วันนี้มารู้จักฟอร์ด (Fjord) กันเถอะ
ประเทศนอร์เวย์ (Norway) ถือเป็นประเทศที่ตั้งอยู่ทางยุโรปเหนือ และมีสิ่งที่น่าสนใจหลายอย่าง เช่น อ่าวฟยอร์ดที่มีชื่อเสียง เป็นดินแดนของพระอาทิตย์กลางคืน ความมหัศจรรย์ทางธรรมชาติอย่างแสงเหนือ รวมไปถึงประวัติศาสตร์ของชนเผ่าไวกิ้งอีกด้วย
ฟยอร์ด (Fjord) คือ บริเวณทางภูมิศาสตร์ของช่องทางน้ำที่ยาวและแคบที่ถูกประกบไปด้วยริมฝั่งที่สูงชันอันเกิดจากกิจกรรมของธารน้ำแข็ง เกิดจากการกัดเซาะของธารน้ำแข็งบนที่ราบหุบเขาที่มีชั้นหินแข็งโดยรอบ โดยที่ราบหุบเขา(Valley) โดยส่วนมากนั้นมักจะเกิดตั้งแต่ในยุคน้ำแข็งที่ผ่านมา การละลายของธารน้ำแข็งร่วมกับการเด้งตัวกลับของเปลือกโลกเนื่องจากการหายไปของน้ำแข็งและตะกอนจำนวนมาก (ในทางธรณีวิทยาเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า Isostasy) ซึ่งการเด้งตัวกลับของเปลือกโลกเกิดจากการที่น้ำหนักจำนวนมากกดทับบริเวณ หนึ่งของเปลือกโลกจนเกิดการยุบตัวและเมื่อตำแหน่งของน้ำหนักย้ายหรือหายไป ตำแหน่งที่ผิวโลกยุบตัวลงก็จะเด้งกลับอย่างช้าๆ โดยการเด้งกลับนี้บางกรณี มีความเร็วยิ่งกว่าระดับที่สูงขึ้นเสียอีก (ระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้นเนื่องจากโลกพ้นจากยุคน้ำแข็ง) โดยส่วนมากใต้พื้นน้ำของ Fjord จะต่ำกว่าพื้นทะเลที่ติดกับมัน ตัวอย่างเช่น Sognefjord ในนอร์เวย์มีความลึกสุดอยู่ที่ 1,308 เมตร หรือ 4,265 ฟุต ต่ำกว่าระดับน้ำทะเลเลยทีเดียว
โดยปกติแล้วบริเวณ Fjord มักจะพบ ชั้นแนวตั้งของเปลือกโลก (Sill) หรือแนวดินหรือหินที่สูงชันบริเวณปากลำน้ำซึ่งเกิดมากจาก terminal moraine ของธารน้ำแข็งที่เคยเกิดขึ้นบริเวณนั้น (terminal moraine คือ แนวดินหรือหินที่เป็นเหมือนสันเขื่อน ซึ่งเกิดจากการพัดพามารวมกันที่จุดปลายสุดของการไหล ในที่นี้คือสันกั้นธารน้ำแข็ง ที่เกิดจากการไหลของธารน้ำแข็งเอง) ในหลายกรณีมักทำให้เกิดกระแสน้ำเชี่ยวกราก หรือกระแสน้ำเค็มขนาดใหญ่ขึ้นด้วย โดยตัวอย่างคือ Saltstraumen ในนอร์เวย์มักจะถูกยกว่ากระแสน้ำขึ้นน้ำลงที่รุนแรงที่สุดในโลก
เนื่องจากภาคเหนือของทวีปยุโรปเคยมีน้ำแข็ง ปกคลุมมาก่อนในสมัยน้ำแข็ง จึงมีร่องรอยการกัดเซาะและการทับถมของเขตหินเก่าภาคตะวันตกเฉียงเหนืออัน ประกอบด้วยเทือกเขาที่มีอายุเก่าแก่ โดยเกิดจากการกระทำของธารน้ำแข็ง ลักษณะภูมิประเทศแบบนี้ เรียกว่า ฟยอร์ด พบมากในแถวประเทศสแกนดิเนเวีย เช่นนอร์เวย์ สก๊อตแลนด์ และที่ นิวซีแลนด์ โดยเฉพาะที่นอร์เวย์ ซึ่งได้รับสมญาว่า ‘ราชินีแห่ง ฟยอร์ด’
วันนี้ขอแนะนำ ซองน์ฟยอร์ด (Sognefjord) เป็นฟยอร์ดที่ใหญ่ที่สุดในนอร์เวย์ และยาวเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจาก สกอร์เรสบี้ ซุนด์ (Scoresby Sund) ของกรีนแลนด์ (Greenland) ซองน์ฟยอร์ด (Sognefjord) เป็นฟยอร์ดที่ใหญ่ที่สุดในนอร์เวย์ และยาวเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจาก สกอร์เรสบี้ ซุนด์ (Scoresby Sund) ของกรีนแลนด์ (Greenland)
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
