LTE
พอดีได้คุยกับน้องที่ทำงานเรื่อง LTE หรือที่เรียกกันว่า Loss of tail rotor effectiveness จึงอยากนำมาเล่าสู่กันฟังครับ 🚁🤔
LTE พูดง่ายๆคือ Tail rotor ทำงานไม่มีประสิทธิภาพ (เกิดจาก Aerodynamic ล้วนๆไม่เกี่ยวกับเครื่องยนต์กลไกใดๆทั้งสิ้น) เป็นผลให้เฮลิคอปเตอร์หมุนโดยไม่สามารถควบคุมได้(ถ้าเป็นค่ายทาง อเมริกาเค้าเรียกว่า Unanticipated right yaw หรือหมุนขวาแบบไม่ทันตั้งตัว)
ในยุคแรกๆ อุบัติเหตุของ Helicopter กองทัพสหรัฐเกิดจากสาเหตุนี้ขึ้นบ่อยมาก และมักจะเกิดในขณะที่อากาศยานใช้ความเร็วน้อยๆ (น้อยกว่า 30 Knots) เช่นการบินสำรวจสายไฟ การฝึกบินทางยุทธวิธี หรือแม้กระทั่งขณะกำลังร่อนลง ยิ่งใช้ความสูงไม่มากมักจะก่อให้เกิดความเสียหายรุนแรง
ด้วยเหตุดังกล่าว ทาง NTSB จึงได้นำ Helicopter ไปทดสอบในอุโมงลมจึงได้พบว่าทิศทางของลมและความเร็วลมที่เข้ามากระทบเป็นสาเหตุหลักของ LTE โดยทิศทางของลมที่มีผลกระทบดังกล่าวมี 3 ทิศทาง คือ
1. 285-315 องศา ของหัวเครื่อง ก่อนอื่นต้องอธิบายก่อนว่า ลมที่พัดมากระทบมันสัมพันธ์กับ Downwash หรือ ลมที่เกิดจาก Main rotor สร้างขึ้น โดยปกติเมื่อเกิด Lift ไม่ว่าจะ Fix wing หรือ Helicopter ปีกจะเกิด Downwash ออกมาด้วยเสมอ ซึ่งเจ้า Downwash จะออกมาขนานไปกับทิศทางการเคลื่อนที่ของอากาศยานนั้นแหละครับ กลับมาเข้าเรื่อง เมื่อลมที่พัดมากระทบในทิศทางดังกล่าว มันจะเบี่ยงเบนเจ้า Downwash มารบกวนการทำงานของ Tail rotor ทำให้ Thurst หรือแรงผลักลดลง นักบินจำเป็นต้องเปิดมุมปะทะเพิ่มมากขึ้นจนทำให้ Control margin ไม่เพียงพอ อีกส่วนมักจะเกิดในขณะทำการเลี้ยวขวาซึ่งส่วน Tail ของอากาศยานจะไปยุ่งอยู่บริเวณ Downwash ทำให้นักบินต้องใช้เท้าขวามากขึ้น คือการเพิ่มมุมปะทะ Tail rotor แต่เมื่อคืนหัวเครื่องตรง Downwash ไม่อยู่แล้ว แต่ right pedal ยังอยู่จึงเกิดเรื่องประหลาดใจคือหัวหมุนขวาแบบไม่ทันตั้งตัว
ลมที่พัดเข้าหัวเครื่องในทิศทาง ระหว่าง 285-315 องศากับหัวเครื่อง
2. 120-240 องศาของหัวเครื่อง หรือพูดง่ายๆก็ Tail wind อธิบายสั้นๆคือ Tail wind มันไปพัด downwash เข้ามารบกวน Tail rotor มีผลให้ Tail rotor ทำงานไม่มีประสิทธิภาพ ใช้เท้าไม่เพียงพอกับ Margin ที่มี
ลมที่พัดเข้าหัวเครื่องในทิศทาง ระหว่าง 120-240 องศากับหัวเครื่อง
3. 210 - 330 องศา ของหัวเครื่อง ทิศนี้สัมพันธ์กับ Vortex ของ Tail rotor หรือลมที่เกิดจาก Thrust นั่นเอง คือลมในทิศทางนี้มันจะพัด Votex ของ Tail rotor มารบกวนตัวมันเอง ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของตัวเองลดลง
ลมที่พัดเข้าหัวเครื่องในทิศทาง ระหว่าง 210-330 องศากับหัวเครื่อง
นอกจากลมและทิศทางของลมที่มารบกวนแล้วก็ยังมี Gross weight และ Density Altitude ก็มีผลกับประสิทธิภาพของ Tail rotor เช่นกัน กล่าวคือ High gross weight และ high density จำเป็นต้องใช้ power มากขึ้น เมื่อใช้ Power มากขึ้น จำเป็นต้องใช้ Tail rotor มากขึ้นตามไปด้วย ดังนั้น ยิ่งมี Gross weight มาก บินในที่ High density ย่อมมีผลในการลดประสิทธิภาพการทำงานของ tail rotor ตามมา
🤔🤔🤔🤔เอะ!!! เมื่อเกิดแล้วเราจะแก้ไขยังไง🥶🥶🥶
1.ใช้เท้าซ้าย left pedal เพื่อลดอัตราการหมุนของเครื่อง พร้อมกับ Forward cryclic หรือเคลื่อนที่ไปข้างหน้าเพื่อหนีออกสถานการณ์นั้น
2. ถ้าความสูงเพียงพอลดมุมปะทะของ Main rotor เพื่อลดอัตราการหมุน
3. ถ้าอัตราการหมุนไม่ลดลงก็ Autorotation สิครัชรออัลไร
🙄🙄🙄🙄เมื่อเรารู้แล้วว่า LTE คืออะไร การหลีกเลี่ยงที่ดีคือ
*หลีกเลี่ยง Tail wind ในขณะใช้ความเร็วน้อยๆ โดยเฉพาะใกล้จะหมด Translation lift
*หลีกเลี่ยงการ Hovering out of ground effect โดยเฉพาะมีความเร็วลม 8-12 knots ในทิศทางที่กล่าวมา
*สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ สติ 555 เตือนตัวเองอยู่เสมอ ตามที่อุดมคติตำรวจข้อสุดท้าย “พึงรักษาความไม่ประมาทเสมอชีวิต”
สำหรับผู้ที่สนใจสามารถค้นคว้าเพิ่มเติมได้ที่ AC90-95 https://www.faa.gov/documentLibrary/media/Advisory_Circular/ac90-95.pdf
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
