หนังสือสมบัติของผู้ดี
เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี
(หม่อมราชวงศ์ เปีย มาลากุล)
บทที่ 1 : ผู้ดี ย่อมรักษา ความเรียบร้อย
กายจริยา
1. ย่อมไม่ใช้กิริยาอันข้ามกรายบุคคล
2. ย่อมไม่อาจเอื้อมในที่ต่ำสูง
3. ย่อมไม่ล่วงเกินถูกต้องผู้อื่น ซึ่งไม่ใช่หยอกกันฐานเพื่อน
4. ย่อมไม่เสียดสี กระทบกระท่ังกายบุคคล
5. ย่อมไม่ลุกนั่งเดินเหินให้พรวดพราดโดนผู้คนหรือส่ิงของแตกเสียหาย
6. ย่อมไม่ส่งของให้ผู้อื่น ด้วยกิริยาอันเสือกไสผลักโยน
7. ย่อมไม่ผ่านหน้าหรือบังตาผู้อื่น เมื่อเขาดูส่ิงใดอยู่ เว้นแต่เป็นที่เฉพาะไป
8. ย่อมไม่อื้ออึง เมื่อเวลาผู้อื่นทำกิจ
9. ย่อมไม่อื้ออึง ในเวลาประชุมสดับตรับฟัง
10.ย่อมไม่แสดงกิริยาตึงตัง หรือพูดจาอึกทึกในบ้านแขก
วจีจริยา
1. ย่อมไม่สอดสวนวาจาหรือแย่งชิงพูด
2. ย่อมไม่พูดด้วยเสียงอันดังเหลือเกิน
3. ย่อมไม่ใช้เสียงตวาด หรือพูดจากระโชกกระชาก
4. ย่อมไม่ใช้วาจาอันหักหาญดึงดัน
5. ย่อมไม่ใช้ถ้อยคำอันหยาบคาย
มโนจริยา
1. ย่อมไม่ปล่อยใจให้ฟุ่งซ่านกำเริบหยิ่งโยโส
2. ย่อมไม่บันดาลโทสะให้เสียกิริยา
บทที่ 2 : ผู้ดี ย่อมไม่ทาอุจาดลามก
กายจริยา
1. ย่อมใช้เสื้อผ้าเครื่องแต่งตัวอันสะอาด และแต่งโดยเรียบร้อยเสมอ
2. ย่อมไม่แต่งตัวในที่แจ้ง
3. ย่อมไม่จิ้มควักล้วงแคะ แกะเการ่างกายในที่ประชุมชน
4. ย่อมไม่กระทำการ ท่ีควรจะทำในท่ีลับในท่ีแจ้ง
5. ย่อมไม่หาวเรอ ให้ปรากฏในท่ีประชุมชน
6. ย่อมไม่จามด้วยเสียงอันดัง และโดยไม่ป้องกำบัง
7. ย่อมไม่บ้วนขากด้วยเสียงอันดัง หรือให้เปรอะเปื้อน ให้เป็นที่รังเกียจ
8. ย่อมไม่ลุกลนเลอะเทอะ มูมมามในการบริโภค
9. ย่อมไม่ถูกต้อง หรือหยิบยื่นส่ิงของ ที่ผู้อื่นจะบริโภคด้วยมือตน
10. ย่อมไม่ล่วงล้ำ ข้ามหยิบ ของบริโภคผ่านหน้าผู้อื่น ซึ่งควรขอโทษ และขอให้เขาส่งให้
11. ย่อมไม่ละลาบละล้วง เอาของผู้อื่นมาใช้ในการบริโภค เช่น ถ้วยน้ำ และผ้าเช็ดมือ เป็นต้น
12. ย่อมไม่เอาเครื่องใช้ของตน เช่น ช้อนส้อมไปล้วงตัก สิ่งบริโภคซึ่งเป็นของกลาง
13. ย่อมระวัง ไม่พูดจาตรงหน้าผู้อื่น ให้ใกล้ชิดเหลือเกิน
วจีจริยา
1. ย่อมไม่กล่าวถึงส่ิงโสโครก พึงรังเกียจในท่ามกลางประชุมชน
2. ย่อมไม่กล่าวถึงสิ่งควรปิดบัง ในท่ามกลางประชุมชน
มโนจริยา
