การดูวัวมีตำหนิ
การเริ่มเลี้ยงวัวเราควรเริ่มอย่างไม่มีปัญหา อย่าลืมว่าการเริ่มต้นที่ดี คือการประสบความสำเร็จไปกว่าครึ่ง แต่หากเริ่มต้นด้วยการเลี้ยงวัวที่มีปัญหา วัวที่มีตำหนิ ก็มีโอกาสล้มเหลวไปกว่าครึ่งหนึ่งได้เช่นกัน ที่สำคัญหากเราไม่รู้ว่าวัวตัวนั้นมีปัญหาแล้วซื้อมา รับรองมือใหม่จะหมดกำลังใจที่จะเลี้ยง จิตใจห่อเหี่ยวเพราะถูกหลอกลวง บางคนจิตใจไม่เข้มแข็งก็ขายออกไปในราคาเนื้อ แล้วหยุดเลี้ยงไปเลยก็ทำให้ขาดทุนไปมิใช่น้อย เพราะไม่มีใครอยากได้ของเสียหรือมีตำหนิไปครอบครองในราคาของดีแน่นอน ลักษณะตำหนิวัวที่มือใหม่น่าจะรู้เอาไว้ มีดังนี้
1. ขาทก
วัวที่มีอาการขาทก คือวัวที่เดินทกเท้า ดีดเท้าไปข้างหลัง หรือกระตุกขาเป็นระยะๆ ถ้าหากเป็นมากๆ จะเดินยากมากคล้ายกับวัวพิการเลยทีเดียว และลักษณะนี้เกิดจากความผิดปกติของเส้นเอ็น ส่วนมากจะมีอาการปรากฏชัดเจนเวลาตั้งท้อง และจะถ่ายทอดยังรุ่นลุกหลานได้ การดูว่าวัวขาทกหรือไม่นั้น ให้ดูเวลาวัวเดินหรือจูงวัวแล้วดึงเชือกกลับหลัง ถ้าหากวัวขาทกก็จะแสดงอาการกระตุกขาเป็นระยะๆ อีกวิธีหนึ่งคือการเอานิ้วจิ้มอย่างแรงที่กลางหลังก่อนถึงกระดูกก้นกบ โดยให้กระดูกสันหลังอยู่ระหว่างกลางนิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้หรือนิ้วกลาง หากวัวขาทกวัวก็จะสะดุ้งหรือกระตุกขาให้เห็น แต่ทุกวัวนี้มีนายฮ้อยหัวใสใช้ยาลดไข้บางชนิดกรอกให้วัวกิน ก่อนนำเข้าตลาดนัด หรือฉีดยาเพื่อไม่ให้วัวแสดงอาการในระยะหนึ่ง แต่ถ้าฉีดยาจะไม่แสดงอาการประมาณสิบกว่าวัวเลยทีเดียว การซื้อขอแนะนำมือใหม่ทั้งหลายว่าให้ทำสัญญาประกันขาทกด้วย หากมีปัญหาจะนำมาคืนได้
2. สะดือจุ่น/สะดือโต
วัวสะดือจุ่นหรือสะดือผิดปกติ สังเกตได้ไม่ยาก จะมีลักษณะที่สังเกตได้ง่ายคือ ขนาดของลึงค์บนสะดือโตผิดปกติ มีขนาดใหญ่มาก บางตัวเกือบมีขนาดเท่าไข่ไก่หรือกำปั้น จับดูจะมีลักษณะนิ่มๆส่วนมากเกิดขึ้นในขณะวัวเล็กแรกเกิดถึง 6 เดือน แต่จะติดตัวไปตลอดหากไม่รักษาให้หาย สาเหตุอาจเกิดจากการติดเชื้อที่สะดือแล้วเกิดอักเสบมีหนองอยู่ข้างใน แต่บางตัวก็เกิดจากอาการไส้เลื่อน หากไม่รักษาจะทำให้วัวสุขภาพไม่ดี โตช้า กลายเป็นวัวมีตำหนิขายไม่ได้ราคา และมือใหม่ไม่ควรเสี่ยงซื้อวัวอย่างเด็ดขาด
3. หน้าด่าง
วัวหน้าด่างสังเกตได้ง่ายคือ หน้าผากหรือกบาลจะมีสีขาวมาก แตกต่างจากสีของวัวโดยทั่วไป เป็นลักษณะที่ดูแล้วไม่สวยงาม เกิดขึ้นได้ทั้งวัวขาว ลักษณะนี้เกิดจากการถ่ายทอดลักษณะด้อยทางพันธุกรรมจะเห็นว่าวัวบางตัวพ่อแม่หน้าไม่ด่าง และมือใหม่อย่าซื้อวัวหน้าด่างเด็ดขาดเพราะเลี้ยงยาก ไม่สวยขายไม่ได้ราคา และถ่ายทอดลักษณะที่ไม่ดีนี้สู่ลูกหลานด้วย
4. กระดูกซี่โครงกุด/ด้วน
