8 ก.ค. 2020 เวลา 06:04 • สุขภาพ
Wuhan: City of silence
เมื่อวานมีข่าวชิ้นนึง เป็นข่าวเล็กๆ ที่คนไม่สนใจคือข่าวที่ BBC ได้รับการยืนยันจากนักวิจัยที่ดูแลฐานข้อมูลไวรัสของห้องแล็บอู่ฮั่นแล้วว่า ไวรัส RaTG13 ซึ่ง Shi Zhengli อัพโหลดจีโนมขึ้นไปใน GENBANK วันที่ 20 มกราคม 2020 เป็นไวรัสตัวเดียวกันกับไวรัส 4991 ที่ฆ่าคนงานเหมืองในยูนนานตายไป 3 คนในปี 2012 ซึ่ง Shi Zhengli เก็บตัวอย่าง 4991 กลับมาที่ห้องแล็บอู่ฮั่นด้วย แต่ไม่มีคำอธิบายเหตุผลว่าทำไม Shi Zhengli ต้องเปลี่ยนชื่อไวรัสจาก 4991 เป็น RaTG13 และเก็บเรื่อง 4991 ทำให้คนงานตายเงียบไว้ จนมีคนไปขุดคุ้ยเรื่องจึงแดงขึ้นมา
https://www.bbc.co.uk/news/extra/ewsu2giezk/city-of-silence-china-wuhan
ข่าวเรื่องไวรัส 4991 ที BBC นำเสนอนี้บางคนอาจไม่เข้าใจ ขอเล่าสรุปให้ฟังอีกที
เรื่องนี้จริงๆเขาขุดคุ้ยกันในทวิตเตอร์สองสามเดือนแล้ว แต่สื่อไม่เอามานำเสนอ อาจจะเพราะเขาคุยกันเป็น technical นักข่าวอ่านแล้วไม่เข้าใจ
เมืองอู่ฮั่นมันเป็นเมืองใหญ่ มันไม่มีค้างคาวจากยูนนานมาบินเล่นผสมพันธ์กับตัวนิ่มให้เกิดไวรัสกลายพันธ์เป็น SARS CoV2 ที่นี่หรอก
Shi Zhengli กับทีมเป็นคนเก็บตัวอย่างขี้ค้างคาวที่มีไวรัสที่ชื่อ 4991 กลับจากยูนนานมาเมื่อปี 2012 หลังจากที่มีคนงานเหมืองเสียชีวิตด้วยโรคปอดอักเสบไปสามคน
ปี 2013 Shi Zhengli ส่งลำดับเบสบางส่วนของไวรัส 4991 เข้าไปยัง Genbank และมีรายงานการศึกษาในปี 2016 ว่า 4991 ทำให้เกิดโรคปอดอักเสบคล้ายกับ SARS
เมื่อมีการระบาดของ SARS CoV2 เกิดขึ้นปลายปี 2019 Shi Zhengli ให้สัมภาษณ์ย้อนหลังกับนิตยสาร Nature (ตอนเดือนกุมภา) ว่าวันที่ 31 มกราคม เธอนั่งรถไฟกลับจากเซี่ยงไฮ้มาอู่ฮั่นหลังจากทราบข่าว และคิดอยู่ในใจว่าจะเป็นไวรัสจากห้องแล็บของเธอหรือไม่ ทำให้นอนไม่หลับอยู่หลายคืน แต่หลังจากที่ตรวจสอบแล้วพบว่า SARS CoV2 มีจีโนมไม่ตรงกับไวรัสในห้องแล็บของเธอเลยสักตัว จึงโล่งอก
วันที่ 20 มกรา Shi Zhengli ก็ได้อัพโหลดจีโนมของไวรัสที่ชื่อว่า RaTG13 ขึ้นไปยัง Genbank และตีพิมพ์เปเปอร์ชิ้นหนึ่งที่อ้างว่า RaTG13 ซึ่งเป็นไวรัสจากค้างคาวในยูนนานมีจีโนมคล้ายกับ SARS CoV2 96% ซึ่งเป็นที่มาของข่าวในช่วงต้นว่าเกิดจากคนจีนไปซื้อค้างคาวจากตลาดอู่ฮั่นมากิน ทั้งๆที่จากการสอบสวน ไม่มีการซื้อขายค้างคาวในตลาดอู่ฮั่นแต่อย่างใด
1