1. ย่อมพึงใจท่ีจะรักษาความสะอาด
บทที่ 3 : ผู้ดี ย่อมมีสัมมาคารวะ
กายจริยา
1. ย่อมนั่งด้วยกิริยาอันสุภาพ เฉพาะหน้าผู้ใหญ่
2. ย่อมไม่ข้ึนหน้าผ่านผู้ใหญ่
3. ย่อมไม่หันหลังให้ผู้ใหญ่
4. ย่อมแหวกที่ หรือให้ท่ีนั่งอันสมควรแก่ผู้ใหญ่ หรือผู้หญิง
5. ย่อมไม่ทัดหรือคาบบุหรี่ คาบกล้อง และสูบให้ควันไปรมผู้อื่น
6. ย่อมเปิดหมวก เมื่อเข้าชายคาบ้านผู้อื่น
7. ย่อมเปิดหมวกในที่เคารพ เช่น โบสถ์ วิหาร ไม่ว่าแห่งศาสนาใด
8. ผู้น้อยย่อมเคารพผู้ใหญ่ก่อน
9. ผู้ชายย่อมเคารพผู้หญิงก่อน
10. ผู้ลาย่อมเป็นผู้เคารพก่อน
11. ผู้เห็นก่อนโดยมากย่อมเคารพก่อน
12. แม้ผู้ใดเคารพตนก่อน ย่อมต้องตอบเขาทุกคน ไม่เฉยเสีย
วจีจริยา
1. ย่อมไม่พูดจาล้อเลียนหลอกลวงผู้ใหญ่
2. ย่อมไม่กล่าวร้าย ถึงญาติมิตรที่รักใคร่นับถือ ของผู้ฟังแก่ผู้ฟัง
3. ย่อมไม่กล่าววาจา อันติเตียนส่ิงเคารพ หรือที่เคารพของผู้อื่นแก่ตัวเขา 4. เมื่อจะขอทำล่วงเกินแก่ผู้ใด ย่อมต้องขออนุญาตตัวเขาเสียก่อน
5. เมื่อตนทำพลาดพลั้งสิ่งใด แก่บุคคลผู้ใด ควรออกวาจาขอโทษเสมอ 6. เมื่อผู้ใดได้แสดงคุณต่อตนอย่างไร ควรออกวาจาขอบคุณเขาเสมอ
มโนจริยา
1. ย่อมเคารพยำเกรง บิดา มารดา และอาจารย์
2. ย่อมนับถือนอบน้อมต่อผู้ใหญ่
3. ย่อมมีความอ่อนหวานแก่ผู้น้อย
บทท่ี 4: ผู้ดี ย่อมมีกิริยาเป็นท่ีรัก
กายจริยา
1. ย่อมไม่ฝ่าฝืนเวลานิยม คือ ไม่ไปใช้กิริยายืน เมื่อเขานั่งกับพื้น และไม่ไปนั่งกับพื้น เมื่อเวลาเขายืน เดินกัน
2. ย่อมไม่ไปนั่งนานเกินสมควร ในบ้านของผู้อื่น
3. ย่อมไม่ทำกิริยารื่นเริงเมื่อเขามีทุกข์
4. ย่อมไม่ทำกิริยาโศกเศร้าเหี่ยวแห้ง ในท่ีประชุมรื่นเริง
5. เมื่อไปสู่ท่ีประชุมรื่นเริง ย่อมช่วยสนุกช่ืนบานให้สมเรื่อง
6. เมื่อเป็นเพื่อนเที่ยว ย่อมต้องกลมเกลียว และร่วมลำบาก ร่วมสนุก
7. เมื่อตนเป็นเจ้าของบ้าน ย่อมต้องต้อนรับ และเชื้อเชิญแขกไม่เพิกเฉย
8. ย่อมไม่ทำกิริยาบึกบึนต่อแขก
9. ย่อมไม่ให้แขกต้องคอยนาน เมื่อเขามาหา
10. ย่อมไม่จ้องดูนาฬิกา ในเวลาท่ีแขกยังนั่งอยู่
11. ย่อมไม่ใช้กิริยาอันบุ้ยใบ้ หรือกระซิบกระซาบกับผู้ใด ในเวลาเมื่อตนอยู่เฉพาะหน้าผู้หนึ่ง
12. ย่อมไม่ใช้กิริยาอันโกรธเคือง หรือดุดัน ผู้คนบ่าวไพร่ ต่อหน้าแขก
13. ย่อมไม่จ้องดูบุคคล โดยเพ่งพิศเหลือเกิน
