กฎหมายตราสามดวง ตอน 3
ตอนแรก https://bit.ly/3jlkJMC
ตอนสอง https://bit.ly/2OLLXOc
กฎหมายตราสามดวงได้รับยกย่องว่าเป็น ประมวลกฎหมายฉบับแรกแห่งสัมยรัตนโกสินทร์ จึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ประมวลกฎหมาย รัชกาลที่ 1 เนื่องจากเป็นการนำบทกฎหมายลักษณะต่าง ๆ ที่ใช้ในขณะนั้นอันมีมาแต่สมัยอยุธยา มารวบรวมเป็นหมวดหมู่ และชำระดัดแปลงบางบทที่วิปลาสทำให้เสียความยุตธรรมออกไป
กฎหมายฉบับต่าง ๆ ที่ประกอบอยู่ในกฎหมายตราสามดวง รวม 27 ฉบับ โดยในบทความนี้จะขอกล่าวไว้ในฉบับ 15 ถึง 21 ได้แก่
15. พระไอยการกระบดศึก 1, พระอายการกระบถศึก 2
การกระทำผิดในลักษณะร้ายแรงต่าง ๆ ทั้งที่มีผลต่อความมั่นคงในราชอาณาจักร และที่เป็นการกระทำความผิดขัดต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชนอย่างร้ายแรง เช่น ปล้นพระนคร เผาพระราชวัง ปล้นและเผาวัด ฆ่าบิดามารดา ครูบาอาจารย์ ลักพา กระทำทารุณตัดมืตัดเท้า และฆ่าเด็กทารก โทษที่กำหนดไว้สำหรับการกระทำผิดมีลักษณะรุนแรงให้ผู้ถูกลงโทษได้รับความทรมาน
16. กฎพระสงฆ 1,2
เป็นการวางหลักปฏิบัติ ข้อพึงปฏิบัติ ข้อห้าม การสอดส่องดูแล การกำกับตรวจสอบ เพื่อให้พระภิกษุสงฆ์ทั้งหลายประพฤติตนได้สมกับสมณเพศ ตามพระวินัย และมีบทลงโทษสำหรับกรณีต่าง ๆ ไว้
17. พระราชบัญญัติ
มีทั้งสิ้น 22 ฉบับ และเป็นกฎหมายที่บัญญัติขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีเนื้อหาแยกจากกันในแต่ละฉบับ เป็นกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ที่พระมหากษัตริย์ทรงกำหนด เช่น ในด้านปกครอง การบริหารราชการแผ่นดิน การศาลยุติธรรม และแนวการวินิจฉัยคดีความ ต่าง ๆ
18. นาทหารหัวเมือง
กำหนดศักดินา ยศ หน้าที่ข้าราชการฝ่ายทหาร และฝ่ายหัวเมือง และกำหนดศักดินาของตำแหน่งในหัวเมืองต่าง ๆ
19. ลักษณพีสูทดำน้ำ ลุยเพลิง
เป็นมาตรการสุดท้ายที่จะหาเกณฑ์ตัดสินข้อแพ้ชนะในระหว่างคู่ความโดยยึดถือปรากฏการณ์เหนือหรือเกณฑ์มาตรฐานตามธรรมชาติเป็นตัวชี้วัด เช่น วิธีให้คู่ความลุยเพลิงถ่านไฟหนา 1 คืบ ยาว 6 ศอก กว้าง 1 ศอก ฝ่ายใดเท้าไม่พองงเป็นฝ่ายชนะ
20. กฎมณเทิยรบาล 1, กฎมณเทียรบาล 2
เป็นบทบัญญัติต่าง ๆ เกี่ยวกับพระราชฐาน พระราชวงศ์ และเรื่องอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
21. ตำแหน่งนาพลเรือน
เป็นบทบัญญัติเกี่ยวกับการกำหนดศักดินา ตำแหน่งยศ และหน้าที่ของข้าราชการฝ่ายพลเรือน และหลักเกณฑ์การลงโทษเจ้านายเชื้อพระวงศ์ระดับสูง
[ข้อมูล : กฎหมายตราสามดวง ฉบับราชบัณฑิตยสถาน จัดพิมพ์ตามต้นฉบับหลวง]
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