ทีนี้มันมีซีอีโอบริษัท Ethereum Genetics เขาเข้าไปดูฐานข้อมูลไวรัสของจีน แล้วไปพบฐานข้อมูลบางส่วนของ 4991 ซึ่งตรงกับของ RaTG13 เขาก็ตั้งคำถามขึ้นมาว่ามันเป็นตัวเดียวกันหรือเปล่า ทำไมจึงต้องเปลี่ยนชื่อ และถ้าเป็นตัวเดียวกัน ทำไม Shi Zhengli ไม่เอ่ยถึงว่า RaTG13 ที่ว่าคล้ายกับ SARS CoV2 นี่เคยฆ่าคนงานเหมืองในยูนนานนานมาแล้ว 3 คน เขาก็เลยสืบกันต่อไปเรื่อยๆ และพบว่า RaTG13 นี่เผลอๆ ไม่ได้มีตัวตนอยู่จริง แต่เป็นเพียงการดัดแปลงข้อมูลจีโนมของ SARS CoV2 มาเปลี่ยนให้มีความต่างออกไป 4% เพื่อสนับสนุนทฤษฎีว่า SARS CoV2 เกิดจากธรรมชาติ (โดยการวิวัฒนาการมาจาก RaTG13)
(อันนี้มีเปเปอร์ของ Yuri ซีอีโอ Ethereum Genetics เขาเขียนอธิบายไว้อย่างละเอียดว่า RaTG13 มันผิดปกติยังไง ใครสนใจลองหาอ่านได้)
โดยเขาสงสัยว่า Shi Zhengli กับทีม มีการศึกษาแบบ gain of function คือเอา 4991 มาใส่ยีนส่วนที่เรียกว่า furine site ที่ทำให้ 4991 สามารถเกาะเซลล์มนุษย์และเจาะเข้าไปได้ดีขึ้น เพื่อทำให้มันสามารถติดจากคนสู่คนได้ เป็นส่วนหนึ่งในการศึกษาหาวัคซีนป้องกันการเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้นตามธรรมชาติในอนาคต และไวรัสที่ได้จากการศึกษานี้ก็คือ SARS CoV2 นั่นเอง
แต่มีอุบัติเหตุหรืออะไรสักอย่างทำให้ SARS CoV2 หลุดออกมานอกห้องแล็บ และเริ่มระบาดในอู่ฮั่น Shi Zhengli จึงต้องสร้างทฤษฎีไวรัสจากธรรมชาติขึ้นมาโดยเอาจีโนม SARS CoV2 มาเปลี่ยนให้ต่างออกไป 4% แล้ว submit ขึ้น genbank โดยที่ Shi Zhengli ไม่ได้มีตัวอย่าง RaTG13 ในห้องแล็บ โดยอ้างว่าใช้ในการทำ sequence หาลำดับจีโนมหมดไปแล้ว
ตัวละครสำคัญตัวหนึ่งในเรื่องนี้ที่ทำให้มันซับซ้อนขึ้นไปอีกคือ Peter Daszak ซึ่งเป็นผู้อำนายการ EcoHealth องค์กรไม่แสวงหากำไรที่ได้รับเงินทุนการศึกษาป้องกันการเกิดโรคอุบัติใหม่จากรัฐบาลสหรัฐ
EcoHealth เป็นผู้ให้ทุนการศึกษาวิจัยโครงการต่างๆของห้องแล็บอู่ฮั่น รวมทั้งการศึกษาไวรัสจากค้างคาวยูนนานนี่ด้วย
Peter Daszak เป็นผู้ออกมาปกป้อง Shi Zhengli ในเรื่องนี้ โดยยอมรับว่า RaTG13 กับ 4991 คือไวรัสตัวเดียวกัน แต่หลังจากที่ส่งฐานข้อมูลบางส่วนของ 4991 ขึ้น Genbank ในปี 2013 แล้ว Shi Zhengli ก็ไม่ได้เอา 4991 มาศึกษาอีกเลย จึงเป็นไปไม่ได้ที่ Shi Zhengli จะเอา 4991 มาตัดต่อพันธุกรรมจนกลายเป็น SARS CoV2
แต่เขาพบว่า Shi Zhengli เอาตัวอย่าง 4991 ขึ้นมาทดลองอะไรบางอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2017 2018 จนถึง 2019
ดังนั้น การที่ Peter Daszak บอกว่าห้องแล็บอู่ฮั่นไม่ได้ทำอะไรกับ 4991 หรือ RaTG13 จนถึงหลังการระบาดของ SARS CoV2 ในปี 2020 จึงเป็นการจงใจปกปิดข้อเท็จจริงอะไรบางอย่างหรือไม่
โฆษณา