14. ย่อมต้องรับส่งแขกเมื่อไปมา ในระยะเวลาอันสมควร
วจีจริยา
1. ย่อมไม่เท่ียวติเตียน ส่ิงของที่เขาต้ัง แต่ง ไว้ในบ้านท่ีตนไปสู่
2. ย่อมไม่กล่าวสรรเสริญรูป กาย บุคคล แก่ตัวเขาเอง
3. ย่อมไม่พูดให้เพื่อนเก้อกระดาก
4. ย่อมไม่พูดเปรียบเปรย เคาะแคะสตรี กลางประชุม
5. ย่อมไม่ค่อนแคะติรูปกายบุคคล
6. ย่อมไม่ทักถึงการร้าย โดยพลุ่งโพล่งให้เขาตกใจ
7. ย่อมไม่ทักถึงส่ิงอันน่าอาย น่ากระดากโดยเปิดเผย
8. ย่อมไม่เอาสิ่งที่น่าจะอายจะกระดากมาเล่าให้แขกฟัง
9. ย่อมไม่เอาเรื่องท่ีเขาพึงซ่อนเร้น มากล่าวให้อับอายหรือเจ็บใจ
10. ย่อมไม่กล่าวถึงการอัปมงคล ในเวลามงคล
มโนจริยา
1. ย่อมรู้จักเกรงใจคน
กายจริยา
บทท่ี 5: ผู้ดี ย่อมเป็นผู้มีสง่า
1. ย่อมมีกิริยาอันผึ่งผายองอาจ
2. จะยืนนั่ง ย่อมอยู่ในลำดับอันสมควร ไม่เป็นผู้แอบหลังคนหรือหลีกเข้ามุม
3. ย่อมไม่เป็นผู้สะทกสะท้าน งกเงิ่น หยุดๆ ยั้งๆ
วจีจริยา
1. ย่อมพูดจาฉะฉานชัดถ้อยความ ไม่อุบอิบอ้อมแอ้ม
มโนจริยา
1. ย่อมมีความรู้จักงาม รู้จักดี
2. ย่อมมีอัชฌาสัยอันกว้างขวาง เข้าไหนเข้าได้
3. ย่อมมีอัชฌาสัยเป็นนักเลง ใครจะพูดหรือเล่นอันใด ก็เข้าใจและต่อติด
4. ย่อมมีความเข้าใจว่องไว ไหวพริบรู้ทันถึงการณ์
5. ย่อมมีใจอันองอาจกล้าหาญ
บทท่ี 6: ผู้ดี ย่อมปฏิบัติการงานดี
กายจริยา
1. ย่อมทำการอยู่ในระเบียบแบบแผน
2. ย่อมไม่ถ่วงเวลาให้ผู้อื่นคอย
3. ย่อมไม่ละเลยท่ีจะตอบจดหมาย
4. ย่อมไม่ทำการแต่ต่อหน้า
วจีจริยา
1. พูดส่ิงใดย่อมให้เป็นท่ีเช่ือถือได้
2. ย่อมไม่รับวาจาคล่องๆ โดยมิได้เห็นว่าการจะเป็นได้หรือไม่
มโนจริยา
1. ย่อมเป็นผู้รักษาความสัตย์ในเวลา
2. ย่อมไม่เป็นผู้เกียจคร้าน
3. ย่อมไม่เข้าใจว่า ผู้ดีทำอะไรด้วยตนไม่ได้
4. ย่อมไม่เพลิดเพลิน จนละเลยให้การเสีย
5. ย่อมเป็นผู้รักษาความเป็นระเบียบ
6. ย่อมเป็นผู้อยู่ในบังคับบัญชา เมื่ออยู่ในหน้าที่
7. ย่อมมีมานะในการงาน ไม่ย่อท้อต่อความยากลำบาก
8. ย่อมเป็นผู้ทำอะไรทาจริง
9. ย่อมไม่เป็นผู้ดึงดันในท่ีผิด
10. ย่อมปรารถนาความดี ต่อการงานที่ทาอยู่เสมอ
บทที่ 7: ผู้ดี ย่อมเป็นผู้ใจดี
กายจริยา
1. เมื่อเห็นใครทำผิดพลาดน่าเก้อกระดาก ย่อมช่วยกลบเกลื่อน หรือทำไม่เห็น
2. เมื่อเห็นสิ่งของ ของใครตกหรือเสื่อมเสีย ย่อมต้องหยิบยื่นให้ หรือบอกให้รู้ตัว