ลักณะกระดูกซี่โครงกุดด้วน หรือภาษาอีสานเรียกว่า สุด สังเกตได้โดยการมองหรือการคลำดูที่กระดูกซี่โครง ส่วนมากเป็นซี่โครงด้านซ้าย ตรงซี่แรกที่สวาบข้างจะเห็นกระดูกซี่โครงสั้นด้วนห่างจากสันหลังเล็กน้อย กระดูกที่ด้วนหากวัวผอมมากจะมีลักษณะโผล่ขึ้นมาจะสังเกตได้ง่าย แต่ถ้าวัวอ้วนต้องคลำหรือจับดูดีๆ หากสงสัยให้คลำเปรียบเทียบกับอีกข้างหรือเปรียบเทียบกับวัวตัวอื่นๆ เพื่อความมั่นใจ เพราะบางคนเชื่อว่าซื้อวัวลักษณะนี้ไปแล้วจะดวงกุดขายไม่ได้ราคา ก่อนซื้อถามคนขายให้ดีๆ
5. กระดูกซื่โครงทรุด/ยุบ
วัวที่กระดูกซี่โครงทรุดหรือภาษาอีสานนิยมเรียกว่า จม ก็ถือว่าเป็นวัวที่ไม่ดีขายไม่ได้ราคา เพราะมีตำหนิ จะมีลักษณะกระดูกซี่โครงซี่ตรงสวาบข้าง จะยุบหรือทรุดลงไปต่ำกว่าซี่อื่นๆ หากวัวผอมมากก็สังเกตด้วยตาเปล่าได้ แต่ถ้าวัวอ้วนมากจะมองไม่เห็นต้องคลำหรือล้วงดูอย่างละเอียดจึงจะรู้ว่ามีกระดูกซี่โครงทรุดหรือไม่ หากวัวมีลักษณะดังกล่าวไม่ควรซื้อ บางคนก็เชื่อว่าซื้อมาแล้วเงินทองจะทรุดจะจมและขายยากไม่ได้ราคาเพราะเป็นวัวมีตำหนิ
6. ซี่โครงเล็กผิดปรกติ
ซี่โครงเล็กผิดปกติ ภาษาอีสานจะเรียกอีกอย่างว่าซี่โครงหลอด จะมีซี่โครงซี่ใดซี่หนึ่งมีขนาดเล็กกว่าซี่โครงอื่นๆมากจนผิดปรกติ ซึ่งลักษณะดังกล่าวถือว่าเป็นลักษณะไม่ดีสำหรับวัวสวยงาม ไม่ว่าจะเป็นอินดูบราซิลหรือลูกผสมก็ตาม หลายคนจะไม่ซื้อวัวที่มีมีตำหนิลักษณะนี้เพราะไม่สวย แต่บางคนที่มั่นใจว่าจะขายได้เขาก็กล้าซื้อ แต่สำหรับมือใหม่ ห่างๆไว้เป็นดีที่สุด
7. วัวแท้งลูก/แท้งติดต่อ
วัวแท้งลูกที่เห็นก็คือ เจ้าของวัวจะบอกว่าแม่วัวคลอดลูกมาแล้วเหยียบลูกตาย ตกน้ำตายบ้าง หรือเหตุผลอื่นๆก็แล้วแต่ แล้วนำแม่วัวที่มีอาการคลอดลูกใหม่ๆมาขายโดยไม่มีลูก สังเกตได้ที่เครื่องเพศ เต้านมยังบวมมีลักษณะอาการของการคลอดมาใหม่ๆ ถ้าเห็นวัวลักษณะดังกล่าวขอสันนิษฐานเอาไว้เลยว่าอาจจะเป็นวัวแท้งมา โดยอาจเกิดจากอุบัติเหตุหรือไม่ก็โรคแท้งติดต่อก็เป็นไปได้ ถ้าเป็นอุบัติเหตุก็ไม่เป็นไร หากแท้งติดต่อห้ามซื้อโดยเด็ดขาด เพราะอาจมีการแพร่เชื้อวัวตัวอื่นๆ และไม่สามารถให้ลูกได้ หากไม่แน่ใจอย่างเสี่ยงดีกว่า โดยเฉพาะแม่สวยๆ เดี่ยวๆ ที่บอกเพิ่งจะขายลูกออกไป
8. เป็นหมัน
วัวเป็นหมันมีหลายกรณี บางตัวก็ไม่เคยมีลูกมาก่อนเป็นหมันได้ บางตัวมีลูก 1-2 ตัว ก็เป็นหมันได้ หากไม่ตรวจดูมดลูกก็สังเกตได้ยาก แต่วิธีที่สังเกตได้ด้วยตาเปล่าได้บ้าง เช่น ดูว่าวัวอ้วนมากผิดปรกติมากไหม ที่เต้านมมีร่องรอยของการดูดนมหรือไม่ เครื่องเพศมีร่องรอยผ่านการคลอดลูกหรือไม่ หากพบว่าเป็นวัวที่มีอายุแล้วเต้านมยังเล็กมาก เครื่องเพศเล็กมาก อ้วนผิดปกติ ขายในราคาถูก ขอสันนิษฐานไว้ก่อนว่า วัวตัวนั้นอาจเป็นหมัน แต่การดูที่หัวนมก็ไม่แน่นอน เพราะปัจจุบันมีพ่อค้าหัวใสนำมะเขือเทศมาขยี้กับเต้านมวัวสาวให้เหมือนมีรอยลูกวัวดูดนมไปหลอกขายก็มีเช่นกัน
