เจ้าสายเมือง มังราย: เจ้าชายเชียงตุง
เจ้าสายเมืองเป็นโอรสของเจ้าฟ้าหลวงรัตนก้อนแก้วอินแถลงเมืองเชียงตุง(ลูกๆจะเรียกท่านว่า ฟ้าหม่อม) กับ เจ้านางแหลง (เจ้านางแดง) นางฟ้าองค์ที่สี่ (ชายารอง) เกิดวันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2456 มีพี่น้องร่วมสายโลหิต 1 คน คือ เจ้านางจันทร์ฟอง (ภายหลังได้พบรักกับอดีตนักเรียนทุนรัฐบาลไทยที่ได้ไปศึกษาต่อด้านการป่าไม้ที่เมืองปินมะนา สหภาพพม่า ในช่วงปี 2468-2470 คือ ขุนพฤพนาเวศ หรือนายนฤ เสนีวงศ์ ณ อยุธยา) ในวัยเยาว์เจ้าฟ้าหลวงพระราชบิดาได้ทรงส่งให้มาเรียนหนังสือที่กรุงเทพโดยได้บรรพชาเป็นสามเณรอยู่ที่วัดเทพศิรินทราวาส โดยทรงหวังให้ราชบุตรของพระองค์เมื่อสำเร็จการศึกษาจากประเทศไทยแล้วจะได้กลับไปเป็นประมุขสงฆ์แห่งเชียงตุง
ซึ่งตำแหน่งสูงสุดของคณะสงฆ์ คือ สมเด็จอาชญาธรรมพระเจ้า (แต่เดิมตำแหน่งสงฆ์ของเชียงตุง มี 5 ลำดับ คือ 1.พระ(สามเณร) 2.ตุ๊(พระสงฆ์) 3.พระสวาทิ(เจ้าสิทธิ) 4.พระครูบา 5.อาชญาธรรมพระเจ้า แต่ปัจจุบันมี
8 ลำดับ คือ 1.พระ(สามเณร) 2.ตุ๊(พระสงฆ์) 3.พระมหา 4.พระสวาทิ(เจ้าสิทธิ) 5.พระสวามี 6.พระครูบา(เป็นตำแหน่ง) 7.สังฆนายก และ 8.อาชญาธรรมพระเจ้า) ซึ่งมีศักดิ์เทียบเท่าตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชของไทย
จนกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2463 เจ้าฟ้ารัฐฉานทุกเมืองรวมถึงฟ้าหม่อมของท่านด้วยต้องไปเข้าร่วมประชุมใหญ่กับ
ข้าหลวงอังกฤษที่ปกครองอินเดียอยู่ในขณะนั้นที่เรียกกันว่า “การประชุมเดอร์บา ” (Delhi Durba) ที่กรุงเดลีเมืองหลวงของประเทศอินเดีย และการเข้าร่วมประชุมนี่เองได้จุดประกายให้พระบิดาของท่านเล็งเห็นถึงความสำคัญของการศึกษาแบบตะวันตกที่จะช่วยสร้างอนาคตให้กับราชบุตรของพระองค์รวมไปถึงความเจริญรุ่งเรืองของเชียงตุงในอนาคตด้วย ด้วยเหตุนี้ เจ้าสายเมืองจึงถูกเรียกตัวกลับไปยังเชียงตุงเป็นการด่วน และได้ถูกส่งตัวให้เข้าเรียนโรงเรียนประจำแบบ public school ที่อังกฤษ
ตั้งขึ้นที่เมืองตองจี (Taunggyi) เมืองหลวงของรัฐฉาน ที่มีชื่อว่า Shan Chiefs’ School ที่คนทั่วไปเรียกว่า
โรงเรียนหลวงตองจี โรงเรียนสำหรับโอรสเจ้าฟ้าและบุตรข้าราชการชั้นสูงของเมืองต่างๆทั่วรัฐฉานเพื่อเตรียมให้บรรดาราชบุตรเหล่านี้เป็นเจ้าฟ้าและข้าราชการชั้นสูงต่อไปในอนาคต เมื่อสำเร็จชั้นเตรียมอุดมได้เข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาที่มหาวิทยาลัยย่างกุ้ง(Rangoon University) ที่อังกฤษได้สร้างขึ้น จนสำเร็จปริญญาตรีและได้เดินทางไปศึกษาต่อที่สำนักคิงส์คอลเลจแห่งมหาวิทยาลัยลอนดอน(King’s College, University of London) ประเทศอังกฤษและได้สำเร็จการศึกษาในปี 2483 ในช่วงเวลาที่เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 พอดี ทำให้ท่านได้ผันชีวิตตนเองไปเป็นทหารสังกัดกองทัพในปี 2488 และได้หวนกลับสู่เชียงตุงอีกครั้ง ในบรรดาพี่น้องล้วนเป็นผู้ชายที่อาวุโสกว่าทั้งสิ้น ดังนั้นจึงหนีไม่พ้นเรื่องการปกครองบ้านเมืองซึ่งเป็นเรื่องที่เจ้าสายเมืองไม่พึงปรารถนามาตั้งแต่ต้น อย่างไรก็ตามท่านเองก็ไม่สามารถที่จะเลี่ยงเรื่องนี้ได้ เนื่องจากเจ้าฟ้าเชียงตุงองค์ใหม่ คือ เจ้าฟ้าจายหลวงซึ่งเป็นหลานของท่านแท้ๆนั้นกำลังศึกษาอยู่ที่ประเทศออสเตรเลีย(เจ้าฟ้าจายหลวง สืบต่อราชบัลลังก์เป็นเจ้าฟ้าเชียงตุงต่อจากพระราชบิดา คือเจ้าฟ้ากองไต ซึ่งถูกลอบปลงพระชนม์ในคืนวันออกพรรษา
วันที่ 22 ตุลาคม 2480 ทำให้ตำแหน่งเจ้าฟ้าเชียงตุงว่างลงและตามธรรมเนียมราชโอรสต้องสืบทอดตำแหน่งแทนพระบิดา แต่เจ้าฟ้าจายหลวงอยู่ในช่วงที่กำลังศึกษาในต่างประเทศจึงไม่สามารถมารับตำแหน่งดังกล่าวได้ในช่วงเวลานั้น) จนกระทั่งเจ้าฟ้าองค์ใหม่เดินทางกลับเชียงตุงและเข้าพิธีสถาปนาเป็นเจ้าฟ้าในวันที่ 1 มีนาคม 2490 และได้ปฏิบัติหน้าที่รักษาการในตำแหน่งเจ้าฟ้าในช่วงระยะเวลาสั้นๆ เพียงสองปีเท่านั้น….
#เรียบเรียงจาก : บทความของอาจารย์ ประทีป ฉายลี
Cr.Nheurfarr Punyadee
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