3. เมื่อเห็นเหตุร้าย หรืออันตรายจะมีแก่ผู้ใด ย่อมต้องรีบช่วย
วจีจริยา
1. ย่อมไม่เยาะเย้ย ถากถาง ผู้กระทำผิดพลาด
2. ย่อมไม่ใช้วาจาอันข่มขี่
มโนจริยา
1. ย่อมไม่มีใจอันโหดเหี้ยมเกรี้ยวกราดแก่ผู้น้อย
2. ย่อมเอาใจโอบอ้อมอารีแก่ผู้อื่น
3. ย่อมเอาใจช่วยคนเคราะห์ร้าย
4. ย่อมไม่เป็นผู้ซ้ำเติมคนเสียที
5. ย่อมไม่เป็นผู้อาฆาตจองเวร
บทที่ 8: ผู้ดี ย่อมไม่เห็นแก่ตัวฝ่ายเดียว
กายจริยา
1. ย่อมไม่พักหาความสบายก่อนผู้ใหญ่ หรือผู้หญิง
2. ย่อมไม่เสือกสนแย่งชิง ท่ีนั่ง หรือที่ดูอันใด
3. ย่อมไม่เท่ียวแย่งผู้หนึ่ง มาจากผู้หนึ่ง ในเมื่อเขาสนทนากัน
4. เป็นผู้ใหญ่ จะไปมาลุกนั่งย่อมไว้ช่องให้ผู้น้อยมีโอกาสบ้าง
5. ในการเลี้ยงดูย่อมเผื่อแผ่ เชื้อเชิญแก่คนข้างเคียงก่อนตน
6. ในการบริโภค ย่อมหยิบยก ยื่นส่งสิ่งของแก่ผู้อื่นต่อๆ ไปไม่มุ่งแต่กระทำกิจส่วนตน
7. ย่อมไม่รวบสามตะกลามสี่ กวาดฉวยเอาของที่เขาตั้งไว้เป็นกลางจนเกินส่วนที่ตนจะได้
8. ย่อมไม่แสดงความไม่เพียงพอใจในส่ิงของท่ีเขาหยิบยกให้
9. ย่อมไม่นิ่งนอนใจให้เขาออกทรัพย์แทนส่วนตนเสมอ เช่น ในการเลี้ยงดู หรือใช้ค่าเดินทาง เป็นต้น
10. ย่อมไม่ลืมที่จะส่งของ ซึ่งคนอื่นได้สงเคราะห์ให้ตนยืม
11. การให้ส่ิงของหรือเลี้ยงดูซึ่งเขาได้กระทำแก่ตน ย่อมต้องตอบแทนเขา
วจีจริยา
1. ย่อมไม่ขอแยกผู้หนึ่งมาจากผู้ใด เพื่อจะพาไปพูดจาความลับกัน
2. ย่อมไม่สนทนาแต่เรื่องตนฝ่ายเดียว จนคนอื่นไม่มีช่องจะสนทนาเรื่องอื่นได้
3. ย่อมไม่นำธุระตนเข้ากล่าวแทรก ในเวลาธุระอื่นของเขาชุลมุน
4. ย่อมไม่กล่าววาจาติเตียน ของที่เขาหยิบยกให้ว่าไม่ดี หรือไม่พอ
5. ย่อมไม่ไต่ถามราคาของที่เขาได้หยิบยกให้แก่ตน
6. ย่อมไม่แสดงราคาของท่ีจะหยิบยกให้แก่ผู้ใดให้ปรากฏ
7. ย่อมไม่ใช้วาจาอันโอ้อวดตน และลบหลู่ผู้อื่น
มโนจริยา
1. ย่อมไม่มีใจมักได้ เที่ยวขอของเขาร่ำไป
2. ย่อมไม่ต้ังใจปรารถนาของรักเพื่อน
3. ย่อมไม่พึงใจการหยิบยืมข้าวของ ทองเงินซึ่งกันและกัน
4. ย่อมไม่หวังแต่จะพึ่งอาศัยผู้อื่น
5. ย่อมไม่เป็นผู้เก่ียงงอน ทอดเทการงานตนให้ผู้อื่น
6. ย่อมรู้คุณผู้อื่นท่ีได้ทำแล้วแก่ตน
7. ย่อมไม่มีใจริษยา
บทที่ 9: ผู้ดี ย่อมรักษาความสุจริตซื่อตรง
กายจริยา
