20 ก.ย. 2020 เวลา 10:01 • ประวัติศาสตร์
"ไทม์ไลน์สู่สุโขทัย-อยุธยา: ก่อนจะเป็นประวัติศาสตร์ไทยที่เรารู้จัก"
พ.ศ.1553 พระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 ขึ้นครองราชย์ที่เมืองพระนคร นักวิชาการบางท่านสันนิษฐานว่าทรงมีเชื้อสายฝ่ายนครศรีธรรมราช ในรัชกาลนี้ทรงมีพระราชอำนาจเหนือลพบุรี ดังปรากฏจารึกศาลสูง ประกาศพระนิยมให้ผู้คนปฏิบัติตาม
พ.ศ.1568 พระเจ้าราเชนทรโจฬะที่ 1 แห่งอาณาจักรโจฬะในอินเดียใต้ ยกกองเรือเข้าโจมตีบ้านเมืองต่าง ๆ ในเครือข่ายศรีวิชัย เช่น ตักโกละ (ชายฝั่งอันดามัน) ตามพรลิงค์ (นครศรีธรรมราช) ด้วยเหตุความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ทางการค้ากับศรีวิชัย ทำให้ศรีวิชัยอ่อนแอลง บ้านเมืองในเครือข่ายศรีวิชัยบนคาบสมุทรมลายูเริ่มแยกตัว
พ.ศ.1587 พระเจ้าอโนรธา ครองราชย์ที่พุกาม ได้รวมรวมบ้านเมืองในลุ่มอิระวดีเป็นปึกแผ่น พิชิตมอญ พร้อมรับวัฒนธรรมมอญเข้ามา
พ.ศ.1656 พระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ขึ้นครองราชย์ที่เมืองพระนคร ทรงเป็นผู้สร้างนครวัด เป็นเทวาลัยฝ่ายไวษณพนิกาย
พ.ศ.1710 ศักราชในจารึกดงแม่นางเมือง พบที่จังหวัดนครสวรรค์ กล่าวถึงกษัตริย์แห่งธานยปุระ กัลปนาสิ่งต่าง ๆ บูชาพระธาตุ และบูชาพระอัฐิพระเจ้าศรีธรรมาโศก โดยพระเจ้าสุนัต ถือเป็นจารึกที่มีรูปแบบภาษาไทปนเป็นหลักแรก
พ.ศ.1717-1719 สถาปนาพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช
พ.ศ.1720 จามปาตีเมืองพระนครสำเร็จ โค่นล้มพระเจ้าตรีภูวนาทิตยวรมัน
พ.ศ.1724 พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ขึ้นครองราชย์ที่เมืองพระนคร พร้อมโจมตีจามปาคืน ทรงสถาปนานครธมขึ้นเป็นเมืองพระนครแห่งใหม่ เป็นยุคที่พุทธศาสนาวัชรยานเฟื่องฟู อิทธิพลเขมรขยายไปไกลถึงลุ่มแม่น้ำท่าจีน-แม่กลอง-แควน้อย และเพชรบุรี รวมถึงภาคกลางตอนบนอย่างสุโขทัย
พ.ศ.1761 เป็นปีที่คาดว่าสิ้นรัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 คาดว่าหลังจากนั้นอิทธิพลเขมรที่เคยแผ่ในภาคกลางของไทยได้จางลงไป แม้แต่ในลพบุรี
ในระยะหนึ่งของพุทธศตวรรษที่ 18 ปรากฏมีพระราชโอรสกษัตริย์เขมรเสด็จไปศึกษาพุทธศาสนาเถรวาทที่ลังกา ตามความในจารึกสีมากัลยาณี
พ.ศ.1774 พระเจ้าศรีธรรมาโศกราชจันทรภาณุแห่งนครศรีธรรมราช มีพระราชอำนาจเหนือเมืองไชยา ซึ่งเป็นเมืองหลักของศรีวิชัยในคาบสมุทรมลายูมาก่อน
พ.ศ.1786 พระเจ้าชัยวรมันที่ 8 ครองราชย์ที่เมืองพระนคร ทรงฟื้นฟูศาสนาฮินดูอีกครั้ง
พ.ศ.1792 พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ (บางกลางหาว) ครองราชย์ที่สุโขทัย เริ่มสมัยสุโขทัย
พ.ศ.1822 พ่อขุนรามคำแหง ครองราชย์ที่สุโขทัย
พ.ศ.1820-1830 พุกามทำสงครามกับราชวงศ์หยวน (มองโกล) ผลสุดท้าย พุกามล่มสลาย แตกออกเป็นส่วน ๆ ส่วนปากแม่น้ำอิระวดี-สะโตง-สาละวิน กลายเป็นอาณาจักรมอญ กษัตริย์องค์แรกคือ พระเจ้าฟ้ารั่ว หรือมะกะโทที่เรารู้จักกันดี
พ.ศ.1835 พญามังราย ผู้นำชาวไทจากลุ่มแม่น้ำกก ได้เมืองหริภุญชัย เริ่มสมัยล้านนาในภาคเหนือ
พ่อขุนรามคำแหง ให้ทำลายสือไท จารึกไว้บนศิลาจารึก
พ.ศ.1838 ปราสาทหินหลังสุดท้ายของเมืองพระนคร ชื่อ มังคลารถ ถูกสร้างขึ้น
ในขณะที่ลพบุรีมีการสืบการสร้างปราสาทหิน แต่มีการดัดแปลงรูปแบบทรวดทรงให้เป็นท้องถิ่นมากขึ้น นั่นคือ พระศรีรัตนมหาธาตุ ลพบุรี ซึ่งเป็นแม่แบบของพระปรางค์ในสมัยอยุธยา
พ.ศ.1839 พญามังราย สถาปนาเชียงใหม่ที่เชิงดอยอ้อยช้าง (ดอยสุเทพ)
พ.ศ.1867 สร้าง "พระเจ้าพแนงเชิง" หรือหลวงพ่อโตวัดพนัญเชิง ที่ใกล้ปากน้ำแม่เบี้ย ซึ่งแม่น้ำป่าสักสายเดิมไหลลงแม่น้ำเจ้าพระยา และอยู่ทางใต้ของเมืองอโยธยา (เดิม)
พ.ศ.1870 พระเจ้าชัยวรมันปรเมศวร ขึ้นครองราชย์ที่เมืองพระนคร เป็นกษัตริย์เมืองพระนครองค์สุดท้ายที่มีจารึกภาษาสันสกฤต
พ.ศ.1879 พระเจ้าตระซ็อกประแอม (แตงหวาน) ครองราชย์ที่เมืองพระนคร สิ้นสุดสมัยคลาสสิค เพราะไม่มีพระนามปรากฏในจารึกภาษาสันสกฤต
พ.ศ.1890 พระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไท) ครองราชย์
พ.ศ.1893 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 สถาปนากรุงศรีอยุธยาที่หนองโสน
พ.ศ.1974 สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2 (เจ้าสามพระยา) ทรงได้เมืองพิมาย พนมรุ้ง และพระนคร
โฆษณา