"สุนัข กับประสาทสัมผัสพิเศษของเขา" ตอนที่ 3
ยังไม่จบนะครับ กับเรื่องประสาทสัมผัสในสุนัข วันนี้หมอจะมาเล่าให้ฟังต่อ ว่าประสาทสัมผัสพิเศษของสุนัขที่เหลือ มีอะไรอีกบ้าง ขอบอกว่าวันนี้เป็นประสาทสัมผัสที่เด่นและสำคัญที่สุดของสุนัขก็ว่าได้เลยครับ
🎯การดมกลิ่น ( Smell)
สุนัขเป็นสัตว์ที่ความสามารถในการดมกลิ่นสูงมาก ดมกลิ่นได้ดีกว่ามนุษย์ถึงล้านเท่า ถ้าเปรียบเทียบกับประสาทสัมผัสอืน สุนัขจะให้การดมกลิ่นมากที่สุด รองลงมาจะเป็นการได้ยิน จากนั้นถึงจะเป็นการมองเห็น ในขณะที่มนุษย์จะใช้การมองเห็นเป็นหลัก
ถึงไม่บอกหลายคนคงเดาได้ว่าสาเหตุที่ทำให้สุนัข มีความสามารถในการดมกลิ่นมากกว่ามนุษย์ เพราะจำนวนตัวรับกลิ่นของสุนัขมีมากกว่าคนอย่างเห็นได้ชัด และในสุนัขต่างสายพันธุ์กัน ก็มีจำนวนตัวรับกลิ่นไม่เท่ากันด้วย
😎 มนุษย์มีตัวรับกลิ่นจำนวน 5 ล้าน receptor
🐶 สุนัขพันธุ์ Dachshund มีประมาณ 125 ล้าน receptors
🐶 สุนัขพันธุ์ Beagle มีประมาณ 225 ล้าน receptors
🐶 สุนัขพันธุ์ Bloodhound ซึ่งถือว่าดมกลิ่นเก่งที่สุดในโลก มีประมาณ 300 ล้าน receptors
🎯ซึ่งเจ้าตัวรับกลิ่นทีมีมากมายในสุนัข ทำให้สุนัขสามารถแยกแยะกลิ่นต่างๆได้เก่งมาก ประมาณว่า ถ้ายกอาหารมา 1 อย่าง สุนัขสามารถดมกลิ่นเพื่อระบุแจกแจงได้เลย ว่าใช้วัตถุดิบใดในการประกอบอาหารบ้าง
Bloodhound สุนัขที่มีประสาทสัมผัสการดมกลิ่นที่ยอดเยี่ยมที่สุด
📌การดมกลิ่นของสุนัข ( sniffing ) ต่างจากการหายใจตามปกติ การดมกลิ่นจะเป็นการสูดลมหายใจเข้าออกแบบสั้นๆแต่รวดเร็วเพื่อส่งกลิ่นไปตามเส้นทางการรับกลิ่นซ้ำหลายๆครั้ง ทำให้สุนัขรับรู้กลิ่น และตามรอยได้
นอกจากการดมกลิ่นผ่านทางจมูกแล้ว สุนัขยังมีอวัยวะพิเศษ ที่มีชื่อว่า " Jacobson's organ" เป็นต่อมชนิดหนึ่งซึ่งจะอยู่ที่บริเวณเพดานปากด้านบนหลังฟันหน้า ( ในแมวมีต่อมนี้เช่นกัน ) ในบางครั้งเราจึงเห็นว่า เวลาสุนัขพยายามจะดมกลิ่นอะไรสักอย่างจึงอ้าปาก เพื่อช่วยให้รับกลิ่นได้ดีขึ้นด้วย
Vomeronasal organ ในภาพ คือ Jacobson's organ นั่นเอง
ที่มาภาพ : https://www.semanticscholar.org/paper/The-possibility-of-inventing-new-technologies-in-of-Pomerantz-Blachman-Braun/84ee3d990c7fe0219d99cddafe829295ba092e93/figure/1
ซึ่งเจ้าต่อมนี้จะใช้ส่วนของเซลล์ในการรับกลิ่น ต่างจากตัวรับกลิ่นภายในโพรงจมูก
**ในโพรงจมูกส่วนปลายเซลล์ประสาทรับกลิ่นจะใช้ cillia ( คล้ายขน ) ที่มีเมือกปกคลุมในการรับกลิ่น แต่เซลล์ประสาทรับกลิ่นใน Jacobson's organ จะไม่มี cliia แต่จะใช้ ส่วนนึงของเยื่อหุ้มเซลล์ เปลี่ยนสภาพเป็น microvilli ( เหมือนแขนเล็กๆ รับกลิ่นแทน )
👍 Jacobson's organ จะรับกลิ่นและส่งไปที่สมองส่วน Hypothalamus ซึ่งมีผลต่อการแสดงออกของพฤติกรรมต่างๆ และพฤติกรรมทางเพศของสุนัข เชื่อว่าอวัยวะส่วนนี้มีความสำคัญในการรับฟีโรโมนต่างๆ
🐕การดมกลิ่น นับว่ามีความสำคัญกับสุนัขมาก เพราะการสื่อสารระหว่างสุนัขด้วยกันก็ใช้การดมกลิ่นเป็นหลัก ไม่ว่าจะเป็นการดมก้นกันเพื่อทักทายทำความรู้จักกลิ่นเฉพาะตัวของสุนัขแต่ละตัว การดมกลิ่นปัสสาวะอุจจาระของตัวอื่นที่ขับถ่ายไว้ในที่ต่างๆเพื่อแสดงอาณาเขต
และความจมูกดีนี่เอง ก็ทำให้บนโลกของเรามีสุนัขที่ถูกจำแนกออกมาเป็นกลุ่ม Scent Hound ซึ่งถูกพัฒนามาเพื่อใช้ช่วยมนุษย์ในการล่าสัตว์ โดยมักจะออกล่ากันเป็นฝูง สุนัขกลุ่มนี้จะมีรูปร่างหน้าตาคล้ายๆกัน คือ จมูกโต รูจมูกกว้าง ริมฝีปากหลวมและชุ่มชื้น ใบหูปรกยาวเพื่อกักและปัดกลิ่นให้มาใกล้จมูกที่สุด ขาค่อนข้างสั้น เพื่อให้ก้มดมกลิ่นตามพื้นได้สะดวก เป็นต้น ตัวอย่างสุนัขในกลุ่มนี้ได้แก่ Bloodhound , Beagle , Basset hound
🐶ซึ่งด้วยความที่จมูกดีมาก สุนัข Scent Hound จึงค่อนข้างตะกละและมีแนวโน้มอ้วนง่าย เวลาออกจากบ้านต้องใส่สายจูง เพื่อป้องกันไม่ให้เค้าดมกลิ่นไปเรื่อยจนหายไป หรือประสบอุบัติเหตุได้
📌ความสามารถด้านการดม ก็ยังถูกนำมาใช้ในวงการทหารตำรวจในการดมหาสารเสพติด ดมกลิ่นเพื่อตามรอยคนร้ายอีกด้วยครับ โดยสุนัขที่ถูกนำมาใช้ในงานประเภทนี้ได้แก่ German Sherphed , Labrador Retriever, Golden
Retriever , Belgian Malinois และ Beagle เป็นต้น
Diesel สุนัขดมกลิ่นที่เสียชีวิตระหว่างปฏิบัติหน้าที่ ที่มา : https://variety.thaiza.com/caution/326649/
เป็นไงบ้างครับ เรื่องราวประสาทสัมผสในสุนัขยังเหลืออีก 2 ตอน ฝากติดตามด้วนะครับ
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
