6 มิ.ย. 2020 เวลา 23:45 • ธุรกิจ
ในชีวิตมนุษย์ ในบางช่วงเวลา มักมีคำตอบปริศนาปรากฎขึ้นในใจ หรือผุดขึ้นในความคิด คล้ายกับฟองอากาศที่อยู่ๆ ก็ผุดขึ้นมาจากน้ำ
ถ้าเราฉวยมันไว้ได้ติด และนำไปลงมือปฏิบัติ ก่อนที่มันจะแตกหายไปในอากาศ
มันอาจจะกลายเป็นช่วงเวลามหัศจรรย์ อันเป็นปรากฏการณ์ที่ผู้ก่อร่างสร้างธุรกิจใหม่ต่างค้นพบ
"เล่า" ขอเรียบเรียงผ่านบทสนทนาระหว่าง นักธุรกิจ กับ เด็กมหาลัย
เด็กมหาลัย: ผมเคยได้ยินหลายๆ ครั้งที่มีคนบอกว่า การเกิดธุรกิจขนาดเล็ก หรือธุรกิจใหม่ๆ ในสมัยนี้ต้องอาศัยทักษะที่เรียกว่า "ความเป็นผู้ประกอบการ" (Entrepreneurship) พี่คิดยังไงบ้างครับ
นักธุรกิจ: ก่อนอื่น ทักษะความเป็นผู้ประกอบการที่ประสบความสำเร็จ พี่ว่าไม่ได้หมายถึง ขนาด หรืออายุของธุรกิจ เพราะธุรกิจที่เติบโตมั่นคงก็สามารถสร้างธุรกิจใหม่ๆ ที่ประสบความสำเร็จได้เช่นกันนะ
แต่เป็นเรื่องของกิจกรรมที่เฉพาะเจาะจงมากกว่า
ซึ่งหัวใจสำคัญของกิจกรรมนั้นก็คือ "นวัตกรรม (Innovation)"
เด็กมหาลัย: ผมเข้าใจนะครับว่า "นวัตกรรม" ถือเป็นวิธีที่ใช้สร้างแหล่งผลิตความมั่งคั่งใหม่ๆ ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจที่มีอยู่แล้วในปัจจุบัน หรือธุรกิจใหม่
นักธุรกิจ: ใช่แล้วละ ซึ่งหัวใจสำคัญของกิจกรรมในนวัตกรรมตรงนี้ จะหมายถึง ความพยายามที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงอย่างมุ่งมั่น และมีจุดมุ่งหมาย ภายใต้สภาวะเศรษฐกิจ หรือศักยภาพของสังคม
เด็กมหาลัย: แล้วมันพอจะมีแหล่งที่มาของนวัตกรรมไหมครับ
นักธุรกิจ: แน่นอนว่านวัตกรรมที่ปรู๊ดปร๊าดออกมาจากอัจฉริภาพอย่างฉับพลันนั้นก็พอมีอยู่บ้าง
แต่ทว่านวัตกรรมส่วนใหญ่ โดยเฉพาะที่ประสบความสำเร็จนั้นเป็นผลมาจากการตั้งใจค้นหาโอกาส และสร้างนวัตกรรมอย่างมีจุดมุ่งหมาย
ซึ่งอาจพบได้ในสถานการณ์ต่างๆ ทั้งโอกาสที่มีอยู่ภายในบริษัทหรือในอุตสาหกรรมเอง
และภายนอก โดยอยู่ในสังคม และในสิ่งแวดล้อมทางความรู้ใหม่ๆ
เด็กมหาลัย: ความรู้ใหม่ๆ หรอครับ
นักธุรกิจ: ใช่แล้วละ อันที่จริงแล้วมีหลายตัวอย่างเลยที่นอกเหนือจากนวัตกรรมที่เกิดจากความรู้ใหม่ๆ นะ เอาเป็นว่าเดียวเรามา "เล่า" ในตัวอย่างอื่นในครั้งหน้ากัน
ท่ามกลางประวัติศาสตร์ของการสร้างนวัตกรรมจากสิ่งที่เกิดขึ้นของฐานความรู้ใหม่
คลื่นการเปลี่ยนแปลงของ Innovation source: Hargroves et al (2005, p17)
ไม่ว่าจะเป็นด้านวิทยาศาสตร์ ด้านเทคนิค หรือด้านสังคม
มักจะแตกต่างจากนวัตกรรมอื่นๆ ในด้านเวลาที่ใช้ และการคาดการณ์ได้ของมัน เพราะพวกมันอาจแปรปรวนอยู่ตลอด เอาแน่เอานอนไม่ได้ ยากที่จะชี้นำ ยกตัวอย่างเช่น
เครื่องคอมพิวเตอร์ ที่ต้องอาศัยความรู้ต่างๆ เช่น เลขคณิตฐาน 2, แนวคิดเรื่องเครื่องจักรคำนวณ, สวิตช์อิเล็กทรอนิกส์, ตรรกะสัญลักษณ์ และแนวคิดเรื่องการเขียนโปรแกรม เป็นต้น
เด็กมหาลัย: จริงด้วยครับ แต่ละอย่างที่พี่บอกมาเป็นสิ่งที่พวกผมเรียนกันสมัยมัธยมทั้งนั้นเลย