1. ย่อมไม่ละลาบละล้วงเข้าห้องเรือนแขก ก่อนเจ้าของบ้านเขาเชิญ
2. ย่อมไม่แลลอดสอดส่าย โดยเพ่งเล็งเข้าไปตามห้องเรือนแขก
3. ย่อมไม่เท่ียวฉวยโน่น หยิบนี่ของผู้อื่นดูจนเหลือเกิน ราวกับว่าจะค้นหาสิ่งใด
4. ย่อมไม่เที่ยวขอ หรือหยิบฉวยดูจดหมาย ของผู้อื่นที่เจ้าของไม่มีความประสงค์จะให้ดู
5. ย่อมไม่เที่ยวขอ หรือหยิบฉวยดูสมุดพก หรือสมุดจดรายงานบัญชีของผู้อื่น ซึ่งตนไม่มีธุระเกี่ยวข้อง เป็นหน้าท่ี
6. ย่อมไม่เที่ยวนั่งท่ีโต๊ะเขียนหนังสือของผู้อื่น
7. ย่อมไม่เท่ียวเปิดดูหนังสือ ตามโต๊ะเขียนหนังสือของผู้อื่น
8. ย่อมไม่แทรกเข้าหมู่ผู้อื่นซึ่งเขาไม่ได้เชื้อเชิญ
9. ย่อมไม่ลอบแอบฟังคนพูด
10. ย่อมไม่ลอบแอบดูของลับ
11. ถ้าเห็นเขาจะพูดความลับกัน ย่อมต้องหลบตาหรือลี้ตัว
12. ถ้าจะเข้าห้องเรือนผู้ใด ย่อมต้องเคาะประตูหรือกล่าววาจาให้เขารู้ตัวก่อน
วจีจริยา
1. ย่อมไม่ซอกแซกไต่ถามธุระส่วนตัว หรือการในบ้านของเขา ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องแก่ตน
2. ย่อมไม่เที่ยวถามเขาว่า นั่นเขียนหนังสืออะไร
3. ย่อมไม่ถามถึงผลประโยชน์ที่เขาหาได้ เมื่อตนไม่ได้มีหน้าท่ีเกี่ยวข้อง
4. ย่อมไม่เอาการในบ้านของผู้ใดมาแสดงในที่แจ้ง
5. ย่อมไม่เก็บเอาความลับของผู้หน่ึงมาเท่ียวพูดแก่ผู้อื่น
6. ย่อมไม่กล่าวถึงความชั่วร้าย อันเป็นความลับเฉพาะบุคคลในท่ีแจ้ง
7. ย่อมไม่พูดสับปลับ กลับกลอก ตลบตะแลง
8. ย่อมไม่ใช้คำสบถติดปาก
9. ย่อมไม่ใช้ถ้อยคำมุสา
มโนจริยา
1. ย่อมไม่เป็นคนต่อหน้าอย่างหนึ่งลับหลังอย่างหนึ่ง
2. ย่อมเป็นผู้รักษาความไว้วางใจของผู้อื่น
3. ย่อมไม่แสวงประโยชน์ในทางที่ผิดธรรม
4. ย่อมเป็นผู้ต้ังอยู่ในความเที่ยงตรง
บทที่ 10: ผู้ดี ย่อมไม่ประพฤติชั่ว
กายจริยา
1. ย่อมไม่เป็นพาลเท่ียวเกะกะระรั้ว และกระทำร้ายคน
2. ย่อมไม่ข่มเหงผู้อ่อนกว่า เช่น เด็ก หรือผู้หญิง
3. ย่อมไม่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน เจ็บอาย เพื่อความสนุกยินดีของตน
4. ย่อมไม่หาประโยชน์ ด้วยอาการที่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน
5. ย่อมไม่เสพสุราจนถึงเมาและติด
6. ย่อมไม่มั่วสุมกับสิ่งอันเลวทราม เช่น กัญชา ยาฝิ่น
7. ย่อมไม่หมกมุ่นในการพนัน เพื่อจะปรารถนาทรัพย์
8. ย่อมไม่ถือเอาเป็นของตน ในสิ่งท่ีเจ้าของไม่อนุญาตให้
9. ย่อมไม่พึงใจ ในหญิงท่ีมีเจ้าของหวงแหน
วจีจริยา
1. ย่อมไม่เป็นพาลพอใจทะเลาะวิวาท
2. ย่อมไม่พอใจนินทาว่าร้ายกันและกัน
3. ย่อมไม่พอใจพูดส่อเสียดยุยง
4. ย่อมไม่เป็นผู้สอพลอประจบประแจง
5. ย่อมไม่แช่งชักให้ร้ายผู้อื่น
มโนจริยา
1. ย่อมไม่ปองร้ายผู้อื่น
2. ย่อมไม่คิดทาร้ายผู้อื่นเพื่อประโยชน์ตน
3. ย่อมมีความเหนี่ยวร้ังใจตนเอง
4. ย่อมเป็นผู้มีความละอายแก่บาป
ยุคนี้ผู้คนทั้งหลายต่างต้องการให้ตนเองดูดี ไม่เฉพาะผู้หญิงเท่าน้ัน ผู้ชายเองก็เหมือนกัน เพราะเดี๋ยวนี้เครื่องเสริมความงามของฝ่ายชายเองก็มีมาดเช่นเดียวกัน บางคนก็ถึงขนาดยอมเจ็บตัวไปผ่าตัดกระดูก จัดกล้ามเนื้อต่างๆ จนไม่รู้ว่าหน้าตาเดิมเป็นอย่างไร ความจริงวิธีการท่ีทำให้เราเองดูดีโดยไม่ต้องเสียเงิน และไม่ต้องเจ็บตัว คือการฝึกกิริยามารยาทของเราเอง คนบางคนหน้าตาอาจจะดูธรรมดา แต่เป็นคนมีความเช่ือมั่นในตัวเอง เป็นคนร่าเริง สดชื่น ทำอะไรพอดีๆ มีกิริยามารยาทดี มีความเช่ือมั่น ก็ทำให้ดูดีข้ึนไปโดยปริยาย ตรงน้ีมีความสำคัญมากเลย ดังนั้นถ้าเราอยากให้ตัวเองดูดี ไปที่ ไหนก็เป็นที่ยอมรับ ให้ฝึกสมบัติผู้ดีกันเถอะ ไม่มีคำว่าเชย
ที่มาของสมบัติผู้ดี
ที่มาของสมบัติผู้ดี ที่มาของมารยาทไทย ต้นแหล่งจริงๆมาจากพระวินัย ของพระภิกษุใน พระพุทธศาสนา คือในครั้งพุทธกาล พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาเกิดใหม่ และขยายไปอย่างรวดเร็วกว้างขวางมาก ซึ่งศาสนาท่ีเกิดข้ึนก่อนเขารู้สึกเสียผลประโยชน์ เพราะชาวบ้านมาศรัทธาพระพุทธศาสนา จึงได้มีกระบวนการโจมตีพระพุทธศาสนา โจมตีพระภิกษุ ใส่ร้าย อย่างมากมายเพื่อลดความเช่ือถือ ไม่ให้พระพุทธศาสนาเติบโต แต่ว่าพระพุทธศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั่นเป็นของจริง ไม่ใช่ความเชื่อแต่เป็นความจริงของโลกและชีวิต ดังนั้นทองแท้ไม่กลัวไฟ พระพุทธศาสนาก็ยังคงขยายกว้างออกไป แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทรงทราบว่า พระภิกษุที่มาบวชในพระพุทธศาสนา แล้วออกไปเผยแผ่ธรรมในท่ีต่างๆ ถือว่าเป็นสัญลักษณ์ท่ีเคลื่อนท่ีได้ของ พระพุทธศาสนา ดังน้ันการประพฤติ ปฏิบัติท่ีเหมาะสมถูกต้องจะสร้างศรัทธาให้แก่ผู้พบเห็น