9. วัวหนังแดงสุก
จะมีลักษณะหนังสีแดงสุก ขนตาขาว บางตัวหางดอกด้วย บางคนเรียกว่าวัวเผือก วัวหนังแดงสุกเป็นวัวที่เกิดจากการถ่ายทอดลักษณะด้อยทางพันธุกรรม หรือ ปรากฏยีนส์ด้อยนั่นเอง วัวหนังแดงสุกไม่เหมาะที่จะนำมาเป็นแม่พันธุ์ เพราะลักษณะไม่ดี ไม่สวยมีตำหนิ ไม่นิยมเลี้ยงเป็นวัวสวยงาม ซึ่งหนังแดงสุกก็มีโอกาสสูงที่จะให้ลูกหนังแดง ขนตาขาว หางดอก ซึ่งเป็นลักษณะด้อยของวัวสาวยงาม แต่ถ้าซื้อวัวตัวผู้เพื่อไปขายเนื้อก็ไม่เป็นไร
10. ไข่เดียว/ไข่ผิดปรกติ
วัวไข่อัณฑะผิดปรกตมีหลายกรณี เช่นไข่ใบเดียว ขนาดเล็กหรือโตผิดปรกติ ไข่อัณฑะข้างใดข้างหนึ่งเล็กหรือโตกว่าอีกข้าง ก่อนซื้อวัวตัวผู้เพื่อนำมาทำพ่อพันธุ์ นอกจากส่วนอื่นๆแล้วต้องดูที่ไข่ด้วย หากผิดปกติจะส่งผลต่อการผลิตน้ำเชื้อของวัวและคุณภาพของน้ำเชื้อ ที่ไม่ดีขาดความสมบูรณ์ถ่ายทอดพันธุ์กรรมไม่ดี บางตัวจะไม่สามารถขึ้นทับได้เลย ต้องขายออกในราคาวัวเนื้อ ซึ่งทำให้ขาดทุนแน่นอน
11. วัวสีข้างโป่ง
วัวที่มีสีข้างโป่งจะมีลักษณะคล้ายๆมีก้อนเนื้อทะลุกระดูกซี่โครงออกมา แต่ยังมีหนังหุ้มอยู่ตรงลำตัว บางตัวเป็นมากมีขนาดใหญ่ไม่สามารถตั้วท้องได้ บางตัวถ้าเริ่มเป็นหากไม่สังเกตอาจมองไม่เห็น สาเหตุเกิดจากการขวิด หรือไก้รับการกระแทกอย่างรุนแรง หรือการขาดของเนื้อเยื่อบุผนัง ทำให้ก้อนเนื้อโผล่ออกมา บางตัวก็รักษาได้โดยการผ่าตัดเอาเนื้อออกมา แต่สำหรับมือใหม่แล้วไม่อยากให้เสี่ยงซื้อ เพราะไม่รู้ว่าจะหายเป็นปรกติหรือให้ลูกได้หรือไม่
12. วัวคางยื่น
ลักษณะวัวคางยื่น แถวภาคอีสานเรียกอีกอย่างว่า คางคน โดยปรกติแล้ววัวทั่วไปคางจะโค้งมนได้สัดส่วน แต่หากเป็นวัวคางยื่นจะมีลักษณะคางหยักงอ ยื่นออกมาคล้ายๆ คางของคน ลักษณะนี้ผู้เขียนก็เกือบมีบทเรียนราคาแพงเช่นกัน กำลังจะซื้ออยู่แล้วแต่คนที่ไปด้วยบอกว่า วัวคางคนซื้อไม่ได้ ห้ามซื้อเด็ดขาดเพราะเขาถือกัน ขายไม่ได้เว้นแต่คนเขาไม่รู้เท่านั้น
เชื่อว่าพี่น้องชาวคาวบอยทั้งหลาย โดยเฉพาะคนที่เป็นมือใหม จะมีความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการดูวัวมีตำหนิหรือวัวเสีย แลัคงช่วยไม่ให้พี่น้องถูกหลอก หรือซื้อวัวมีตำหนิมาแล้วขายขาดทุน ซึ่งปัญหาดังกล่าวเกิดจากการขาดความรู้เรื่องการดูวัวที่มีตำหนิ เชื่อคนที่พาไปซื้อมากเกินไป
ที่มาข้อมูล : คาวบอยไทยแลนด์ ปีที่ 1 ฉบับที่ 7 ประจำเดือน พฤศจิกายน 2548 โดย คาวบอยภูธร หน้า 40 - 42
- 11
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
