ก่อนมาใช้คำว่า "พระบรมมหาราชวัง"
Before using the word Grand Palace
พระราชวังหลวง หรือ พระบรมหาราชวัง
พี่ท่านเคยทราบมาก่อนหรือไม่เจ้าค่ะว่า แท้จริงแล้วในอดีตย้อนกลับไปเมื่อกว่า 100 ปีที่ผ่านมา เราไม่ได้เรียกพระบรมหาราวังว่า “พระบรมมหาราชวัง” เหมือนอย่างในทุกวันนี้หรอกนะเจ้าค่ะ
เพราะตั้งแต่สมัยอยุธยาเรื่อยมาจนถึงสมัยของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ในบัตรหมายกำหนด ก็กำหนดให้เรียกวังหลวงอันเป็นพระราชนิเวศน์ของพระมหากษัตริย์ว่า “พระราชวังหลวง” เจ้าค่ะ ซึ่งถือธรรมเนียมเข้าระเบียบกับ “พระราชวังบวรสถานมงคล” หรือที่เรียกกันอย่างสามัญว่า วังหน้า และ “พระราชวังบวรสถานพิมุข” หรือวังหลังนั้นเองเจ้าค่ะ
พระบรมฉายาลักษณ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
เมื่อล่วงเข้าสู่สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 พระองค์ทรงได้สถาปนาสมเด็จพระอนุชาธิราชเจ้าขึ้นเป็น พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรงพระเกียรติยศเสมอดั่งพระเจ้าแผ่นดินอีกพระองค์หนึ่ง
พระบวรฉายาลักษณ์ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว
เมื่อมีพระมหากษัตริย์ถึงสองพระองค์ด้วยกันในพระมหานคร จึงมีความจำเป็นต้องมีราชาศัพท์สำหรับใช้ในเพื่อแบ่งฝ่ายวังให้ชัดเจน จึงได้ทรงบัญญัติคำว่า “บรม” เพิ่มขึ้นในฝ่ายวังหลวง และคำว่า “บวร” เพิ่มขึ้นในฝ่ายหน้าและฝ่ายหลังนั้นเองเจ้าค่ะ
ยกตัวอย่าง คำราชาศัพท์ที่ปรับเพิ่มเติม
1. พระราชโองการ
วังหลวง – พระบรมราชโองการ
วังหน้า - พระบวรราชโองการ
2. พระราชวัง
วังหลวง – พระบรมหาราชวัง
วังหน้า - พระบวรราชวัง
แต่ครั้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเสด็จสวรรคตแล้ว คำราชาศัพท์ส่วนพระมหากษัตริย์วังหน้าก็ถูกยกเลิกไป แต่ให้คงไว้ซึ่งคำราชาศัพท์ของวังหลวง ด้วยเหตุนี้เองปัจจุบันเราจึงใช้คำว่า “บรม” มาโดยตลอด และเรียก “พระบรมมหาราชวัง” มาจนตามเท่าทุกวันนี้ละเจ้าค่ะ
และนี้ก็คือเกร็ดเล็กๆน้อยๆทางประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา ที่ฉันนำมาฝากกันในวันนี้เจ้าค่ะ หวังว่าพี่ท่านทั้งหลายจะชอบกันไม่มากก็น้อยนะเจ้าค่ะ
Le Siam
“สยาม … ที่คุณต้องรู้”
เขียนและเรียบเรียงโดย : Le Siam
อ้างอิงข้อมูลจาก : ม.ล.นิภาพร รพีพัฒน์, “การเปรียบเทียบรูปแบบวังหลวงสมัยอยุธยาและกรุงรัตนโกสินทร์” มหาวิทยาลัยศิลปากร, น.24
- 8
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