มี ความสาคัญมาก พระองค์จึงสอนมารยาทให้พระภิกษุไว้มากมายท้ังมารยาทในการขบฉัน มารยาทใน การดูแลรักษาพยาบาล มารยาทในการต้อนรับภิกษุผู้เป็นอาคันตุกะ อีกท้ังการอยู่ร่วมกันในหมู่ พระภิกษุจากทุกช้ันวรรณะ แม้อายุจริงยังถูกยกเลิก เมื่อบวชเป็นพระภิกษุแล้ว ถือเป็นการเกิดใหม่ใน ชีวิตสมณะ แหละนี้คือพระพุทธศาสนา นี่คือหมู่สงฆ์ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเลือกเอามารยาทหมวดที่สาคัญขึ้นมา 5 หมวด มาบรรจุอยู่ในวินัยส่วนพระปาฏิโมกข์ให้สงฆ์ทุกรูปไปฟังการสวดทบทวนปาฏิโมกข์ทุกปักษ์คือทุกสองสัปดาห์ ในหมวดหนึ่ง เรียกว่า เสขิยวัตร มีทั้งหมด 75 ข้อ เป็นเรื่องท่ีว่าด้วยมารยาทของพระภิกษุโดยเฉพาะ เช่นหมวดแรก คือมารยาทในการครองผ้า จะนุ่งห่มจีวรห่มอย่างไร หมวดท่ีสอง มารยาทในการเข้าบ้าน พระภิกษุเมื่อ เข้าไปในหมู่บ้านแล้ว จะต้องไม่เดินโคลงไปเคลงมา ต้องมีความสงบสำรวม หมวดท่ีสามคือมารยาทใน การขบฉันภัตตาหาร คือไม่ทำคำข้าวให้ใหญ่เกินไป เวลาเคี้ยวก็ไม่คุยกัน หมวดท่ีสี่คือมารยาทในการ แสดงธรรม ผู้ฟังธรรมต้องมีความเคารพในการฟังธรรม จึงแสดงธรรม หมวดท่ีห้าคือ มารยาทในการ ขับถ่าย ไม่ถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ หรือบ้วนน้ำลายลงในของเขียว (พันธ์ุไม้ใบหญ้าต่างๆ) จะปัสสาวะ อุจจาระจะต้องนั่ง นี่คือ 5 หมวดหลักในเสขิยวัตร ตรงนี้เองคือแหล่งที่มาของมารยาทในสังคมไทย และสังคมพุทธตลอดเอเชียอาคเนย์
เพราะฉะนั้นสงฆ์เอง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ความสาคัญ ถึงขนาดให้ทบทวนทั้ง 75 ข้อนี่ ทุกๆ 15 วัน ส่วนตัวเราเองอยู่บ้าน สมบัติผู้ดีลองเปิดดูเถอะ แล้วหมั่นทบทวนบ่อยๆ ให้เป็นสมบัติติดตัวเรา เราไปที่ไหนจะสวยเสมอ สวยสมวัย ไม่ต้องกลัวว่าอายุเยอะแล้วจะดูไม่ดี คนมีมารยาทมีสมบัติผู้ดีไป ถึงไหนก็ดูดีตลอด เป็นเด็กก็ดูน่ารักแบบเด็ก เป็นหนุ่มเป็นสาวก็ดูน่าชื่นชม เป็นผู้ใหญ่ก็น่าเคารพ ยำเกรง น่าเช่ือถือ มีอายุมากขึ้นก็เป็นท่ีลูกหลานเข้าใกล้แล้วอบอุ่น สบายใจ เป็นแบบอย่างให้ทุกคนได้ มีสมบัติผู้ดีเมื่อไหร่ เราจะเป็นคนมีความมั่นใจในตัวเอง ในการเข้าสังคมในทุกท่ี แล้วเป็นที่รักของทุกๆ คน..
- 3
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