นักธุรกิจ: ใช่แล้ว ถึงแม้ว่า ความรู้ที่จำเป็นทั้งหมดนี้ เขาว่ามันมีพร้อมตั้งแต่ปี ค.ศ. 1918 แล้ว แต่เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้ได้ก็เพิ่งจะปรากฏในปี ค.ศ. 1946
เวลาที่ต้องใช้อย่างยาวนาน และความจำเป็นในการผสมผสานความรู้แขนงต่างๆ มันเป็น "จังหวะ" ที่พิศดาร ทั้งในแง่ของความน่าสนใจ และความอันตรายของมัน
เพราะเมื่อจู่ๆ ทุกองค์ประกอบผสมผสานกันอย่างลงตัว ความตื่นเต้น และความตื่นตาตื่นใจครั้งมโหฬารก็เกิดขึ้น อย่างเช่น
นวัตกรรมบนฐานความรู้ใหม่ที่เคยเกิดขึ้นในบริษัทผลิตรถยนต์ ในยุคปี 1909 ในสหรัฐอเมริกา ที่มีอยู่ราว 250 - 300 บริษัท แต่พอมาถึงปี ค.ศ. 1930 ก็เหลือไม่ถึง 50 บริษัท
จำนวนผู้ผลิตรถยนต์ในสหรัฐอเมริกา
เด็กมหาลัย: น่ากลัวจังเลยนะครับ การเกิดนวัตกรรมการเปลี่ยนแปลงที่มาพร้อมกับการทำลายล้างเหล่าธุรกิจที่ไม่สามารถปรับเปลี่ยนได้ทัน
นักธุรกิจ: ใช่แล้วละ ถึงแม้ว่ามันจะเป็นเรื่องยาก แต่นวัตกรรมบนฐานความรู้ยังเป็นสิ่งที่สามารถบริหารจัดการได้ ความสำเร็จนั้นต้องอาศัยการวิเคราะห์อย่างรอบคอบว่ามีความรู้ใดบ้างที่ต้องใช้ในการสร้างนวัตกรรมนั้นๆ เช่น
การวิเคราะห์อย่างรอบคอบถึงความต้องการ และ ความสามารถของผู้ใช้ที่เป็นเป้าหมาย
เด็กมหาลัย: แล้วอย่างงี้ผมจะเป็นคนสร้างนวัตกรรมได้อย่างไรละครับ
นักธุรกิจ: เนื่องจากนวัตกรรมเป็นทั้งแนวคิด และทัศนคติ นักสร้างนวัตกรรมจึงจำเป็นต้องออกไปมองหา ถาม และฟังด้วยตัวเอง
นักสร้างนวัตกรรมที่ประสบความสำเร็จจะใช้สมองทั้งด้านซ้ายและด้านขวา
พวกเขาจะมองดูตัวเลข มองดูผู้คน พวกเขาลงแรงวิเคราะห์ว่าจะต้องมีนวัตกรรมอะไรมารองรับโอกาสที่เปิดอยู่ แล้วพวกเขาก็ออกไปมองหาผู้ใช้ที่เป็นเป้าหมาย
ขอขอบคุณรูปภาพจาก THE STANDARD: Economic Forum
เพื่อศึกษาความคาดหวัง (Expectation) ค่านิยม (Value) และความต้องการของพวกเขา (Need)
โดยที่นวัตกรรมจะต้องมีความเรียบง่าย และจะต้องชัดเจน มันอาจจะทำอะไรได้เพียงอย่างเดียวเพื่อจะได้ไม่ให้ผู้คนสับสน และคำสรรเสริญที่ยิ่งใหญ่ของมันคือ
การที่ผู้คนจะพูดว่า "มันต้องอย่างนี้สิ!"
การแรกพบกับธุรกิจของตน เป็นผลมาจากการสั่งสม เดินทาง ค้นหา
ไขว่คว้า อดทน ดั้นด้น ดุ่มเดินไป คล้ายเส้นทางของวีรบุรุษในตำนาน
นี่คือเส้นทางแห่งการสร้างธุรกิจใหม่ เมื่อเราค้นพบไอเดียสำคัญ ในช่วงเวลามหัศจรรย์
ถ้าเราเข้าใจบริบท และเข้าใจวัฒนธรรมที่เราอยู่อาศัย ไอเดียบรรเจิดนั้นจะคลี่คลายกลายเป็นผลผลิตใหม่ กลายเป็นการค้า กลายเป็นธุรกิจ และกลายเป็นกิจการข้ามชาติ
ตัวอย่างการวิเคราะห์ความต้องการในระหว่างการเกิดขึ้นของโควิด-19 อ่านต่อทันทีได้ที่: https://www.blockdit.com/articles/5ec2811848fec807da33ffff
เข้าใจโลกได้ง่ายขึ้น ผ่านข้อมูลด้วย Data Visualization เพื่อให้ได้มุมมองโอกาสที่อาจจะเกิดขึ้นในประเทศไทย อ่านต่อเลยที่: https://www.blockdit.com/articles/5ece672a3a6af2483fa0f879
ข้อมูลบางส่วนจากหนังสือ Classic Drucker และ One Million

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา