้นกู้จำนวนกว่า 16,000 ล้านบาท
Cr. WSJ
โดยก่อนหน้านี้รัฐบาลได้เจรจาปรับโครงสร้างหนี้กับเจ้าหนี้ เพื่อจ่ายดอกเบี้ยลดลง และเลื่อนการชำระคืนหนี้ออกไป แต่ก็ถูกเจ้าหนี้ปฏิเสธ ทำให้ในตอนนี้รัฐบาลอาร์เจนตินา ต้องกลับมาทบทวนข้อเสนอใหม่เพื่อกลับไปเจรจากับเจ้าหนี้อีกครั้ง
ซึ่งตอนนี้ยังไม่รู้ว่า บทสรุปสุดท้ายของเรื่องนี้จะเป็นอย่างไร
แต่ที่แน่ๆ ถ้ารัฐบาลอาร์เจนตินาไม่สามารถหาเงินมาชำระหนี้แก่เจ้าหนี้ได้ เรื่องราวอาจจะเลวร้ายกว่าที่เราเห็น ณ ตอนนี้
ขณะที่การผิดนัดชำระหนี้จ่ายดอกเบี้ยในครั้งนี้ของอาร์เจนตินาเป็นครั้งที่ 9 ในประวัติศาสตร์ของประเทศ หลังจากที่อาร์เจนตินาเคยประสบกับเหตุการณ์ผิดนัดชำระหนี้ไปทั้งหมด 8 ครั้ง นับตั้งแต่ได้รับเอกราชจากสเปนในปี ค.ศ. 1816 หรือเมื่อ 204 ปีที่แล้ว
เรื่องนี้ อาจเป็นบทเรียนให้แก่หลายประเทศ เพื่อเรียนรู้สิ่งต่างๆ จากประเทศที่เคยประสบปัญหา เพื่อที่จะช่วยหลีกเลี่ยง และไม่เดินตามรอยประเทศเหล่านั้น
ประเทศไทยในตอนนี้ยังดูห่างไกลจากการเป็น อาร์เจนตินา
แต่ก็ควรระวังไว้ เพราะทุกอย่างถ้าประมาท มันก็สามารถเกิดขึ้นได้เสมอ..
โฆษณา